Phản ứng trao đổi trong dung dịch là gì năm 2024

Câu hỏi: Phản ứng trao đổi là gì? Cho ví dụ và nhận xét về sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố trong phản ứng.

Quảng cáo

Trả lời:

- Phản ứng trao đổi là phản ứng hoá họ mà trong đó hai hợp chất tham gia phản ứng trao đổi với nhau những thành phần cấu tạo của chúng để tạo ra những hợp chất mới.

- Ví dụ:

\=> Số oxi hoá của tất cả các nguyên tố không thay đổi.

- Nhận xét: Trong phản ứng trao đổi, số oxi hóa của tất cả các nguyên tố không thay đổi.

Quảng cáo

Xem thêm các câu hỏi thường gặp môn Hóa học lớp 10 hay và chi tiết khác:

• Nêu cách phân loại phản ứng hóa học dựa vào số oxi hóa
• Nhóm halogen gồm những nguyên tố nào? Vị trí của nhóm halogen
• Nêu cấu hình electron nguyên tử halogen? Phân tử halogen có cấu tạo như thế nào
• Nhận xét về độ âm điện của các halogen? Độ âm điện biến đổi như thế nào
• Nêu tính chất hóa học cơ bản của các halogen và nhận xét sự biến đổi
• Gói luyện thi online hơn 1 triệu câu hỏi đầy đủ các lớp, các môn, có đáp án chi tiết. Chỉ từ 200k!

Săn SALE shopee Tết:

• Đồ dùng học tập giá rẻ
• Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ hơn 40k/chai
• Tsubaki 199k/3 chai
• L'Oreal mua 1 tặng 3

ĐỀ THI, GIÁO ÁN, KHÓA HỌC DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 6

Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và khóa học dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official

Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài 500 Công thức, Định Lí, Định nghĩa Toán, Vật Lí, Hóa học, Sinh học được biên soạn bám sát nội dung chương trình học các cấp.

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Phản ứng trao đổi là gì? Tìm hiểu tổng quan về phản ứng trao đổi, bao gồm khái niệm, điều kiện xảy ra phản ứng, ví dụ và ứng dụng trong thực tế.

MỤC LỤC NỘI DUNG

• Phản ứng trao đổi là gì?
• Điều kiện phản ứng trao đổi
• Phân loại phản ứng trao đổi
• Phản ứng trao đổi giữa axit và bazo
• Phản ứng trao đổi giữa axit và muối
• Phản ứng trao đổi giữa bazo và muối
• Phản ứng trao đổi giữa muối và muối
• Ví dụ phản ứng trao đổi
• Ứng dụng phản ứng trao đổi

Phản ứng trao đổi là gì?

Phản ứng trao đổi là một loại phản ứng hóa học, trong đó hai hợp chất tham gia trao đổi cho nhau thành phần cấu tạo của nó mà không làm thay đổi chỉ số oxi hóa.

Trong phản ứng trao đổi, hai chất tham gia phản ứng có thể là các hợp chất đơn giản hoặc phức tạp, các chất tham gia phản ứng có thể có cùng hoặc khác loại. Phản ứng trao đổi có thể xảy ra trong dung dịch hoặc trong trạng thái rắn. Trong dung dịch, phản ứng trao đổi thường xảy ra khi sản phẩm tạo thành có ít nhất một chất kết tủa, chất khí hoặc chất dễ phân hủy.

Sơ đồ phản ứng trao đổi

Điều kiện phản ứng trao đổi

Theo định luật Bertholet, phản ứng trao đổi chỉ xảy ra khi sản phẩm tạo thành có ít nhất một chất kết tủa, chất khí hoặc chất dễ phân hủy.

- Chất kết tủa: Chất kết tủa là chất không tan trong dung dịch. Khi hai dung dịch chứa các ion kết hợp với nhau tạo thành chất kết tủa, phản ứng trao đổi sẽ xảy ra.

Ví dụ: NaCl + AgNO3 → AgCl (kết tủa) + NaNO3

- Chất khí: Chất khí là chất ở trạng thái khí ở nhiệt độ và áp suất thường. Khi hai dung dịch chứa các ion kết hợp với nhau tạo thành chất khí, phản ứng trao đổi sẽ xảy ra.

Ví dụ: HCl + NaOH → NaCl + H2O

- Chất dễ phân hủy: Chất dễ phân hủy là chất có thể phân hủy thành các chất khác dưới tác dụng của nhiệt, ánh sáng hoặc các tác nhân khác. Khi hai dung dịch chứa các ion kết hợp với nhau tạo thành chất dễ phân hủy, phản ứng trao đổi sẽ xảy ra.

Ví dụ: H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + 2H2O

Ngoài ra, phản ứng trao đổi cũng có thể xảy ra khi sản phẩm tạo thành là chất điện li yếu hơn so với chất tham gia.

Ví dụ: NH4Cl + NaOH → NH3 + NaCl + H2O (NH4Cl là một chất điện li yếu hơn so với NaOH)

\=> Điều kiện để phản ứng trao đổi xảy ra là sản phẩm tạo thành có ít nhất một chất kết tủa, chất khí hoặc chất dễ phân hủy, hoặc chất điện li yếu hơn so với chất tham gia.

