c. Những phương thức hình thành nhà nước điểnhình trong lịch sử- Sự ra đời của các nhà nước Phương Đông cổđại.Do nhu cầu tự vệ và yêu cầu sản xuất như khaikhẩn đất đai, trị thuỷ, chống thiên tai đòi hỏicon người phải tập hợp nhau lại trong mộtcộng đồng có sự liên hệ cao hơn gia đình vàthị tộc, với một bộ máy có quyền lực tậptrung, thống nhất hơn để điều hành và quảnlý các công việc chung của cộng đồng đó làNN.- NN Việt Nam đầu tiên là NN Văn Lang của các II.2. Bản chất nhà nướcII.2.1. Tính chất giai cấp của nhà nước.- NN xuất hiện và tồn tại trong XH có giai cấp vàluôn mang bản chất giai cấp sâu sắc.+ NN do giai cấp nào tổ chức ra và lãnh đạo?+ NN tồn tại và hoạt động trước hết phục vụ lợiích của giai cấp nào?- Những nhà kinh điển của CN Mác -Lêninkhẳng định: "NN là sản phẩm và biểu hiệncủa những mâu thuẫn giai cấp không thể điềuhoà được". II.2.1. Tính chất giai cấp của nhà nước.- NN trước hết là "bộ máy trấn áp đặc biệt củagiai cấp này đối với giai cấp khác", là bộ máydùng để duy trì sự thống trị giai cấp.- Sự thống trị giai cấp được biểu hiện ở 3 mặt:+ Kinh tế+ Chính trị+ tư tưởng- NN là một bộ máy cưỡng chế đặc biệt, là côngcụ sắc bén nhất để duy trì sự thống trị giaicấp, đàn áp lại sự phán kháng của giai cấp bịtrị, bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị II.2.1. Tính chất giai cấp của nhà nước.- Trong XH bóc lột, NN có thuộc tính chung làbộ máy đặc biệt duy trì sự thống trị về K.Tế,C.Trị, T.Tưởng của thiểu số đối với đa số lànhân dân lao động, thực hiện nền chuyênchính của giai cấp bóc lột.- NN XHCN là NN kiểu mới, là công cụ thựchiện nền chuyên chính của giai cấp côngnhân và nhân dân lao động. II.2.2. Vai trò xã hội của nhà nước- NN là một tổ chức quyền lực công, là phươngthức bảo vệ lợi ích chung của XH (bảo đảmtrật tự chung, sự ổn định, bảo đảm các giá trịchung của XH để XH tồn tại và phát triển).- Vai trò XH là một thuộc tính khách quan phổbiến của NN nhưng việc biểu hiện củ thể vàmức độ thể hiện này không giống nhau ở cáckiểu NN khác nhau. II.2.3. Các đặc điểm (dấu hiệu) của nhà nước- Nhà nước là một tổ chức quyền lực chính trịcông cộng đặc biệt, có bộ máy chuyên thựchiện cưỡng chế và quản lý những công việcchung của XH.- NN thực hiện quản lý dân cư theo lãnh thổ- NN có chủ quyền quốc gia- NN ban hành pháp luật và thực hiện quản lýbắt buộc đối với công dân.- NN quy định các loại thuế và thực hiện thuthuế dưới hình thức bắt buộc. II. 3. Các kiểu lịch sử nhà nướcII.3.1. Khái niệm kiểu lịch sử nhà nước- Kiểu NN là tổng thể những đặc điểm cơ bảncủa NN thể hiện bản chất giai cấp, vai trò XH,những điều kiện phát sinh, tồn tại và pháttriển của NN trong một HTKTXH có giai cấpnhất định.- XH loài người đã trải qua 5 HTKTXH trong đócó 4 HTKTXH có giai cấp và tương ứng có 4kiểu NN: NN chủ nô; NN phong kiến, NN tưsản, NN XHCN II.3.1. Khái niệm kiểu lịch sử nhànước- Kiểu NN chủ nô; NN phong kiến, NN tư sảnđều có đặc điểm chung là kiểu NN bóc lột,chúng xuất hiện và tồn tại trên cơ sở chế độtư hưu về TLSX, là công cụ duy trì và bảo vệnền thống trị và lợi íc của giai cấp chủ nô, địachủ phong kiến và tư sản.- NN XHCN là NN cuối cùng trong lịch sử, xâydựng trên chế độ sở hữu XHCN về TLSX, làtổ chức quyền lực của nhân dân lao động, sứmệnh lịch sử của nó là xoá bỏ chế độ bóc lột,xây dựng CNXH, CNCS. II.3.1. Khái niệm kiểu lịch sử nhànước- Sự thay thế của các kiểu NN không phải làquá trình tự nó, giai cấp thống trị đại biểu choPTSX cũ không bao giờ tự rời bỏ NN và địa vịthống trị của mình, bởi vậy giai cấp đại biểucho PTSX mới phải tập hợp lực lượng để lậtđổ kiểu NN cũm thiết lập NN mới. II. 3.2. Kiểu nhà nước chủ nô,phong kiến và tư sản.a. Kiểu nhà nước chủ nô- Là NN đầu tiên trong lịch sử- Cơ sở kinh tế của NN là chế độ sở hữu củachủ nô đối với TLSX và người nô lệ.- Trong XH có 2 GC chính là chủ nô và nô lệ- NN chủ nô là công cụ bạo lực để thực hiệnnền chuyên chính của giai cấp chủ nô, duy trìvà bảo vệ lợi ích của giai cấp chủ nô, đàn ápnô lệ và những người lao động khác. a. Kiểu nhà nước chủ nô- NNCN thực hiện bảo vệ và củng cố chế độ sởhữu của chủ nô đối với TLSX và người nô lệ- Chức năng đối ngoại nổi bất của NNCN là tiếnhành chiến tranh xâm lược- HTKTXH CHNN được phân thành:+ Chế độ nô lệ cổ điển+ Chế độ nô lệ Phương Đông cổ đại