Thanh tra toàn diện tại Đồng Nai
Cụ thể, Bộ Tài nguyên và Môi trường [TNMT] yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai cần báo cáo bằng văn bản và chuẩn bị tài liệu có liên quan tới các khu đất của các cơ quan hành chính sự nghiệp, cũng như việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng nhà đất để làm dự án, giai đoạn từ đầu năm 2014 đến cuối năm 2021.
Phạm vi gồm các khu đất đã thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, đổi đất lấy hạ tầng trên địa bàn; các dự án chậm triển khai, gia hạn tiến độ, gia hạn thời gian sử dụng đất, nêu rõ danh mục các dự án đã đề xuất thu hồi do vi phạm Luật đất đai.
Cùng với đó là các dự án chuyển mục đích đất chuyên trồng lúa nước sang mục đích nông nghiệp; các dự án đầu tư có chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với chuyển đổi một phần hoặc toàn bộ dự án tỉnh; các tổ chức được giao đất, cho thuê đất có nguồn gốc đất lâm trường.
Ngoài ra, Thanh tra Bộ TNMT cũng đề nghị cung cấp hồ sơ sử dụng đất một số dự án cụ thể trên địa bàn, việc sử dụng đất của các tổ chức tại phường Phước Tân [TP.Biên Hòa]. Thanh tra Bộ TNMT đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh báo cáo và chuẩn bị các tài liệu có liên quan về công tác tách thửa đất có lập phương án hình thành đường giao thông theo các quyết định quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa của tỉnh Đồng Nai.
Nhiều dự án sai phạm chưa được xử lý
Trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai ông Cao Tiến Dũng ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty CP Đầu tư LDG - chủ công trình xây dựng 500 căn biệt thự, nhà liên kế xây dựng trái phép tại Trảng Bom, số tiền phạt là 540 triệu đồng. Đồng thời, buộc doanh nghiệp này nộp số tiền thu lợi bất hợp pháp có được từ hành vi vi phạm là hơn 5,7 tỉ đồng.
Ngoài ra, cơ quan chức năng xác định, dự án Viva Park chưa được giao đất, chưa được cấp giấy phép xây dựng hạ tầng kỹ thuật nên chưa đủ điều kiện thi công hạ tầng, nhà ở tại dự án. UBND tỉnh Đồng Nai yêu cầu thanh tra toàn diện dự án khu dân cư Tân Thịnh [xã Đồi 61, huyện Trảng Bom] do Công ty cổ phần đầu tư LDG làm chủ đầu tư.
Cơ quan CSĐT Công an Đồng Nai phối hợp Viện KSND cùng cấp và một số ngành liên quan kiểm tra thực tế hiện trạng để làm rõ những sai phạm tại dự án này. Hiện vụ việc vẫn đang được Công an tỉnh Đồng Nai điều tra và chưa ra kết luận.
Hay vụ việc, dự án King Bay Nhơn Trạch có nguồn gốc đất công. Dự án được thực hiện theo hình thức BT do Tổng Công ty Cửu Long được Bộ Giao thông Vận tải giao huy động vốn làm dự án đường Vành đai 3 Tp.HCM. Trong đó, đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch thuộc bàn tỉnh Đồng Nai được huy động từ vốn vay ODA của Quỹ hợp tác Phát triển Hàn Quốc [EDCF].
Sau nhiều lần chuyển đổi, dự án King Bay đã rơi vào tay tư nhân. Công ty Cổ phần Free Land với vốn điều lệ 1.087 tỷ đồng, trụ sở đặt tại quận 1, TP.HCM do bà Vũ Minh Lý làm Chủ tịch Hội đồng quản trị "ôm trọn" quỹ đất công trên. Có thể thấy phần vốn Nhà nước tại Tổng Công ty Cửu Long trong quá trình góp vốn với liên danh đã bị thất thoát, thiệt hại sau khi doanh nghiệp này rút cổ phần tại dự án khu dân cư 125 ha Long Tân. Điều này cần được cơ quan chức năng vào cuộc, điều tra, xác minh làm rõ.
