Tế bào hồng cầu và các tế bào khác trong cơ thể người không bị vỡ vì

Máu gồm có các tế bào máu (blood cells) và huyết tương (plasma), huyết tương là phần chất lỏng của máu. Đây là chất dịch chuyên chở tế bào máu, những mảnh cực nhỏ trôi nổi lơ lửng trong huyết tương.

Máu là một tổ chức di động trong cơ thể tồn tại dưới dạng mô lỏng, lưu thông khắp cơ thể thông qua động mạch và tĩnh mạch.

Máu là thành phần tổ chức của cơ thể, máu lưu thông trong các động mạch, tĩnh mạch và mao mạch và thực hiện nhiều chức phận sinh lý quan trọng. Vai trò của huyết tương là đưa các chất dinh dưỡng đến các mô và đưa các chất cặn bã từ các mô về các cơ quan bài tiết ra bên ngoài. Bên cạnh đó, vai trò của các tế bào máu gồm bài tiết, bảo vệ, điều hoà và dinh dưỡng.

  • Hồng cầu chiếm số lượng nhiều nhất, chứa huyết sắc tố (chất làm cho máu có màu đỏ).
  • Nhiệm vụ của hồng cầu là vận chuyển khí oxy (O2) từ phổi đến các mô, đi khắp mọi nơi trong cơ thể. Dọc đường, hồng cầu tiếp thu chất thải và đem trở lại phổi, nhận lại khí cacbonic (CO2) từ các mô trở về phổi để đào thải.
  • Vòng đời trung bình của hồng cầu là 120 ngày, hồng cầu già sẽ bị tiêu hủy ở lách và gan. Tủy xương sẽ có nhiệm vụ sinh các hồng cầu mới để thay thế và duy trì lượng hồng cầu đã mất trong cơ thể.
  • Nếu thiếu hồng cầu, con người cảm thấy mệt mỏi và yếu sức. Có người dễ bị mệt và tái xanh, vì cơ thể không có đủ lượng oxy cần thiết. Tình trạng thiếu hồng cầu gọi là thiếu máu.

Tế bào hồng cầu và các tế bào khác trong cơ thể người không bị vỡ vì

Hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể

  • Tiểu cầu là những mảnh tế bào rất nhỏ hỗ trợ chức năng cầm máu bằng cách tạo các cục máu đông bịt các vết thương ở thành mạch máu. Nếu mạch máu bị tổn thương (thí dụ như bị cắt hay bầm tím), các tiểu cầu sẽ dồn đến điểm này và bám dính vào nhau, tạo thành ‘nút chặn vết hở’.
  • Thiếu tiểu cầu, có thể làm cho con người thường hay bị chảy máu mũi, khi bị cắt thì chảy máu lâu dứt, bị bầm bất bình thường, hoặc đi cầu, đi tiểu ra máu, da bị chảy máu.
  • Trong trường hợp trầm trọng, khi lượng tiểu cầu xuống quá thấp, các cơ quan nội tạng và não bộ có thể bị xuất huyết. Toán y khoa điều trị sẽ báo quý vị biết khi lượng tiểu cầu của quý vị sụt giảm.
  • Ngoài ra, tiểu cầu còn có vai trò làm cho thành mạch mềm mại, dẻo dai nhờ chức năng tiểu cầu làm "trẻ hóa” tế bào nội mạc. Vòng đời của tiểu cầu khoảng 7 – 10 ngày. Cũng giống như hồng cầubạch cầu, tủy xương là nơi sinh ra tiểu cầu.

  • Bạch cầu có chức năng bảo vệ cơ thể bằng cách phát hiện và tiêu diệt các "nhân tố” gây bệnh. Bạch huyết bào-T (T-lymphocytes) làm nhiệm vụ điều khiển hệ miễn nhiễm, có thể diệt siêu vi khuẩn và tế bào ung thư.
  • Bạch cầu trung tính (Neutrophils) chống viêm nhiễm, tiêu diệt vi khuẩn và xử lý mô bị tổn thương. Loại bạch cầu làm nhiệm vụ thực bào tức là "ăn” các "nhân tố” lạ, có loại làm nhiệm vụ "ghi nhớ” để nếu lần sau "nhân tố” lạ này xâm nhập sẽ bị phát hiện và cơ thể sẽ nhanh chóng sinh ra một lượng lớn bạch cầu tiêu diệt chúng.
  • Bạch huyết bào-B (B-lymphocytes) tiết ra các kháng thể lưu hành trong máu để bảo vệ cơ thể... Bạch cầu cũng được sinh ra tại tủy xương như hồng cầu. Không chỉ lưu hành chủ yếu trong máu, có một lượng khá lớn bạch cầu cư trú ở các mô của cơ thể để làm nhiệm vụ bảo vệ.
  • Bạch cầu đơn nhân to (Monocytes) kết hợp với bạch huyết bào để chống lại viêm nhiễm, cần thiết cho việc sản sinh kháng thể.

Tình trạng thiếu bạch cầu làm cho con người thường hay bị viêm nhiễm và nếu bị viêm nhiễm thì bị nặng hơn, có khi nguy hiểm đến tính mạng. Có nhiều loại bạch cầu khác nhau với vòng đời từ một tuần đến vài tháng.

Tế bào hồng cầu và các tế bào khác trong cơ thể người không bị vỡ vì

Bạch cầu bảo vệ cơ thể bằng cách phát hiện và tiêu diệt các "nhân tố” gây bệnh

Đây là phần dung dịch, có màu vàng, thành phần chủ yếu là nước; ngoài ra còn còn có thành phần khác như: đạm, mỡ, đường, vitamin, muối khoáng, các men...

