Trong thực tiễn, người ta thường gặp hiện tượng một kiểu gen cho nhiều kiểu hình khác nhau khi sống ở những môi trường [đất, nước, không khí, thức ăn, điều kiện chăm sóc, …] khác nhau.
Ví dụ: Sự thay đổi kiểu hình của bèo tây với những điều kiện môi trường khác nhau.
Đối tượng nghiên cứu | Điều kiện môi trường | Kiểu hình |
Lá cây rau mác | Mọc trong không khí. | Lá nhỏ, hình mũi mác. |
Mọc trên mặt nước. | Lá lớn, hình mũi mác. | |
Mọc trong nước. | Lá hình dải. | |
Cây dừa nước | Mọc trên bờ. | Thân, lá nhỏ và chắc. |
Trải trên mặt nước. | Thân, lá lớn hơn, một số rễ biến thành phao. | |
Cây su hào | Đúng quy trình kĩ thuật. | Củ to. |
Sai quy trình kĩ thuật. | Củ nhỏ, sâu bệnh. |
\[\rightarrow\] Sự biểu hiện ra kiểu hình bên ngoài của một cơ thể phụ thuộc vào kiểu gen và môi trường. Trong đó, kiểu gen là yếu tố không thay đổi, còn môi trường thay đổi.
- Khái niệm: Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
- Đặc điểm:
+ Biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định.
+ Không di truyền được.
- Vai trò: giúp sinh vật thích nghi được với sự thay đổi nhất thời hoặc có chu kì của môi trường.
@70831@
- Nghiên cứu thường biến cho thấy, bố mẹ không truyền cho con những tính trạng [kiểu hình] đã được hình thành sẵn mà truyền cho con kiểu gen quy định cách phản ứng của kiểu hình đó trước môi trường.
- Kiểu hình [tính trạng hoặc tập hợp các tính trạng]: là kết quả sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
- Tính trạng chất lượng: phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen, ít chịu ảnh hưởng của môi trường.
Ví dụ: giống lúa nếp cẩm trồng ở vùng núi hay đồng bằng đều cho hạt bầu tròn và màu đỏ.
- Tính trạng số lượng: thường chịu ảnh hưởng nhiều của điều kiện môi trường tự nhiên hoặc điều kiện trồng trọt và chăn nuôi nên rất khác nhau.
Ví dụ: lượng sữa vắt được trong 1 ngày của 1 giống bò phụ thuộc vào điều kiện chăm sóc.
@70829@
Cùng một kiểu gen quy định tính trạng số lượng nhưng có thể phản ứng thành nhiều kiểu hình khác nhau tùy thuộc vào điều kiện môi trường.
- Khái niệm: mức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu gen [hoặc chỉ 1 gen hay 1 nhóm gen] trước môi trường khác nhau.
- Đặc điểm: do kiểu gen quy định.
@70832@
Cây rau mác mọc ở cạn hay bờ sông có lá to, dạng m...
Câu hỏi: Cây rau mác mọc ở cạn hay bờ sông có lá to, dạng mác. Cây rau mác mọc ở dưới nước có lá thuôn, mềm. Hiện tượng này là:
A. Sự mềm dẻo kiểu hình
B. Đột biến
C. Biến dị di truyền
D. Ngẫu nhiên
Đáp án
A
- Hướng dẫn giải
Cùng là loài rau mác nhưng khi trồng ở các môi trường khác nhau thì biểu hiện kiểu hình khác nhau, đây là sự thích nghi của cơ thể trước sự thay đổi của môi trường.
Câu hỏi trên thuộc đề trắc nghiệm
Đề thi giữa HK1 môn Sinh học lớp 12 - trường THPT Bắc Kiến Xương năm học 2016-2017
Lớp 12 Sinh học Lớp 12 - Sinh học
Đề bài
Quan sát hình 25 và tìm hiểu 2 ví dụ dưới đây
Ví dụ 1: Ở cây rau dừa nước: khúc thân mọc trên bờ có đường kính nhỏ và chắc, lá nhỏ; khúc thân mọc ven bờ có thân và lá lớn hơn; khúc thân mọc trên nước thì thân có đường kính lớn hơn hai khúc trên và ở mỗi đốt, một phần rễ biến dạng thành phao, lá cũng to hơn
Ví dụ 2: Cùng một giống su hào thuần chủng, nhưng cây trồng trong luống được tưới nước, phòng trừ sâu bệnh đúng quy trình kĩ thuật thì có củ to hơn những củ ở những cây trồng ở luống không làm đúng quy trình kĩ thuật
Từ những quan sát được và từ các tư liệu trên, hãy trả lời các câu hỏi sau:
- Sự biểu hiện ra ngoài kiểu hình của một một kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào? Trong các yếu tố ấy, yếu tố nào được xem như là không biến đổi?
- Thường biến là gì?
Lời giải chi tiết
Từ các ví dụ ở phần trên ta thấy sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào hai yếu tố: kiểu gen và môi trường. Trong các yếu tố đó, yếu tố kiểu gen xem như không biến đổi.
Thường biến là những biến đổi kiểu hình, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Loigiaihay.com
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 9 - Xem ngay
Trang chủ
Sách ID
Khóa học miễn phí
Luyện thi ĐGNL và ĐH 2023
- Kiểu hình do……………..... qui định và chịu
ảnh hưởng của yếu tố …...……….…...
- Kiểu gen qui định …………………… của cơ
thể trước môi trường.