Năm 2021, nhiều người dân đã treo băng rôn tố cáo chủ đầu tư "lừa đảo bán dự án" đến cơ quan chức năng. UBND tỉnh Đồng Nai vừa có văn bản số gửi Giám đốc Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và đầu Đầu tư, và UBND huyện Nhơn Trạch phối hợp xem xét, xử lý những vấn đề tại dự án King Bay, và Đồng Nai yêu cầu người dân cung cấp hồ sơ dự án King Bay cho Công an TP.HCM.
Liên quan đến vụ việc này, Kiểm toán Nhà nước đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai xác định, xử lý trách nhiệm người trình ký và phê duyệt chỉ định chủ đầu tư các dự án xây dựng nhà ở thương mại trái quy định tại điểm c khoản 2 Điều 22 Luật Nhà ở năm 2014 và điểm a, b khoản 1 Điều 18 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP. Đồng thời, cho phép chủ đầu tư ứng trước tiền cho Trung tâm phát triển quỹ đất và ban hành quyết định giao đất sạch không qua đấu giá quyền sử dụng đất, trái quy định đối với 8 khu đất.
Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan đến việc thẩm định, trình UBND tỉnh Đồng Nai đã phê duyệt giá đất để thu tiền sử dụng đất và tiền thuê đất đối với các diện tích đất được giao đợt 1, đợt 2 của dự án nhà ở Khu dân cư tại xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai [dự án King Bay] do Công ty Cổ phần Free Land làm chủ đầu tư không chính xác, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước.
DIC chuyển hàng trăm ha đất công cho doanh nghiệp nước ngoài bằng hình thức liên doanh
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình giao Thanh tra Chính phủ làm rõ số tiền 970,9 tỷ đồng mà Công ty cổ phần Vina Đại Phước hoàn trả cho Tổng công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng [DIC].DIC có nguồn gốc là tổng công ty nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, được cổ phần hóa vào cuối năm 2008 và chính thức lên sàn giao dịch chứng khoán ngày 19/8/2009. Sau khi cổ phần hóa, Nhà nước nắm giữ 65,6% cổ phần.
Sau khi được UBND tỉnh Đồng Nai chấp thuận chủ trương thực hiện dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước Đồng Nai có quy mô lên đến 464,4ha, Công ty Đầu tư Phát triển - Xây dựng [DIC], chỉ đầu tư xây dựng hơn 68ha, số còn lại chuyển nhượng cho doanh nghiệp nước ngoài bằng hình thức liên doanh.
Theo đó, tổng diện tích của Dự án Đại Phước là 456,14ha, tiền đền bù giải phóng mặt bằng hơn 208 tỷ đồng, tổng số tiền của dự án nộp vào ngân sách Nhà nước hơn 73,7 tỷ đồng. Nhưng chỉ với khoảng 200ha đất nằm trong dự án, DIC Corp đem chuyển nhượng cho doanh nghiệp nước ngoài bằng hợp đồng liên doanh để thực hiện dự án SwanBay, đã được hơn 1.421,7 tỷ đồng, trục lợi 970,9 tỷ đồng.
Theo Thanh tra Chính phủ, tại thời điểm góp vốn liên doanh thì DIC vẫn còn 100% vốn nhà nước, thấy rõ DIC đã vi phạm nghiêm trọng khoản 2 Điều 109 Luật Đất đai năm 2003. Cụ thể, Luật có ghi: Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất; thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
Ngoài ra, Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về kết quả rà soát, kiểm tra việc thực hiện, chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng đất tại dự án Khu du lịch sinh thái Đại Phước, tỉnh Đồng Nai.
UBND TP Hà Nội vừa ban hành quyết định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 11/2017 về một số nội dung thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn thành phố. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày 04/6/2022.
Tại quyết định vừa ban hành, UBND TP Hà Nội bổ sung một số nội dung Điều 8a về một số nội dung thực hiện đối với dự án sử dụng đất thông qua hình thức nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
Từ ngày 4/6, Hà Nội quy định điều kiện, tiêu chí để tách thửa là khu đất phải liền thửa, không bị chia cắt; có vị trí ít nhất một mặt tiếp giáp với tuyến đường hiện có, hoặc tuyến đường theo quy hoạch.