Huyết tương thay đổi thường xuyên theo tình trạng sinh lý trong cơ thể. Nếu đơn vị máu có huyết tương "đục” sẽ không được sử dụng vì có thể gây sốc, gây dị ứng cho người bệnh.

Huyết tương có vai trò vận chuyển các nguyên liệu quan trọng của cơ thể, như glucose, sắt, oxy, hormon, protein... Mỗi lít huyết tương chứa khoảng 75g protein. Hợp chất này được chia thành hai loại chính: albumin và globulin. Albumin cung cấp áp suất thẩm thấu giữa cho phần chất lỏng của máu bên trong các mạch máu, ngăn máu tràn vào các mô và sau đó vào các tế bào. Albumin có thể được xem như một loại xốp hút nước lưu thông, giữ lượng nước cần thiết trong dòng máu. Các globulin lại có nhiệm vụ như những kháng thể chống nhiễm khuẩn.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

XEM THÊM:

Bài viết được viết bởi BS. Trần Thị Huyền Trang, Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Xét nghiệm SGOT là xét nghiệm quan trọng trong việc xác định bệnh lý gan và theo dõi tiến triển của bệnh. Xét nghiệm này còn giúp xác định tình trạng phân hủy tế bào nhất là do nguồn gốc gan, cơ tim, cơ vân. Khi tế bào hồng cầu bị vỡ thì SGOT tăng rất cao, cơ chế của hiện tượng này là gì?

AST (Aspartate aminotransferase) và ALT (Alanin aminotransferas) thuộc nhóm các enzym xúc tác sự chuyển hóa các acid amin thành acid α-cetonic và ngược lại. Các AST có trong bào tương cũng như trong ty lạp thể và được tìm thấy chủ yếu trong các tế bào tim, gan, cơ xương, thận, tụy, hồng cầu, tiểu cầu... AST được giải phóng vào tuần hoàn khi xảy ra tình trạng tổn thương hay chết của các tế bào chứa enzym này.

Xét nghiệm AST là một xét nghiệm hữu ích trong việc xác định một bệnh lý gan và theo dõi tiến triển của bệnh. Đây là một trong những test nhạy nhất để phát hiện tình trạng tổn thương tế bào gan do virus và do thuốc (tăng hoạt độ enzym gan có thể đi trước tình trạng tăng Bilirubin máu hàng tuần). Ngoài ra Xét nghiệm AST còn được chỉ định trong bệnh lý tim mạch để đánh giá nhồi máu cơ tim, viêm cơ tim (khi phối hợp với ALT, CK – MB mass và Troponin T/I).


Xét nghiệm giúp xác định tình trạng phân hủy tế bào nhất là do nguồn gốc gan, cơ tim hay cơ vân. Vì vậy, xét nghiệm đo hoạt độ AST thường được chỉ định trong các trường hợp:

  • Yếu mệt, cảm giác mất năng lượng, mệt mỏi;
  • Sụt cân, vàng da, vàng mắt;

Tế bào hồng cầu và các tế bào khác trong cơ thể người không bị vỡ vì

Người bệnh xuất hiện triệu chứng vàng da vàng mắt được chỉ định xét nghiệm AST

  • Báng bụng;
  • Buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy, mất cảm giác thèm ăn;
  • Thay đổi màu sắc dịch tiết (như tiểu sậm, phân bạc màu);
  • Đau bụng, xuất huyết bất thường;
  • Ngứa ;
  • Phù nề ở chân và mắt cá chân;
  • Bầm tím;
  • Đau ngực;
  • Đau cơ;

Một số lí do khác:

  • Tiếp xúc với virus viêm gan;
  • Uống nhiều đồ uống có cồn;
  • Uống thuốc có nguy cơ gây tổn thương gan;
  • Béo phì;
  • Tiểu đường hoặc các hội chứng chuyển hóa.

Vỡ hồng cầu (huyết tán) được định nghĩa là sự phóng thích các thành phần bên trong tế bào hồng cầu vào trong huyết tương. Việc giải phóng hemoglobin làm cho huyết thanh hoặc huyết tương xuất hiện màu đỏ nhạt đến màu đỏ anh đào.

Vỡ hồng cầu trong cơ thể là kết quả của các cơ chế miễn dịch, sinh hóa, sinh lý hoặc hóa học. Vỡ hồng cầu có thể là nội mạch và ngoại mạch. Huyết tán nội mạch là rất hiếm và thường là kết quả của phản ứng truyền máu hoặc thiếu máu tan máu. Huyết tán ngoại mạch máu là khá phổ biến và xảy ra trong các kỹ thuật lấy máu tĩnh mạch, xử lý, vận chuyển và lưu trữ mẫu xét nghiệm không đúng gây ra các sai số trước xét nghiệm.

Tế bào hồng cầu và các tế bào khác trong cơ thể người không bị vỡ vì

Kỹ thuật lấy máu tĩnh mạch không đúng gây ra huyết tán ngoại mạch

Cơ chế ảnh hưởng đến kết quả các xét nghiệm:

  • Giải phóng các thành phần của các tế bào máu vào huyết tương hoặc huyết thanh. Một số thành phần tế bào có nồng độ trong tế bào cao gấp 10 lần ngoại bào, tán huyết trong huyết thanh/huyết tương dẫn đến tăng nồng độ các thành phần này. Ở đây là AST có mặt trong hồng cầu được giải phóng vào máu.
  • Nhiễu quang phổ/ đo màu bởi hemoglobin (việc thay đổi màu sắc huyết thanh/huyết tương làm ảnh hưởng đến kỹ thuật xét nghiệm).

Để xét nghiệm AST, bạn nên đến những cơ sở y tế uy tín và có trang thiết bị hiện đại để có được kết quả chính xác nhất.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.

Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn

XEM THÊM: