Thuyết vị chủng là gì

Ethnocentrism được hiểu là chủ nghĩa duy chủng tộc, đây là một khuynh hướng tư tưởng thể hiện quan điểm của cá nhân. Cụ thể, Ethnocentrism là gì? Cùng xem ý nghĩa của khái niệm này ngay dưới đây.

Ethnocentrism là gì?

Ethnocentrism là thuật ngữ tiếng Anh có nghĩa là chủ nghĩa duy chủng tộc/chủ nghĩa duy dân tộc. Đây là khuynh hướng vị chủng có ý nghĩa là đánh giá văn hóa khác dựa trên tiêu chuẩn văn hóa của mình.

Do sự gắn bó mật thiết của cá nhân trong nền văn hóa của chính mình nên xảy ra những quan điểm đánh giá phiến diện. Cũng vì thế, chủ nghĩa vị chủng tồn tại những bất công, sai lệch.

Tư tưởng này phổ biến ở mọi nơi trong xã hội thể hiện niềm tin vững chắc ở các khía cạnh như tôn giáo, sắc tộc… Nhưng nhiều người chưa hiểu rõ những nền văn hóa khác nhau sẽ có ý nghĩa khác nhau mà không thể so sánh.

Tư tưởng vị chủng có sự đánh giá mang tính hai chiều, nếu cá nhân đánh giá, miệt thị một nền văn hóa khác theo hướng tiêu cực thì ngược lại cá nhân đó cũng sẽ bị đánh giá như thế.

Chính vì vậy, các nhà xã hội học, các nhà nhân chủng học có quan điểm phản đối thuyết vị chủng. Vì những nhận xét, đánh giá tiêu cực gây ra những bất công giữa các nền văn hóa, tạo nên những xung đột văn hóa.

Hiện nay, trên thế giới tồn tại nhiều nền văn hóa khác nhau, trong đó lại tồn tại nhiều tiểu văn hóa. Mỗi nền văn hóa là cơ sở để con người nhận thức về thế giới, thông qua đó còn giúp đánh giá đúng – sai, tốt – xấu. Tuy nhiên, sự nhận thức và phản ứng của mỗi cá nhân lại có sự khác biệt.

Các nhà xã hội học đã phân biệt hai cách ứng xử đối với những nền văn hóa. Chủ nghĩa vị chủng là một trong hai cách ứng xử này, chủ nghĩa còn lại là thuyết tương đối văn hóa.

Mối quan hệ giữa thuyết vị chủng với thuyết tương đối văn hóa

Trong tiếng Anh, thuyết tương đối văn hóa là cultural relativism. Đây cũng là khuynh hướng đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn văn hóa của chính mình hay đánh giá văn hóa khác trong bối cảnh của chính văn hóa đó.

Thuyết tương đối văn hóa có thể hạn chế, loại trừ được những bất công, sai lệch, những phản ứng tiêu cực trước những nền văn hóa khác biệt. Nhưng trên thực tế vẫn khó đạt được thái độ như mong muốn.

Mỗi cá nhân nên hiểu rõ muốn đánh giá được những văn hóa khác bằng tiêu chuẩn của chính mình thì chúng ta phải hiểu giá trị, tiêu chuẩn của văn hóa khác. Đồng thời không bị chi phối bởi giá trị văn hóa, tiêu chuẩn trong nền văn hóa của mình.

Thuyết tương đối văn hóa cũng nhấn mạnh trong các bối cảnh xã hội khác nhau sẽ  làm nảy sinh các giá trị, tiêu chuẩn văn hóa khác nhau. Nhưng không có nghĩa là chúng ta chấp nhận các mẫu văn hóa khác một cách không điều kiện, và đánh giá không định kiến hoặc thiên vị trong bối cảnh văn hóa đó.

Ngày nay, thuyết tương đối văn hóa được phổ biến rộng rãi và nhanh chóng nhờ sự phát triển của công nghệ truyền thông. Cũng từ đây, nhu cầu tìm hiểu văn hóa cũng được mở rộng và tăng lên.

Bên cạnh đó, một khía cạnh khác trong thuyết tương đối văn hóa chính là chủ nghĩa duy ngoại, trong tiếng Anh là xeno-centrism. Đây là khuynh hướng thể hiện sự tin tưởng rằng những gì thuộc về nền văn hóa của mình dưới tầm hơn so với những nền văn hóa mà nó phát tích.

Ví dụ trong suy nghĩ của nhiều người ở một số lĩnh vực, những sản phẩm, ý tưởng, công nghệ, kỹ thuật… của quốc gia mình dưới tầm hơn so với nước ngoài.

Chẳng hạn như người Mỹ luôn tin rằng đồ điện tử của họ không tốt bằng đồ của Nhật. Người Việt Nam luôn cho rằng dầu gội bên mình không tốt bằng dầu gội của Châu Âu. Xe của Nhật luôn được ưu ái lựa chọn vì có chất lượng tốt, độ bền cao.

Qua những phân tích, chúng ta đã hiểu Ethnocentrism là gì. Từ đó có những đánh giá, ứng xử khách quan hơn trong bối cảnh của nền văn hóa mình so với các nền văn hóa trên thế giới.

Định hướng ᴠị chủng [tiếng Anh: Ethnocentric Orientation] là khuуnh hướng coi các giá trị ᴠăn hóa của mình là chuẩn mực để đánh giá các nền ᴠăn hóa khác.

Bạn đang хem: Định hướng ᴠị chủng [ ethnocentric là gì,


Định hướng ᴠị chủng

Khái niệm

Định hướng ᴠị chủng trong tiếng Anh là Ethnocentric Orientation.

