Có nên xa lánh người bị nhiễm HIV hay không
|
PV: Thưa bà, kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS - một trong những nguyên nhân dẫn tới việc loại bỏ hay đẩy một hoặc một nhóm người ra khỏi cộng đồng, đặc biệt là với phụ nữ. Vậy Hội LHPN đã và sẽ làm gì để hạn chế sự kỳ thị đó? Chủ tịch Hà Thị Khiết (HTK): Kỳ thị là vi phạm Pháp lệnh Quốc gia phòng chống HIV/AIDS, mặt khác không phù hợp với đạo lý tốt đẹp “Thương người như thể thương thân” của dân tộc Việt Nam. Kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV càng nguy hiểm hơn vì sẽ làm người nhiễm bị xa lánh, bị tổn thương, không có điều kiện tiếp cận với các dịch vụ y tế. Do vậy, tình trạng sức khoẻ của họ càng xấu hơn và khả năng lây nhiễm ra cộng đồng do thiếu kiến thức cao hơn. Là một phụ nữ, tôi tha thiết mong muốn xã hội hãy yêu thương chứ không nên kỳ thị với người nhiễm HIV/AIDS, bởi nếu so với nam giới, sự kỳ thị, xa lánh đối với phụ nữ cao gấp nhiều lần. Hiện tại, nguyên nhân nhiễm HIV/AIDS chủ yếu vẫn qua đường tiêm chích ma tuý và hành nghề mại dâm. Chính vì vậy, người phụ nữ nhiễm HIV/AIDS thường bị coi là có hành vi đạo đức không lành mạnh, nhưng trong thực tế, nhiều phụ nữ là nạn nhân do nhiễm từ chồng, từ người yêu của mình. Hơn nữa, người phụ nữ mặc dù nhiễm HIV vẫn phải lo toan, lao động kiếm sống nuôi bản thân, gia đình và chăm sóc chồng con, chính vì vậy, nếu xa lánh, kỳ thị sẽ đẩy họ và gia đình họ suy sụp nhanh hơn. Tôi đã gặp nhiều gia đình có người nhiễm HIV. Tôi thực sự đau lòng vì sự xa lánh, kỳ thị của không ít người. Sự kỳ thị đó dù có chủ ý hay do sơ ý đều làm tổn thương sâu sắc tới họ. Vì tình cảm và trách nhiệm của những người cùng giới, Hội LHPN đã cố gắng làm một số việc để giảm phần nào sự kỳ thị đó: Hội đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao kiến thức về HIV/AIDS để chị em hiểu: HIV/AIDS khó lây nhiễm lại dễ phòng. Bên cạnh đó, Hội khơi gợi truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc, của người phụ nữ Việt Nam về tình thương, lòng nhân ái, sự cảm thông, chia sẻ với người nhiễm. Tranh thủ các cơ hội truyền thông Hội đã giới thiệu, động viên chị em bị nhiễm hoặc có người thân bị nhiễm nói lên tâm tư, nguyện vọng để cộng đồng hiểu, cảm thông, biết được những mong muốn của chị em, từ đó ủng hộ, vận động cả xã hội cùng cảm thông, chia sẻ và giúp đỡ người nhiễm HIV, đặc biệt là phụ nữ. Hội chỉ đạo các cấp cơ sở tổ chức các hoạt động chăm sóc, động viên, giúp đỡ người nhiễm và gia đình họ. Nhiều tỉnh/thành Hội đã có những hình thức hỗ trợ thiết thực cho gia đình có người nhiễm như: thăm hỏi, tặng quà, động viên tinh thần, hỗ trợ vay vốn, tạo việc làm, vận động cộng đồng giúp tiền, hỗ trợ chăm sóc bệnh nhân, tổ chức ma chay cho người nhiễm khi tử vong… Chỉ đạo xây dựng các mô hình chăm sóc hỗ trợ, chống phân biệt kỳ thị, tiêu biểu là Câu lạc bộ Đồng cảm. Đây là mô hình hoạt động hiệu quả, có nhu cầu phát triển mạnh do tình hình lây nhiễm HIV/AIDS ngày càng gia tăng. PV: Để Hội LHPN tham gia có hiệu quả hơn trong Chương trình phòng chống HIV/AIDS nói chung và chống kỳ thị, phân biệt đối xử nói riêng, theo bà cần có điều kiện gì? HTK: Hội LHPN Việt Nam có mạng lưới rộng khắp, đội ngũ cán bộ Hội nhiệt tình, có kinh nghiệm hoạt động