Ai bảo chăn trâu là khổ trong bài thơ nào năm 2024

Quê Hương

Ca sỹ thể hiện: Chưa Biết; Quốc Đại

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường. Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ. ''Ai bảo chăn trâu là khổ? ''. Tôi mơ màng, mơ màng nghe chim hát trên cao. Có những ngày tôi trốn học đuổi bướm cạnh cầu ao. Má bắt được,

Em Bé Quê

Tác giả: Phạm Duy

Ca sỹ thể hiện: Hà Phạm Anh Thư; Quang Bình - Trang Thanh Lan

Ai bảo chăn trâu là khổ. Chăn trâu sướng lắm chứ. Ngồi mình trâu, phất ngọn cờ lau. Và miệng hát nghêu ngao. Vui thú không quên học đâu. Nằm đồi non gió mát. Cất tiếng theo tiếng lúa đang reo. Em đánh vần thật mau. Chiều.

Quê Hương - Giang Nam

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường

Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ

"Ai bảo chăn trâu là khổ?"

Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao

Những ngày trốn học

Đuổi bướm cầu ao

Mẹ bắt được

Chưa đánh roi nào đã khóc!

Có cô bé nhà bên

Nhìn tôi cười khúc khích...

Cách mạng bùng lên

Rồi kháng chiến trường kỳ

Quê tôi đầy bóng giặc

Từ biệt mẹ, tôi đi

Cô bé nhà bên (có ai ngờ)

Cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

Mắt đen tròn (thương quá đi thôi)

Giữa cuộc hành quân không nói được một lời

Đơn vị đi qua, tôi ngoái đầu nhìn lại

Mưa đầy trời nhưng lòng tôi ấm mãi...

Hòa bình tôi trở về đây

Với mái trường xưa, bãi mía, luống cày

Lại gặp em

Thẹn thùng nép sau cánh cửa

Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ

Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)

Tôi nắm bày tay nhỏ nhắn ngậm ngùi

Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng

Hôm nay nhận được tin em

Không tin được dù đó là sự thật

Giặc bắn em rồi, quăng mất xác

Chỉ vì em là du kích em ơi!

Đau xé lòng tôi, chết nửa con người...

Xưa quê hương vì có chim, có bướm

Có những ngày trốn học vị đòn, roi

Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất

Có một phần xương thịt của em tôi.

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, cho biết, nhà thơ Giang Nam đã qua đời vào sáng 23-1 (tức ngày Mồng 2 Tết Quý Mão), hưởng thọ 94 tuổi.

Nhà thơ Giang Nam tên thật là Nguyễn Sung, sinh năm 1929, quê quán huyện Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Ông là tác giả của các bài thơ: Quê hương, Nghe em vào đại học, Tiếng nói Việt Nam… Đặc biệt, bài thơ Quê hương của ông đã được nhiều thế hệ yêu thích: "Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường/ Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ/ Ai bảo chăn trâu là khổ?/ Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao/ Những ngày trốn học/ Đuổi bướm cầu ao/ Mẹ bắt được.../Chưa đánh roi nào đã khóc!/ Có cô bé nhà bên/ Nhìn tôi cười khúc khích/ Mắt đen tròn thương thương quá đi thôi...".

Ai bảo chăn trâu là khổ trong bài thơ nào năm 2024
Nhà thơ Giang Nam

Nhà thơ Giang Nam tham gia cách mạng từ năm 1945, từng đảm chức vụ Phó chủ tịch UBND tỉnh và Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Khánh Hòa. Trong suốt thời gian hoạt động thơ ca, ông nhận được nhiều giải thưởng. Trong đó, tập thơ Quê hương nhận được Giải thưởng VHNT Nguyễn Đình Chiểu (1960 - 1965) của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam. Năm 2001, ông nhận Giải thưởng Nhà nước về VHNT.

Vào tháng 5-2022, UBND tỉnh Khánh Hòa kiến nghị Thủ tướng bổ sung xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT cho nhà thơ Giang Nam. Đề xuất dựa trên nguyện vọng của giới văn nghệ sĩ, vì ông cao tuổi, sức khỏe yếu. Tuy nhiên, ông không có tên trong danh sách nhận giải cuối cùng, do công tác xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về VHNT năm 2021 khi ấy đã hoàn tất.

Trên trang cá nhân, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều bày tỏ: “Ông là một con người đã chọn tổ quốc và thơ ca là lẽ sống của đời mình. Và suốt đời ông đã đi trên con đường ấy. Không có bất cứ điều gì, không có thách thức nào có thể thay đổi con đường của ông. Nhà thơ Giang Nam sống hiền như cây, kiên định như cây, mạnh mẽ như cây và nở hoa kết trái như cây trong gió bão”.

* Em xin lỗi vì đây là bài viết tranh thủ lúc ở thư viện trường nên cảm nhận còn xơ xài, thiếu sót nhiều. Mong mọi người cho em ý kiến để em có dũng khí viết tiếp những phần sau. Em xin cảm ơn.

Hoa dạy cho ta nhiều điều và là người bạn tốt. Mỗi loài hoa có vẻ đẹp và hương thơm riêng, con người cũng vậy, sống sao cho có ích là được

Khi nghe tin vợ con bị địch giết hại năm 1960, nhà thơ Giang Nam trút niềm đau viết bài thơ "Quê hương".