Định hướng ᴠị chủng là khuуnh hướng coi các giá trị ᴠăn hóa của mình là chuẩn mực để đánh giá các nền ᴠăn hóa khác. Hầu hết mỗi người đều có хu hướng nhìn thế giới chủ уếu qua lăng kính của nền ᴠăn hóa của chính mình.

Chính ᴠì ᴠậу, khuуnh hướng ᴠị chủng phổ biến ở mọi хã hội ᴠới niềm tin rằng chủng tộc, tôn giáo, nhóm ѕắc tộc,... của mình là ưu ᴠiệt hơn hẳn những người khác.

Các thuật ngữ liên quan

Hoᴡard Perlmutter đã mô tả các quan điểm ᴠị chủng như là "khuуnh hướng quê hương" [home-countrу orientation]. Ông lập luận rằng các nhà quản lí tham gia ᴠào hoạt động kinh doanh quốc tế nên từ bỏ các định hướng ᴠị chủng ᴠà thaу ᴠào đó là các định hướng đa tâm [polуcentric] ᴠà định hướng toàn cầu [geocentric].

Định hướng đa tâm [polуcentric orientation] là ᴠiệc thaу ᴠì nhìn mọi ᴠiệc qua lăng kính "quê hương" của mình, người quản lí nên хâу dựng định hướng kinh doanh theo quan điểm của đất nước mà họ đang kinh doanh.

Xem thêm: Tubgirl Là Gì ? Tại Sao Không Nên Tìm Kiếm Nó Tub Girl Là Gì

Chủ nghĩa vị chủng văn hóa và thuyết tương đối văn hóa

Chủ nghĩa vị chủng văn hóa và thuyết tương đối văn hóa

By Xa hoi hoc van hoa January 14, 2013

Trong một nền văn hóa tồn tại nhiều tiểu văn hóa và trên trái đất của chúng ta lại có rất nhiều nền văn hóa. Văn hóa không chỉ là cơ sở đối với nhận thức của con người về thế giới mà còn đối với vấn đề đánh giá đúng, sai; tốt, xấu...Do vậy một vấn đề đương nhiên phải đặt ra là cá nhân đánh giá và phản ứng trước những mẫu văn hóa khác biệt thậm chí rất khác biệt với mẫu văn hóa của mình như thế nào. Các nhà xã hội học phân biệt hai cách ứng xử đối với những mẫu văn hóa khác:

Chủ nghĩa vị chủng [hay còn gọi là chủ nghĩa duy chủng tộc, chủ nghĩa duy dân tộc, tiếng Anh: ethno-centrism]: là thông lệ đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn văn hóa của chính mình [25]. Khuynh hướng vị chủng là do một cá nhân đã gắn bó mật thiết với các yếu tố văn hóa của mình. Tuy nhiên điều này tạo ra sự đánh giá bất công hoặc sai lệch một mẫu văn hóa khác bởi lẽ những gì được đánh giá có ý nghĩa khác nhau trong những nền văn hóa khác nhau. Chủ nghĩa vị chủng cũng có hai chiều, nếu một cá nhân đánh giá một nền văn hóa, một mẫu văn hóa khác theo cách tiêu cực thì ngược lại, cá nhân đó cũng có thể bị đánh giá như thế. Các nhà xã hội học, nhân chủng học thường có quan điểm phản đối thuyết vị chủng vì đó là cách phản ứng tiêu cực và bất công, sai lệch đối với những nền văn hóa, mẫu văn hóa khác nhau.

Thuyết tương đối văn hóa [tiếng Anh: cultural relativism]: là thông lệ đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn của chính mình hay một cách nói khác là đánh giá văn hóa khác trong cảnh quan văn hóa của chính nó. Đánh giá theo cách này có thể hạn chế hoặc loại trừ được những bất công, sai lệch cũng như phản ứng tiêu cực trước văn hóa khác biệt nhưng lại là thái độ khó đạt được. Muốn đánh giá văn hóa khác bằng tiêu chuẩn của chính bản thân mình, cá nhân phải hiểu được giá trị, tiêu chuẩn của văn hóa khác cũng như không bị lệ thuộc bởi những giá trị, tiêu chuẩn của nền văn hóa của chính mình. Thuyết này cũng nhấn mạnh rằng các bối cảnh xã hội khác nhau làm nảy sinh các giá trị và tiêu chuẩn khác nhau. Tuy vậy, điều này không có nghĩa là chúng ta chấp nhận một cách không điều kiện các mẫu văn hóa khác mà đánh giá một cách không định kiến hoặc thiên vị trong bối cảnh văn hóa của chúng. Thuyết tương đối văn hóa đang được hỗ trợ bởi sự phát triển của công nghệ, truyền thông khiến cho sự phổ biến văn hóa nhanh chóng hơn cũng như nhu cầu tìm hiểu văn hóa khác tăng lên. Một trường hợp của thuyết tương đối văn hóa là chủ nghĩa duy ngoại [xeno-centrism], đó là sự tin rằng những gì [sản phẩm, kiểu cách, ý tưởng...] thuộc về nền văn hóa của bản thân mình đều ở dưới tầm so với những thứ tương tự nhưng ở nền văn hóa mà nó phát tích [26]. Ví dụ: người Mỹ tin rằng đồ điện tử của họ không tốt bằng của Nhật bản, người Việt nam tin rằng dầu gội đầu sản xuất tại Việt nam không tốt bằng của châu Âu mặc dù cũng do chính hãng đó sản xuất...

Nguồn:

//vi.wikipedia.org/wiki/Văn_hóa

To comment or make friends with this person, you need to Log in or Sign up

Video liên quan

Chủ Đề