Phân loại phản ứng trao đổi

Có thể phân loại phản ứng trao đổi theo thành phần các chất tham gia phản ứng của phương trình tham gia như sau:

Phản ứng trao đổi giữa axit và bazo

Điều kiện xảy ra phản ứng: phản ứng luôn xảy ra mà không cần điều kiện.

Phương trình tổng quát: Axit + Bazo → Muối + Nước

Ví dụ:

HCl + KOH → KCl + H2O

2HNO3 + Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + 2H2O

H2SO4 + 2KOH → K2SO4 + 2H2O

Phản ứng trao đổi giữa axit và muối

Điều kiện xảy ra phản ứng: các chất tạo thành phải có ít nhất một chất kết tủa hoặc dễ bay hơi hay dễ phân huỷ hoặc yếu hơn so với chất tham gia (đối với axit).

Phương trình tổng quát: Axit + Muối → Axit mới + Muối mới

Ví dụ:

HCl + Na2S → NaCl + H2S

H2SO4 + Ba(NO3)2 → BaSO4↓ + 2HNO3

2HNO3 + Na2CO3 → NaNO3 + CO2 + H2O

Ba(NO3)2 + H2SO4 → BaSO4↓ + 2HNO3

CuSO4 + H2S → CuS↓ + H2SO4

6HCl + Cu3(PO4)2 → 3CuCl2 + 2H3PO4 (yếu hơn HCl)

Phản ứng trao đổi giữa bazo và muối

Điều kiện xảy ra phản ứng: các chất tham gia phải tan (ở dạng dung dịch) và sản phẩm tạo thành phải có chất không tan, chất khí hay dễ phân hủy.

Phương trình tổng quát: Bazơ + Muối → bazơ (mới) + Muối (mới)

Ví dụ:

Ba(OH)2 + CuSO4 → BaSO4↓ + Cu(OH)2

2KOH + Pb(NO3)2 → Pb(OH)2 + 2KNO3

NaOH + MgCl2 → Mg(OH)2 + 2NaCl

Phản ứng trao đổi giữa muối và muối

Điều kiện xảy ra phản ứng: các chất tham gia phải tan và sản phẩm tạo thành phải có chất không tan, chất khí hay dễ phân hủy.

Phương trình tổng quát: Muối + Muối → Muối (mới) + Muối (mới)

Ví dụ:

BaCl2 + CuSO4 → BaSO4↓ + CuCl2

2AgNO3 + CuCl2 → 2 AgCl↓ + Cu(NO3)2

BaS + Na2CO3 → BaCO3↓ + Na2S

Ví dụ phản ứng trao đổi

NaCl + AgNO3 → AgCl + NaNO3

HCl + NaOH → NaCl + H2O

H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + 2H2O

Ứng dụng phản ứng trao đổi

- Trong phòng thí nghiệm: Phản ứng trao đổi được sử dụng để tách các ion ra khỏi dung dịch, tinh chế các chất hóa học,...

+ Dùng phản ứng trao đổi để tách ion bạc ra khỏi dung dịch muối bạc bằng cách thêm dung dịch natri clorua vào. Chất kết tủa bạc clorua sẽ được tạo thành và có thể được tách ra khỏi dung dịch.

- Trong công nghiệp: Phản ứng trao đổi được sử dụng để điều chế các hợp chất vô cơ, sản xuất phân bón,...

+ Dùng phản ứng trao đổi để sản xuất phân bón kali nitrat bằng cách thêm dung dịch kali clorua vào dung dịch axit nitric. Chất kết tủa kali nitrat sẽ được tạo thành và có thể được tách ra khỏi dung dịch.

Trao đổi là phản ứng gì?

Phản ứng trao đổi là một loại phản ứng hoá học, trong đó hai hợp chất tham gia trao đổi cho nhau thành phần cấu tạo của nó mà không làm thay đổi chỉ số oxi hóa. Từ sự trao đổi này, chúng hình thành nên những chất mới của phương trình phản ứng.

Phản ứng trao đổi trong dung dịch xảy ra khi nào?

Phản ứng trao đổi trong dung dịch của các chất chỉ xảy ra nếu sản phẩm tạo thành có chất không tan hoặc chất khí.

Phản ứng giữa axit và muối là phản ứng gì?

Muối tác dụng với dung dịch axit: Muối khi tác dụng với axit sẽ cho ra muối mới và axit mới. Điều kiện: Cả axit và muối tham gia phải tan. Axit mới phải yếu hơn axit đã cho, nếu không thì muối mới phải kết tủa. VD: BaCl2 + H2SO4 -> BaSO4 (kết tủa) + 2HCl.

Base muối ra gì?

- Dung dịch muối có thể tác dụng với dung dịch bazơ để tạo thành muối mới và bazơ mới. Tổng quát: dd muối A + dd bazơ B → dd muối C + dd bazơ D. Ví dụ: CuSO4 + 2NaOH → Cu(OH)2↓ + Na2SO4.