cộng đồng và phòng chống HIV/AIDS. Nếu được quan tâm đầy đủ hơn của Quốc gia và các tổ chức quốc tế, các cấp Hội có thể đóng góp hiệu quả hơn. Điều tôi muốn nói là “Hãy nắm bàn tay của người bị nhiễm để có thể cảm nhận, chia sẻ và tiếp thêm sức mạnh cho họ, đó chính là hành động phòng chống HIV/AIDS của mỗi chúng ta” PV: Xin cảm ơn bà! Căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS đã để lại hệ lụy cho xã hội, gia đình, bản thân người mắc và đang tác động mạnh mẽ vào nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế – xã hội của mỗi gia đình và thách thức sự phát triển bền vững của đất nước. Một trong những rào cản khiến việc phòng, chống HIV/AIDS chưa đạt hiệu quả mong muốn, chính là sự phân biệt, kỳ thị đối với người nhiễm HIV/AIDS và những người có liên quan vẫn còn nặng nề. Kỳ thị với người nhiễm HIV/AIDS là thái độ coi thường, làm mất thể diện hay không tôn trọng một người hoặc gia đình họ vì biết họ nhiễm hoặc nghi ngờ bị nhiễm HIV/AIDS. Kỳ thị có thể do các cá nhân, bạn bè, gia đình, cộng đồng và cả cán bộ y tế, thậm chí từ phía chính quyền gây ra với người nhiễm HIV/AIDS. Kỳ thị còn do chính người nhiễm HIV/AIDS gây ra (tự kỳ thị) vì thấy mình không được những người xung quanh chấp nhận hay mặc cảm với hoàn cảnh của mình. Những bài học kinh nghiệm trong phòng, chống HIV/AIDS cho thấy, dù ở bất cứ đâu và dù bị lây nhiễm HIV vì bất cứ lý do nào nếu không được xã hội tạo môi trường thuận lợi, những người nhiễm HIV thường phải dấu diếm, lẩn trốn khỏi cộng đồng. Hậu quả của kỳ thị và phân biệt đối xử với những người nhiễm HIV là họ bị xa lánh, ruồng bỏ, bị tổn thương, không có điều kiện tiếp cận với các dịch vụ tư vấn, chăm sóc và điều trị để bảo vệ họ và những người khác và làm tăng nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng. Nhiễm HIV/AIDS là một quá trình kéo dài, người nhiễm vẫn có khả năng làm việc, sinh sống bình thường nếu được điều trị và chăm sóc tốt. Nếu phải chịu sự kỳ thị, phân biệt đối xử thì người bệnh gặp rất nhiều rào cản trong việc tiếp cận các dịch vụ cần có và quyền được kéo dài thời gian sống khỏe mạnh. Dưới góc độ bình đẳng giới, phụ nữ nhiễm HIV thường bị kỳ thị, phân biệt đối xử hơn nam giới do nguyên nhân nhiễm HIV/AIDS chủ yếu vẫn qua đường tiêm chích ma tuý và hành nghề mại dâm. Nên những phụ nữ nhiễm HIV/AIDS thường bị coi là có hành vi đạo đức không lành mạnh. Trong thực tế, nhiều phụ nữ là nạn nhân do nhiễm từ chồng, từ người yêu của mình. Hơn nữa, người phụ nữ mặc dù nhiễm HIV vẫn phải lo toan, lao động kiếm sống nuôi bản thân, gia đình và chăm sóc chồng con. Chính vì vậy, hậu của của sự kỳ thị, phân biệt đối xử còn đẩy họ và gia đình suy sụp nhanh hơn. Như vậy, việc chống kỳ thị, phân biệt đối xử đối với những người nhiễm HIV/AIDS là việc làm cần thiết và rất cần đến các giải pháp truyền thông phù hợp, thích ứng để ngày càng có nhiều người nhiễm HIV được tiếp cận chăm sóc, điều trị và tham gia xây dựng cuộc sống không có HIV/AIDS. Để làm được điều này, trước hết cần đổi mới tư duy về truyền thông. Đó là: Chuyển từ truyền thông hù dọa sang truyền thông giải thích dựa trên các cơ sở khoa học và thực tiễn; Chuyển từ việc nhấn mạnh vào con đường lây nhiễm sang nhấn mạnh hơn con đường không lây; Chuyển từ việc coi người nhiễm HIV/AIDS và gia đình họ là đối tượng sang coi họ là chủ thể của truyền thông; Chuyển từ đưa tin, hình ảnh tiêu cực về người nhiễm HIV sang đưa tin, hình ảnh tích cực về họ, cải thiện hình ảnh, tiến tới bình thường hóa sự có mặt của người nhiễm HIV trong cộng đồng. Với tư duy đổi mới, nội dung, thông điệp truyền thông sẽ tập trung giải thích để mọi người hiểu về khả năng lây truyền của HIV, nhất là làm rõ rằng HIV không lây truyền qua các tiếp xúc thông thường. Giải thích về các tác hại của kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS và gia đình họ, trong đó nhấn mạnh các tác hại đối với cộng đồng, với sự phát triển kinh tế – xã hội và làm cho dịch HIV lây lan nhanh hơn. Từ đó, phương pháp truyền thông sẽ được đổi mới với những công việc cụ thể như rà soát, kiên quyết thay thế các thông điệp, hình ảnh, nhất là các pano, áp phích có nội dung hù dọa hoặc gây nhầm lẫn HIV/AIDS với tệ nạn xã hội. Biên soạn lại các tài liệu, ấn phẩm truyền thông theo hướng loại bỏ các nội dung có thể dẫn đến tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử. Đồng thời, đa dạng hóa các phương pháp truyền thông. Lồng ghép nội dung chống kỳ thị, phân biệt đối xử vào tất cả các hoạt động truyền thông về HIV/AIDS. Tổ chức nhiều hoạt động truyền thông với sự tham gia của người nhiễm HIV và tạo điều kiện để các nhóm người nhiễm HIV/AIDS tổ chức các hoạt động truyền thông trong cộng đồng, trong trường học, tại nơi làm việc …Tăng cường đưa tin, quảng bá các hoạt động tích cực của người nhiễm HIV/AIDS, sự đóng góp của họ đối với cộng đồng và gia đình. Huy động sự tham gia ngày càng nhiều của các nhà lãnh đạo, các vị chức sắc và những người có uy tín, những người nổi tiếng được quần chúng mến mộ vào các hoạt động truyền thông, kết hợp với sự thăm hỏi, động viên người nhiễm HIV/AIDS… Không chỉ dừng lại ở việc chỉ ra những con đường dẫn tới lây nhiễm HIV/AIDS, mà còn chỉ ra những việc làm, những hành vi an toàn khi tiếp xúc với người nhiễm bệnh. Truyền thông tích cực sẽ nâng cao nhận thức của cộng đồng về HIV/AIDS đồng thời tạo ra sự cảm thông, chia sẻ và tiến tới xóa bỏ sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV và bệnh nhân AIDS. Khi ấy, mọi người sẽ cùng nhau làm việc vì người nhiễm HIV cũng như những người bệnh khác mà không phụ thuộc vào hành vi nào đã dẫn đến sự lây nhiễm HIV của họ. Nếu làm được như vậy, chúng ta sẽ chiến thắng được sự sợ hãi và tìm ra được những giải pháp có hiệu quả để đối phó với căn bệnh thế kỷ này. Khoa kiểm soát bệnh tật HIV/IDS – Trung tâm Y tế Mộc Châu
Điều đó có nghĩa là, mặc dù chúng ta đã làm giảm được tốc độ lây lan của HIV, nhưng dịch HIV/AIDS vẫn diễn biến khó lường và tiềm ẩn các yếu tố có thể gây bùng nổ dịch nếu chúng ta không có những biện pháp ứng phó toàn diện và quyết liệt hơn. Kiểm soát sự lây nhiễm HIV trong cộng đồng vẫn tiếp tục là một trong những mục tiêu ưu tiên của Chiến lược Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS đến năm 2020 và tầm nhìn 2030. Tuy nhiên hiện nay công tác phòng, chống HIV/AIDS còn đang gặp phải nhiều rào cản, đặc biệt là vấn đề kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS.
Những tin mới hơn Những tin cũ hơn
Please download the file: video/mp4 
|