Theo đó, điều kiện, tiêu chí để tách thửa là khu đất phải liền thửa, không bị chia cắt; có vị trí ít nhất một mặt tiếp giáp với tuyến đường hiện có, hoặc tuyến đường theo quy hoạch, có khả năng kết nối với hạ tầng kỹ thuật chung khu vực. Có kích thước các cạnh của thửa đất từ 10m trở lên [đối với đất thương mại, dịch vụ và đất khác] hoặc 20m trở lên [đối với đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp].
Cùng với đó, phải có diện tích nằm ngoài chỉ giới đường đỏ tối thiểu từ 200 m2 trở lên [đối với đất thương mại, dịch vụ và đất khác] hoặc 400 m2 trở lên [đối với đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp] và chiếm từ 10% trở lên so với diện tích khu đất thực hiện dự án.
Quyết định này cũng sửa đổi Điều 4 về việc lập danh mục các công trình, dự án thu hồi đất; danh mục các công trình, dự án sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng vào mục đích khác; kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện.
Theo đó, UBND cấp huyện được giao căn cứ kế hoạch sử dụng đất của thành phố 5 năm 2021 - 2025 và các kỳ tiếp theo; quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021-2030 và các quy định hiện hành, định kỳ tháng 5 và tháng 9 hàng năm lập danh mục các dự án phải thu hồi đất; lập danh mục các dự án chuyển mục đích đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng vào mục đích khác, báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, trình UBND TP báo cáo HĐND tại kỳ họp giữa năm và cuối năm.
Đồng thời, UBND cấp huyện tổ chức xác định quy mô, địa điểm công trình, dự án sử dụng đất để lập kế hoạch sử dụng đất hằng năm của cấp huyện theo quy định, báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND TP phê duyệt theo quy định.
Đối với dự án nhận chuyển nhượng, thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất: Hằng quý, trên cơ sở nhu cầu sử dụng đất cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, văn bản đề nghị của tổ chức thực hiện theo hình thức nhận chuyển nhượng, quy mô của dự án, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Sở Quy hoạch - Kiến trúc, UBND cấp huyện tổ chức rà soát nguồn gốc, hiện trạng sử dụng đất.
Đánh giá sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, sự phù hợp quy hoạch xây dựng, trình UBND thành phố phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hằng năm để làm căn cứ thực hiện thủ tục nhận chuyển nhượng theo quy trình và quy định.
Thời gian qua, tại nhiều khu vực vùng ven Hà Nội như Thị xã Sơn Tây, Thạch Thất,.. nở rộ tình trạng một số cá nhân, nhà đầu tư nhỏ lẻ mua gom đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm, đất vườn… của người dân rồi tiến hành chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở, sau đó tách thửa, phân lô bán nền rầm rộ.
Trước thực trạng này, hồi tháng 3/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã tạm dừng việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất đối với thửa đất nông nghiệp; thửa đất có đất ở và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất; thửa đất phi nông nghiệp không phải là đất ở.
Chỉ tiết tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất, hợp thửa đất đối với thửa đất ở [toàn bộ diện tích thửa đất là đất ở] đảm bảo điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành.
Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã kiểm tra, rà soát, báo cáo về việc phân lô, chia tách thửa đất, san hạ đất để xây dựng hạ tầng từ ngày 01/01/2017 đến hết ngày 31/01/2022 đối với các thửa đất có diện tích lớn hơn 500 m2 [gồm: thửa đất nông nghiệp; thửa đất có đất ở và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất], đã được UBND cấp huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Kiểm tra, rà soát, báo cáo về các khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất, hợp thửa đất; đồng thời căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị hoặc quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hoặc quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và điều kiện cụ thể tại địa phương để đề xuất, kiến nghị cụ thể về Điều kiện thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích, kích thước tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất tại địa phương…