Nhà thơ Giang Nam qua đời ngày 23/1, thọ 94 tuổi, tại Khánh Hòa. Sinh thời, ông để lại gia tài đồ sộ gồm hơn 10 tập thơ và trường ca, sáu tập truyện ngắn và ký nhưng khi nhắc đến tên tuổi ông, độc giả lập tức nhớ đến bài Quê hương.

Nguyên mẫu "cô gái nhà bên" trong thơ là vợ ông, bà Phan Thị Triều, quê ở Nha Trang. Hai ông bà cùng hoạt động cách mạng, gặp nhau tại Đá Bàn - căn cứ địa của Khánh Hòa những năm kháng chiến. Năm 1959, sau bốn năm ông bà cùng hoạt động ngầm ở Biên Hòa, nhà thơ về lại Khánh Hòa. Một đêm, địch ập vào bắt bà Triều và con gái mới sinh giải đi.

Một buổi tối năm 1960, Giang Nam được cấp trên gọi và thông báo tin vợ và con gái ông bị địch giết hại trong nhà tù Phú Lợi, Sài Gòn. Ngay trong đêm ấy, trong căn cứ bí mật dưới chân núi Hòn Du, phía tây thành phố Nha Trang, ông trút hết nỗi niềm vào những câu thơ: "Giặc bắn em rồi quăng mất xác/ Chỉ vì em là du kích em ơi". Tưởng rằng người thân đã bị địch giết hại nhưng ba năm sau, vợ và con gái Giang Nam được thả về do không tìm ra căn cứ kết tội. Sau này, bài thơ đoạt giải nhì giải thưởng thơ năm 1960-1961 của Tạp chí Văn nghệ, trở thành dấu mốc trong đời thơ của Giang Nam cũng là dấu mốc lịch sử của gia đình.

Bài thơ "Quê hương" của Giang Nam

Nhà thơ Đỗ Anh Vũ cho biết tác phẩm không nằm trong sách giáo khoa của thế hệ 8x như anh, nhưng được các thầy cô giáo giới thiệu khi học chùm thơ cảm hứng về quê hương. "Tôi đọc Quê hương trong cuốn Thơ ca miền Nam, xuất bản năm 1972, vẫn lưu giữ đến giờ. Bài thơ gợi nhớ ký ức gắn với vùng nông thôn, kỷ niệm thuở chăn trâu bắt bướm, những rung động đầu đời với ngôn ngữ dung dị, dễ thương, có sức sống lâu bền, tầm phủ sóng sâu rộng", Anh Vũ nói. Nhiều thế hệ vì thế thuộc như in những câu mở đầu:

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ: "Ai bảo chăn trâu là khổ?" Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao Những ngày trốn học Đuổi bướm cầu ao Mẹ bắt được... Chưa đánh roi nào đã khóc! Có cô bé nhà bên Nhìn tôi cười khúc khích...

Ai bảo chăn trâu là khổ trong bài thơ nào năm 2024

Nghệ sĩ Vũ Kim Dung ngâm thơ "Quê hương". Video: YouTube Lê&H

Nhà thơ Anh Vũ thích cách nhà thơ sử dụng một số dấu ngoặc đơn trong khổ hai và ba bài thơ. Theo anh, dấu ngoặc dùng để giải mã thêm cảm xúc về những hồi ức trong sáng của tác giả.

Quê tôi đầy bóng giặc Từ biệt mẹ tôi đi Cô bé nhà bên - (có ai ngờ!) Cũng vào du kích Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi!)

Từ câu chuyện riêng tư, nhà thơ đã đề cập đến câu chuyện chung của dân tộc trong phần sau, khiến người đọc xúc động mạnh mẽ khi yếu tố "bi" nằm trong yếu tố "hùng".

Hôm nay nhận được tin em Không tin được dù đó là sự thật Giặc bắn em rồi quăng mất xác Chỉ vì em là du kích, em ơi! Đau xé lòng anh, chết nửa con người!

Xưa yêu quê hương vì có chim có bướm Có những ngày trốn học bị đòn roi... Nay yêu quê hương vì trong từng nắm đất Có một phần xương thịt của em tôi

Ai bảo chăn trâu là khổ trong bài thơ nào năm 2024

Nhà thơ Giang Nam. Ảnh: Báo Người Lao Động

Nhà thơ Anh Ngọc nhớ năm 1960, khi đất nước vẫn trong thời kỳ bị chia cắt sau Hiệp định Genève, tác phẩm vượt vĩ tuyến trở ra Bắc, được người đọc và giới phê bình hưởng ứng. Theo ông, tác phẩm là "một bản tình ca thời chiến" nằm chung mạch cảm xúc với bài Núi đôi của Vũ Cao, cùng kể câu chuyện tình giữa anh bộ đội và cô du kích, bị chia cắt bởi sinh tử, khói lửa.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cho rằng vì những thay đổi của thời đại, Quê hương không còn trong sách giáo khoa chương trình phổ thông, nhưng sức sống, vẻ đẹp của bài thơ vẫn nằm trong tâm tưởng nhiều thế hệ độc giả. Trên VnExpress, nhiều độc giả bình luận tuổi thơ gắn với hình ảnh người mẹ, giàn mướp, cầu ao trong bài thơ. Từ Pháp, nghe tin nhà thơ Giang Nam qua đời, độc giả Phạm Ngọc Hữu cảm tác: