Độ phì nhiêu của đất là gì có mấy loại năm 2024
Độ phì nhiêu của đất là gì? Có đặc điểm ra sao? Có ảnh hưởng thế nào đến năng suất cây trồng? Hôm nay hãy cùng Namix tìm hiểu nhé! Show
Độ phì nhiêu của đất là gì?Độ phì nhiêu của đất là khả năng của đất đáp ứng nhu cầu của cây trồng về chất dinh dưỡng, với số lượng, dạng và tỷ lệ thích hợp để cây trồng sinh trưởng, phát triển và tạo ra sinh khối lớn nhất. Đất nào có khả năng thỏa mãn nhu cầu cây trồng cao và cho năng suất cao thì được xem là phì nhiêu và ngược lại. Độ phì nhiêu đất là chỉ tiêu định tính và định lượng của đất, là kết quả của sự phát triển đất trong thời gian dài. Ảnh: Internet Đặc điểm của độ phì nhiêu
Thành phần của độ phì nhiêuĐộ sâu tầng đất thực: Quyết định trực tiếp đến khả năng phát triển của rễ cây trong thể tích đất. Phần lớn đất canh tác yêu cầu độ sâu tiêu chuẩn của tầng đất thực là 1m, trong đó không có lớp đất nào bị nén chặt. Hàm lượng của các chất dinh dưỡng: Mỗi chất dinh dưỡng sẽ có mức độ hữu dụng khác nhau, ảnh hưởng đến chất lượng của cây trồng. Khả năng giữ chất dinh dưỡng hòa tan có trong đất và phân bón. Cấu trúc đất: Dựa theo sa cấu và sự sắp xếp của hạt quyết định đến độ rỗng của đất. Nên cấu trúc đất ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cung cấp nước và thoát khí cho rễ. Phản ứng của đất: Là khả năng chỉ thị và điều hòa các tiến trình, cân bằng các chất hóa học trong đất. Hàm lượng và chất lượng của mùn đất: Bao gồm cả thành phần chất hữu cơ có khả năng khoáng hóa. Mật độ, hoạt động của sinh vật đất: Là tác nhân tham gia vào các tiến trình chuyển hóa thành chất dinh dưỡng có lợi trong đất. Hàm lượng các chất ức chế, độc hại: Bao gồm những chất hình thành trong tự nhiên như muối (đất nhiễm mặn), nhôm trong đất chua, phèn hoặc một số chất độc do con người tạo ra (ô nhiễm)… Ảnh: Internet Tầm quan trọng của độ phì nhiêu của đấtĐộ phì nhiêu có vai trò rất lớn đến cây trồng. Đất phì nhiêu thì hiệu quả sử dụng phân bón cao hơn, cây dễ hút được dinh dưỡng hơn, cây trồng càng phát triển và cho năng suất cao hơn. Đất không phì nhiêu cây sẽ thiếu dinh dưỡng, không đảm bảo khả năng cấp ẩm và không khí, khiến cây trồng kém phát triển, năng suất thấp. Làm cách nào để tăng độ phì nhiêu cho đấtTrồng xen canh, luân canh cây trồng hợp lý: Trồng luân hoặc xen canh cây họ đậu là biện pháp hiệu quả giúp cải tạo độ phì nhiêu cho đất. Sử dụng phân bón hợp lý: Hạn chế sử dụng quá nhiều phân hóa học tránh làm thoái hóa đất, sử dụng phân hữu cơ, phân vi sinh để thay thế phân bón hóa học. Cày xới và làm tơi đất phù hợp: Cày xới đất sau mỗi mùa vụ giúp tạo độ tơi xốp và thông thoáng cho đất. Đảm bảo nguồn nước sạch: Đảm bảo nguồn nước tưới không lẫn tạp chất, thường xuyên kiểm tra nguồn nước tưới cho nông sản. Ảnh: Internet Trên đây là những chia sẻ của Namix về độ phì của đất, mong là cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích. Đất là yếu tố quan trọng trong sản xuất nông nghiệp. Mọi loại cây đều có rễ và cắm sâu vào đất lấy dinh dưỡng và nuôi dưỡng cây. Canh tác theo phương pháp hóa học thường coi đất như một vật liệu hỗ trợ cây trồng. Và cung cấp nước với chất dinh dưỡng hóa học. Nhưng vấn đề không đơn giản như vậy. Vì thiếu sự hiểu biết về đất, tiềm năng của đất (không chỉ về độ phì) nên chúng ta có cách tiếp cận sai lầm trong canh tác. Đất là gì – Hướng dẫn cải tạo đấtMặc dù chúng ta có thể thấy lớp đất bao phủ ở khắp mọi nơi trên hành tinh chúng ta. Trước khi sự sống xuất hiện thì không có đất, chỉ có đá (khoáng) và nước. Sau khi sinh vật (thực vật) xuất hiện, đất mặt bắt đầu được hình thành. Đất là hỗn hợp của chất vô cơ, mùn, nước và không khí. Đất được hình thành như thế nào?
Các lớp đất. Đất gồm hai lớp:
Nước, không khí cũng là thành phần của phần lớn các loại đất. Không khí, nằm trong các khoảng không gian giữa các hạt đất. Và nước, nằm trong các khoảng không gian cũng như bề mặt các hạt đất. Chiếm khoảng một nửa thể tích của đất. Phân loại đất:Căn cứ vào tỉ lệ các loại hạt (thành phần đá và khoáng chất) trong đất. Người ta chia đất thành: đất cát, đất thịt và đất sét. Chúng có các tỉ lệ các hạt cát, limon và sét:
Độ phì nhiêu của đất là gì?Máy đo độ phì nhiêu của đất
Cách đo độ phì nhiêu của đấtLàm sao để biết được độ phì của đất? Chắc hẳn đây là sự thắc mắc của rất nhiều người. Độ phì của đất sẽ phụ thuộc vào nhiều tiêu chí khác nhau. Hiện nay người ta thường sử dụng máy đo độ pH để đánh giá độ phì nhiêu. Tiêu chí để đánh giá độ phì nhiêu
Sử dụng máy đo độ phì nhiêu
Phong hóa đất:Quá trình phong hóa đất
Quá trình chua hóa đất:
Quá trình cố định đạm:Chu trình chuyển hoa nitơTrong các quá trình như cố định đạm và hóa khoáng.
Có bao nhiêu loại vi khuẩn cố định đạm:
Quá trình phân hủy hữu cơ trong đất:
Chức năng và đặc tính của đấtChức năng của đất trong nông nghiệp là: đỡ cây; giữ gìn và cung cấp chất dinh dưỡng, nước và không khí cho cây. Tạo điều kiện thuận lợi cho cây sinh trưởng. Đất tốt thực hiện tốt cả ba chức năng trên. Vậy loại đất nào là đất tốt? Đất nào là đất sạch?
Các tính chất vật lý tối ưu
Mùn trong đấtDo đặc tính của mùn, đất giàu mùn (trên 5%) là đất có kết cấu rất tốt.
Các tính hóa học tối ưuCác tính chất hóa học của đất là những chức năng được tác động hóa học hỗ trợ. Đất có tính chất hóa học tốt thường có khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng cao và có độ pH tối ưu. Khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng (CEC)
Khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng – CEC Thành phần Me/100gHầu như những người nông dân sử dụng phân hóa học đều phàn nàn rằng hàng năm họ phải tăng số lượng phân bón hóa học. Tuy nhiên họ không thể giữ được sản lượng thu hoạch tương tự. Nguyên nhân là khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng bị xuống cấp. Sự ỷ lại vào phân hóa học cùng việc sử dụng ít chất hữu cơ cho đất khiến cho lượng mùn và keo mùn trong đất bị giảm sút. Do vậy, đất ít khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng, nông dân buộc phải dùng phân hóa học nhiều hơn để bù vào. Phân hóa học làm tăng tính hữu ích của những khoáng chất chính, chứ không bao giờ phát triển khả năng bảo tồn chất dinh dưỡng. Độ pH của đấtĐộ pH của đất chỉ rõ từng loại đất: đất chua, đất trung tính hay đất kiềm. Xét mức từ 1-14, 7 là độ trung tính, dưới 7 độ là đất chua. Trên 7 độ là đất kiềm. Cây không thể sinh trưởng hoặc hấp thụ một số chất khoáng trong đất quá chua hoặc quá kiềm. Độ pH tối ưu cho cây là 5,5 – 7,5. Bảo tồn và điều chỉnh đất gần với độ pH 7 là hết sức quan trọng trong việc canh tác nông nghiệp. Mùn có chức năng quan trọng trong việc điều chỉnh độ pH của đất. Mùn bản thân không trung tính và có thể hấp thụ axit và chất kiềm (alkali) từ bên ngoài. Sử dụng phân hóa học sẽ khiến cho đất chua tự nhiên và không có chức năng điều chỉnh pH. Các nhà khoa học khuyên nên dùng canxi để trung hòa độ chua của đất. Nhưng đây chỉ là biện pháp tạm thời và lại làm nảy sinh những vấn đề khác. Những tính chất sinh học tối ưu
Sự phân hủy và khoáng hóa
Sức khỏe của đấtMột vai trò quan trọng khác của vi sinh vật là làm tăng sức khỏe cho đất. Một số vi sinh vật (như tuyến trùng, nấm, vi khuẩn v.v…) gây bệnh cho cây. Song con số này ít hơn rất nhiều so với những vi sinh vật vô hại và hữu ích khác. Nếu như sự cân bằng vi sinh vật không bị phá vỡ thì những vi sinh vật gây bệnh được hạn chế ở mức không gây hại cho cây. Chẳng hạn, có trên 200.000 loại tuyến trùng. Trong đó chỉ có 2% được biết là có hại cho cây còn 98% còn lại là vô hại. Hơn nữa, trong 98% này có một số vi sinh vật thực sự hạn chế đến mức tối thiểu những tuyến trùng có hại. Một số loài tảo biển cũng ăn những tuyến trùng có hại. Vấn đề tuyến trùng không bao giờ nảy sinh trong điều kiện có sự cần bằng vi sinh vật. Gần 90% bệnh của cây là do nấm gây ra. Thế nhưng lại có một số nấm dùng chế được thuốc chữa bệnh (penixlin lấy từ nấm xanh v.v..). Trong đất có cân bằng vi sinh vật. Thì số lượng nấm thấp hơn vi khuẩn. Đó là do tỷ lệ vi khuẩn/ nấm cao. Trên đây, là các thông tin chia sẻ cơ bản về đất. Các thông tin này mang tính chất tham khảo. Anh chị/bà con có thể tìm hiểu thông tin chi tiết hơn trên website, google hoặc liên hệ với các bên Viện nghiên cứu. EcocharVIETNAM là đơn vị tư vấn, cung cấp các sản phẩm và giải pháp cho việc phát triển nông nghiệp sạch bền vững. |