Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Minh Thuyên - Bác sĩ Giải phẫu bệnh, Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Ung thư có thể bắt đầu ở bất cứ nơi nào trong cơ thể. Ung thư tuyến tiền liệt bắt đầu trong tuyến tiền liệt, khi các tế bào trong tuyến tiền liệt phát triển ngoài tầm kiểm soát.
Tế bào ung thư có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Các tế bào ung thư ở tuyến tiền liệt đôi khi có thể đến xương hoặc các cơ quan khác và phát triển ở đó, gọi là di căn.
Ung thư luôn được đặt tên cho nơi nó bắt đầu. Vì vậy, khi ung thư tuyến tiền liệt lan đến xương [hoặc bất kỳ nơi nào khác], nó vẫn được gọi là ung thư tuyến tiền liệt. Nó không được gọi là ung thư xương trừ khi nó bắt đầu từ các tế bào trong xương.
● Tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là một tuyến chỉ có ở nam giới, vì vậy chỉ có nam giới mới có thể mắc ung thư tuyến tiền liệt.
Tuyến tiền liệt nằm ngay dưới bàng quang [cơ quan rỗng nơi chứa nước tiểu] và phía trước trực tràng [phần cuối của ruột]. Ống mang nước tiểu [niệu đạo] đi qua tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt tạo ra một số chất lỏng giúp giữ cho tinh trùng sống và khỏe mạnh.
. Ung thư tuyến tiền liệt là bệnh ung thư khá nguy hiểm ở nam giới
Có một vài loại ung thư tuyến tiền liệt. Một số rất hiếm. Hầu hết các bệnh ung thư tuyến tiền liệt là loại là ung thư tuyến [adenocarcinoma]. Ung thư này bắt đầu từ các tế bào tuyến. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm về loại ung thư bạn mắc.
Ung thư tuyến tiền liệt có khuynh hướng phát triển chậm trong nhiều năm. Hầu hết đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt sớm không có những thay đổi nhận thấy được. Dấu hiệu ung thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện muộn hơn, khi ung thư phát triển.
Một số dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt là tiểu khó, tiểu máu, vấn đề về cương cứng và đau ở lưng, hông, xương sườn hoặc xương khác.
Nếu có các dấu hiệu nghi ngờ ung thư tuyến tiền liệt, bạn sẽ được làm thêm các xét nghiệm. Một số xét nghiệm bạn có thể cần:
- Xét nghiệm máu PSA: PSA là một loại protein được tạo ra bởi tuyến tiền liệt và có thể được tìm thấy trong máu. Ung thư tuyến tiền liệt có thể làm nồng độ PSA tăng lên. Xét nghiệm máu để xem nồng độ và sự thay đổi PSA theo từng thời điểm.
- Siêu âm qua ngã trực tràng [Transrectal ultrasound-TRUS]: với xét nghiệm này, một đầu dò nhỏ được đưa vào trực tràng. Nó phát ra sóng âm thanh và thu lại tiếng vang dội ra từ tuyến tiền liệt. Tiếng vang được tạo thành hình ảnh trên màn hình máy tính để bác sĩ đánh giá tuyến tiền liệt.
- MRI: kỹ thuật này sử dụng sóng radio và từ trường [nam châm] mạnh để tạo ra hình ảnh chi tiết trong cơ thể. MRI đánh giá tổn thương tuyến tiền liệt và có thể cho thấy ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt đến các cơ quan lân cận hay chưa.
- Sinh thiết tuyến tiền liệt: bác sĩ sử dụng một cây kim dài, rỗng để lấy ra những mảnh mô nhỏ của tuyến tiền liệt. Kỹ thuật này thường được thực hiện khi siêu âm qua ngã trực tràng [TRUS] hoặc MRI hoặc cả hai. Các mảnh tuyến tiền liệt sau đó được gửi đến phòng Giải phẫu bệnh để kiểm tra các tế bào ung thư. Hãy hỏi bác sĩ loại sinh thiết bạn cần và cách thức thực hiện.
- Sinh thiết hạch bạch huyết: hạch bạch huyết là những phần nhỏ hình hạt đậu của hệ thống miễn dịch. Sinh thiết hạch có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghĩ rằng ung thư có thể đã di căn từ tuyến tiền liệt đến các hạch bạch huyết gần đó.
Sinh thiết tuyến tiền liệt cho phép chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt
- CT scan: sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết của cơ thể. Chụp CT có thể cho thấy ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt hay chưa.
- Xạ hình xương: xét nghiệm này có thể xem liệu ung thư đã lan đến xương chưa. Một lượng nhỏ chất phóng xạ ở mức độ thấp được đưa vào máu, lắng đọng ở những vùng xương bị tổn thương trên khắp cơ thể. Một máy ảnh đặc biệt tìm thấy độ phóng xạ và tạo ra hình ảnh về xương của bạn.
Các câu hỏi có thể hỏi bác sĩ
- Tôi cần làm những xét nghiệm gì?
- Ai sẽ làm những xét nghiệm này?
- Tôi sẽ được làm xét nghiệm ở đâu?
- Ai có thể giải thích chúng cho tôi?
- Quy trình làm xét nghiệm thế nào và khi nào tôi sẽ nhận được kết quả?
- Ai sẽ giải thích kết quả cho tôi?
- Tôi cần làm gì tiếp theo?
Khi nghi ngờ bị ung thư tuyến tiền liệt, bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt
Nếu bạn mắc ung thư tuyến tiền liệt, bác sĩ sẽ muốn tìm hiểu nó đã lan rộng đến đau, gọi là phân giai đoạn ung thư. Có thể bạn đã nghe người khác nói rằng căn bệnh ung thư của họ là giai đoạn 1 hoặc 2. Bác sĩ sẽ xác định giai đoạn ung thư để giúp quyết định loại điều trị nào có thể là tốt nhất cho bạn.
Xác định giai đoạn dựa trên sự phát triển hoặc lan rộng của ung thư từ tuyến tiền liệt, đến các bộ phận khác trên cơ thể, cũng bao gồm nồng độ PSA trong máu và độ mô học ung thư. Các bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ quan sát các tế bào ung thư dưới kính hiển vi và cho điểm. Những tế bào trông rất khác so với các tế bào bình thường được cho điểm cao hơn và ung thư có khả năng phát triển nhanh hơn.
Độ mô học ung thư được đánh giá bằng thang điểm Gleason [từ 6 đến 10]. Hãy hỏi bác sĩ để được giải thích độ mô học của ung thư, vì nó cũng có thể giúp quyết định phương pháp điều trị nào có thể là tốt nhất cho bạn.
Ung thư của bạn có thể là giai đoạn 1, 2, 3 hoặc 4. Số càng thấp, ung thư càng ít lan rộng. Số cao hơn, như giai đoạn 4, nghĩa là bệnh nghiêm trọng hơn và đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt.
Nồng độ PSA có vai trò xác định mức độ, giai đoạn của ung thư từ tuyến tiền liệt
Nếu ung thư không lan sang các bộ phận khác của cơ thể, nó cũng có thể được xếp vào một nhóm nguy cơ. Nhóm nguy cơ dựa trên độ lan rộng ung thư ở tuyến tiền liệt, nồng độ PSA và kết quả sinh thiết tuyến tiền liệt. Nhóm nguy cơ có thể giúp chỉ định các xét nghiệm cần thiết khác, và các lựa chọn điều trị tốt nhất.
Hãy chắc chắn hỏi bác sĩ về giai đoạn, độ mô học, nhóm nguy cơ ung thư và ý nghĩa của chúng đối với bạn.
Các câu hỏi có thể hỏi bác sĩ
- Bác sĩ có biết giai đoạn và nhóm nguy cơ bệnh ung thư của tôi?
- Nếu không, làm thế nào và khi nào bác sĩ sẽ xác định được?
- Bác sĩ có thể giải thích ý nghĩa của giai đoạn và nhóm nguy cơ trong trường hợp của tôi không?
- Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
Bài viết tham khảo nguồn: Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ
XEM THÊM:
U xơ tiền liệt tuyến [còn được gọi tắt là BPH theo tiếng Anh] [Benign prostatic hyperplasia], phì đại nhiếp tuyến hay phì đại lành tính tuyến tiền liệt là một sự tăng kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới trung niên và cao niên. Trong u xơ tiền liệt tuyến, tuyến tiền liệt tăng kích thước và ép vào niệu đạo và bàng quang, gây khó khăn cho tiểu tiện. Nó gây nên triệu chứng tiểu ngập ngừng, tiểu nhiều lần, tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu và tiểu khó. Có rất ít mối liên hệ giữa các triệu chứng của u xơ tiền liệt tuyến với ung thư tuyến tiền liệt.
| Wikipedia tiếng Việt không bảo đảm và không chịu trách nhiệm về tính pháp lý và độ chính xác của các thông tin có liên quan đến y học và sức khỏe. Đề nghị liên hệ và nhận tư vấn từ các bác sĩ hay các chuyên gia. Khuyến cáo cẩn thận khi sử dụng các thông tin này. Xem chi tiết lại Wikipedia:Phủ nhận y khoa và Wikipedia:Phủ nhận về nội dung.
Tiểu ngập ngừng, cảm giác tiểu không hết, tiểu nhiều lần, số lượng nước tiểu mỗi lần ít là những triệu chứng gợi ý cho bệnh u xơ tiền liệt tuyến ở đàn ông trung niên và cao niên. Vì tiểu không hết, có sự tắc đọng vi khuẩn trong bàng quang làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tiết niệu. Một số bệnh nhân bị tiểu khó, trong đó lượng nước tiểu không thoát đủ và bàng quang bị căng phồng. Nếu không chữa, nó có thể dẫn đến suy chức năng thận và thận ứ nước. Thăm trực tràng [sờ tuyến tiền liệt qua trực tràng] có thể phát hiện tuyến tiền liệt khi đã to đáng kể. Phương pháp này phụ thuộc vào kỹ năng bác sĩ. Thông thường, xét nghiệm máu được dùng để loại trừ ung thư tuyến tiền liệt: tăng cao PSA [kháng nguyên đặc hiệu tiền liệt tuyến] là dấu hiệu chỉ thị ung thư. Chú ý, việc thăm trực tràng có thể làm tăng PSA trong máu ngay cả những bệnh nhân không bị ung thư. Do đó, bác sĩ thường lấy máu trước khi thăm trực tràng. Ở người bình thường, PSA nhỏ hơn 4 ng/ml. Nếu PSA trên 10ng/ml thì có khả năng bị ung thư hơn là u xơ. Siêu âm y tế vùng tinh hoàn, tuyến tiền liệt và thận cũng thường được làm để loại trừ ung thư và thận ứ nước. Kỹ thuật siêu âm cho phép xác định kích thước và khối lượng của tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt thông thường có thể tích khoảng 20 mililít. Tại Việt Nam hiện nay có tới 45% đến 70% số nam giới trong độ tuổi từ 45 đến 75 mắc căn bệnh này. Phần lớn trong số đó đã phải trải qua phẫu thuật ít nhất là một lần. Điều này gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Tại Hoa Kỳ, hơn một nửa đàn ông độ tuổi từ 60 đến 70 và khoảng 90 phần trăm ở độ tuổi từ 70 đến 90 có triệu chứng của u xơ tiền liệt tuyến. Một số trong đó có triệu chứng nặng đến mức cần điều trị. Điều trị nội khoaSửa đổiCó thể điều trị bằng thuốc ức chế thụ thể alpha-adrenergic, ví dụ alfuzosin [Xatral], terazosin [Hytrin], doxazosin, prazosin và tamsulosin. Một số kháng androgen như ức chế men 5-alpha-reductase [finasteride [Proscar] và dutasteride] thường được dùng phối hợp với thuốc trên để làm giảm triệu chứng. Các thuốc ức chế alpha-adrenergic không làm "tiêu" bướu mà chỉ giúp tiểu dễ do cổ bàng quang và niệu đạo dễ mở rộng khi đi tiểu. Thuốc này cũng làm giãn một số cơ vòng khác trong cơ thể và gây tác dụng phụ như giảm huyết áp. Chưa có thuốc nào được chứng minh là làm bướu nhỏ đi. Thuốc có hiệu quả với bướu to một hay hai thuỳ bên, chứ ít tác dụng với bướu thùy giữa. Điều trị ngoại khoaSửa đổiPhẫu thuật bóc tiền liệt tuyến qua niệu đạo [TURP] có thể cần thực hiện. Kỹ thuật này cắt bỏ một phần tiền liệt tuyến, thông qua niệu đạo. Nếu PSA < 4mg/ml thì có thể mổ cắt đốt nội soi. Phương pháp khácSửa đổiCó nhiều phương pháp mới để giảm kích thước tiền liệt tuyến, một số chưa được thử nghiệm đủ lâu để đảm bảo độ an toàn và biết hết các tác dụng phụ. Các phương pháp này phá hủy các mô thừa mà không ảnh hưởng đến tổ chức còn lại. Một số phương pháp nữa có thể kể ra là "bốc bay tổ chức tuyến tiền liệt qua niệu đạo" [TVP], mổ TURP bằng laser, cắt bằng laser [VLAP], liệu pháp nhiệt vi sóng qua niệu đạo [TUMT], tiêm ethanol [tiêm cồn tuyệt đối]. Bệnh được phát hiện càng sớm thì điều trị càng có cơ hội hiệu quả hơn. Những thông tin y khoa của Wikipedia tiếng Việt chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế ý kiến chuyên môn. Trước khi sử dụng những thông tin này, đề nghị liên hệ và nhận sự tư vấn của các bác sĩ chuyên môn.
Video liên quanChủ Đề |