Cách muối cà teo xứ Nghệ

Cách muối cà teo xứ Nghệ

Cách muối cà pháo của người Nghệ An đơn giản dân dã giòn ngon ăn với cơm rất hấp dẫn. Cà pháo muối cách làm nhanh, tuy vậy cực kỳ ngon, hầu như trong những vùng miền quê, ai cũng biết cách muối cà pháo. Tuy nhiên cách muối cà của người Nghệ An lại rất đặc biệt. cà pháo muối nghệ an lại nổi tiếng ở trong 1 câu chuyện lịch sử thời xưa nữa. Ở Nghệ An, phổ biến nhất vẫn là 2 loại cà pháo và cà cốm, và được trồng nhiều nhất là ở vùng đất Nghi Lộc. Nào để làm được món cà pháo muối này bạn hãy theo dõi công thức dưới đây của monngonchuabenh.com nhe.

Cách muối cà teo xứ Nghệ

Cách muối cà của người Nghệ An như sau

  • Lựa những trái cà pháo và mua, quả nhỏ đều và màu trắng, hái cà pháo trực tiếp rồi đem về chế biến. Sau đó thì đem phơi nắng khoảng bốn giờ đồng hồ cho cà héo . Lúc này cà sẽ rút bớt nước và mềm hơn.
  • Tiến hành rửa cho thật sạch cà, xắt cuống vớt hết sau đó xóc với muối hột cho đồng đều, bỏ vào 1 cái vại hay chum bằng sành sứ.
  • Nước sôi để còn hơi ấm thì cho luôn vô vại cà pháo cho ngập mặt cà. Giã một ít tỏi bỏ vô, rồi để lên trên mặt 1 cái vỉ bằng tre nan tròn có kích thước nhỏ hơn miệng vại rồi lấy đá đè lên trên, hoặc nếu không là cho một chiếc đĩa nhỏ thay thế cho vỉ bằng tre này. Làm sao cà pháo không bị nổi lên bên trên mặt nước là được. Làm sao cho cà không bị nổi lên trên mặt nước để lên mặt một cái vỉ tre nan tròn có kích thước nhỏ hơn miệng chum rồi dùng đá đè lên bên trên, hoặc không thì cho một cái dĩa nhỏ thay cho nhau cho vỉ bằng tre này
  • Để cà ở vị trí mát và sạch sẽ, để trong khoảng chừng một tuần là ăn được rồi.

Cách muối cà teo xứ Nghệ

Một vài lưu ý khi làm món cà pháo muối Nghệ An

Cà pháo muối kiểu này càng để lâu thì cà lại càng thơm và ngon. Tuy thế phải trút thật nhiều muối ăn, vị mặn này sẽ giúp cà không bị hư và át được vị chua gắt của cà khi để lâu. Lúc này cà sẽ xẹp lại chứ không còn hình dạng tròn ban đầu.

Và đây chính là cách muối cà pháo đặc biệt của người Nghệ An, để thưởng thức dã chiến cho qua ngày trong chiến trường gian khổ.

Ngoài cách ăn này ra, chúng mình còn có thể sử dụng cà muối kết hợp với những món khác như là cà xào, hoặc dùng với với khoai lang, sắn luộc,….

Có cả một giai thoại gắn với cà pháo xứ Nghệ, đấy là một đồn trưởng đã bắt 1 dân nữ nơi đây về làm vợ. Từ ngày cưới vợ về, hắn ta không còn thích cơm thưởng thức kiểu Tây nữa và đổi hẳn sang ăn cơm với cà pháo muối. Đến mức độ không ăn cơm lúckhông có cà muối. Trong một lần đi tuần thì còn sai lính vào làng xin cà pháo muối để ăn.

Cách muối cà teo xứ Nghệ

Yêu cầu thành phẩm của món cà pháo muối người Nghệ An

  • Cà pháo muối cực kỳ thơm ngon đậm đà, giòn giòn ăn với cơm trắng rất ngon.
  • Vị cay cay mặn mặn thêm một chút vị ngọt tạo nên hương vị hài hòa khó quên.

Video hướng dẫn cách làm cà pháo muối của người Nghệ An

Thế đấy, cà muối Nghệ An không chỉ đặc biệt về cách muối, mà còn độc đáo khi gắn liền với lịch sử đấu tranh của dân tộc, các ngày gian khổ ngoài chiến trường của các chiến sĩ, và còn gắn liền với 1 giai thoại lịch sử như bên trên và đặc biệt là về cách muối cà.

Cách muối cà teo xứ Nghệ

Cách muối cà teo xứ Nghệ
Cà, dưa, nhút là 3 món đặc trưng của người Nghệ. Ảnh: Quỳnh

Cách làm cà muối Nghệ An - món "chủ lực" một thời

Khen anh làm rể Chương Đài
Một năm ăn hết mười hai vại cà
Giếng đâu thì dắt anh ra
Kẻo anh chết với vại cà nhà em.

Bài thơ khuyết danh ở trên không chỉ dành cho "anh rể Chương Đài" mà nói chung cho tất cả tâm trạng người Nghệ. Nói về cà, dân xứ Nghệ quê choa hay nói đùa đó là "món chủ lực". Bởi nhà nào cũng có vại cà, không chum lớn thì vại nhỏ, không vại nhỏ thì hụ nhỏ hơn. Cứ thế ăn quanh năm suốt tháng với cơm cà, cơm nhút lỡ hết thì cầm đọi chạy sang hàng xóm xin một ít.

Vì quen thuộc với cà, nên khi nhắc cách làm cà muối Nghệ An hầu như người dân nơi đây ai cũng biết. Hiện nay trên mạng internet chia sẻ dăm bảy cách muối cà khác nhau. Tuy nhiên, cách muối cà xưa của ông bà xứ Nghệ vẫn đậm đà hơn cả. Trong đó nổi tiếng có món "cà có cuống" vùng Nghi Lộc. Ở đây họ có cách muối như sau:

  • Người ta chọn những quả cà đều đặn, không lớn, không nhỏ, để khi ăn vừa miệng, bỏ vào giữa hàm răng cắn cái rộp giòn tan. Công đoạn này những cô, bà đi chợ chọn cà rất kỹ.
  • Mua cà về thi đem phơi một nắng. Thực ra công đoạn này là hong gió hoặc đem bỏ gầm giường cũng được. Mục đích là để cuống héo, dễ bỏ cuống mà không làm sứt mẻ, cà mất ngon. Ông bà xưa muối cà thì công đoạn gọt cuống cà làm cực kỳ chi li, làm sao cho quả cà nguyên vẹn, tròn trĩnh và trắng trẻo nhất.
  • Cho cà vào vại, rải muối biển vừa phải lên. Sau đó đổ ngập nước rồi ổ, rá cũ cắt vừa vặn, chèn lên là hòn cuội to để nén cà. Đợi khoảng một tuần, tùy vào số lượng cà muối là có cà chín, đem ra ăn sống hoặc nấu món gì tùy thích.
  • Hoặc một cách làm cà muối Nghệ An khác là cho thêm mắm, ớt, hành củ rồi đem cả vại cất sau hồi nhà. Loại cà muối này không chỉ ăn một năm mà ăn nhiều năm, khi hết cà thì cho cà mới vào, cứ thế ăn mãi. Loại này nước cà có một mùi hương rất “thắm đượm tình quê”.

Cách muối cà teo xứ Nghệ
Người Nghệ xưa muối cà trong chum, vại. Ảnh: Quỳnh

Ai ơi nhớ cà xứ Nghệ

Ai ơi cà xứ Nghệ, càng mặn lại càng giòn
Nước chè xanh xứ Nghệ, càng chát lại càng ngon

Cà xứ Nghệ ngày xưa không giống như cà muối xổi bây giờ. Cách làm cà muối Nghệ An ngày xưa vốn xuất phát từ "cái nghèo" nên mới "càng mặn lại càng giòn". Thực tình mà nói cà không có cái mùi, cái vị của mỹ vị cao lương  chỉ một nỗi mặn mà - bình dị như nắm đất quê hương, ăn ở hoài mà không hề chán.

Người Nghệ có lẽ nhớ cảnh gió mùa đông bắc tới, mưa lâm thâm, ngồi bên bếp lửa có nồi khoai luộc sẵn. Khoai chín tới là lấy sẵn một đọi cà. Với một củ khoai không kịp bóc vỏ, bỏ vào miệng, cắn quả cà cái rộp, vị mằn mặn quyện với chất bột bở, mịn, ngòn ngọt mê mẩn người, quên cả rét, nghèo đói khổ.

Cho tới mùa hè nóng nực toát mồ hôi thi cà lại là món chủ lực. Lúc này cách làm cà muối Nghệ An sẽ cho trái cà ăn vội ăn vàng với cơm, để rồi đôn đả đi chợ hoặc ra đồng cho kịp ngày mùa. Hay thong thả hơn là canh với cà, canh mồng tơi, canh rau muống, canh cua, canh mướp, canh cá rồi kể cả canh thịt bò cũng nhạt nhẽo nếu như không có cà làm bạn.

Nhiều người còn thèm cà không kịp chờ mà phải làm "cà muối xổi" còn không thì cứ thế cà sống cắt đôi, chấm ruốc ăn cho thỏa chí, kỳ thích. Nhiều khi lỡ tay, bốc ra ăn không hết tới chiều thì bổ những quả cà còn lại làm đôi, bỏ tí mỡ vào chảo xào lên ăn chi chết .

Bây giờ món ngon đã nhiều, cà muối cũng có nhiều cách làm hơn. Thế nhưng với người Nghệ ai cũng nhớ và thèm cách làm cà muối Nghệ An của ông bà cha mẹ:

“Nhà em có vại cà đầy
Có ao rau muống, có vầy chĩnh tương
Dầu không mỹ vị, cao lương
Trên thờ cha mẹ dưới nhường anh em
Một nhà vui vẻ êm đềm
Đói no trong cảnh không thèm lụy ai”

Cách muối cà teo xứ Nghệ
Đọi cơm rau khoai có thêm trái cà muối thì còn gì bằng. Ảnh: Quỳnh