Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

Lễ Tết Mừng tiếng sấm còn được gọi là lễ cúng Tết Chăm Phtrong ở bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương (Nghệ An)

Nước ta có 54 dân tộc, trong đó dân tộc Kinh chiếm 85% dân số với gần 80 triệu người, còn lại 53 dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm 14,6%. Dân tộc Ơ Đu là dân tộc ít người nhất, mới có gần 400 người (theo điều tra dân số năm 2009).

Người Ơ Ðu xưa kia cư trú quần tụ thành bản dọc theo hai con sông Nậm Mộ và Nậm Nơn bắt nguồn từ Lào chảy vào tỉnh Nghệ An. Sau này, do những biến cố của lịch sử và nhu cầu của đời sống kinh tế - xã hội, họ phải di dời đi các nơi, sống cùng với các tân tộc khác. Hiện nay, Xốp Pột và Kim Hòa là hai bản thuộc xã Kim Đa, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An có số dân thuộc dân tộc Ơ Ðu cư trú đông nhất.

Cũng do sống xen kẽ với đồng bào các dân tộc khác nên đồng bào Ơ Đu bỏ dần được những phong tục lạc hậu. Điển hình như những phong tục trong sinh đẻ. Trước đây phụ nữ Ơ Đu chỉ được ngồi đẻ ở góc nhà phía gian dành cho phụ nữ; nhau thai của trẻ bỏ vào ống tre, đem chôn ngay dưới gầm sàn; tuổi đứa con được tính từ ngày có tiếng sấm trong năm, khi đó đứa bé được coi là đầy năm và được bố mẹ làm lễ đặt tên; hay phong tục làm nhà sàn, phải dựng quay đầu vào núi… nay không còn nữa. Phụ nữ sinh đẻ đến nhà hộ sinh; ngươi Ơ Đu ở nhà sàn giống như nhà sàn người Thái.

Ngay phong tục Lễ hội “Mừng tiếng sấm đầu năm”, là phong tục độc đáo, điển hình nhất của người Ơ Đu cũng đã mai một nhiều; hiện chỉ còn được lưu giữ, duy trì khá nguyên vẹn (khi có tiếng sấm đầu tiên trong năm, người Ơ Đu mở hội tế trời, mổ trâu, bò, lợn ăn mừng, làm lễ cúng tạ ơn trời đất và mới bắt đầu một mùa canh tác mới), ở bản Xốp Pột, xã Kim Ða,huyện Tương Dương.

Theo khảo sát năm 2020 cuả Ủy ban Dân tộc và tỉnh Nghệ An thì đồng bào Ơ Đu cũng là tộc người có đời sống khó khăn nhất. Chính vì thế để bảo tồn dân tộc Ơ Đu, nhiệm vụ đặt ra là phải kết hợp giữa khơi dậy những giá trị văn hoá truyền thống, phong tục tập quán trong đời sống cộng đồng, với phát triển kinh tế - xã hội; kết hợp giữa “xây” và “chống” trong quá trình đẩy mạnh phong trào xây dựng đời sống văn hóa mới, chủ động phòng ngừa, ngăn chặn văn hóa ngoại lai hoặc phục hồi một cách máy móc văn hóa truyền thống.

Cổng thông tin Ủy ban Dân tộc dẫn kết quả điều tra dân số năm 2019 cho biết, dân tộc này có 428 người.

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

Dân tộc Ơ Đu

1. Đó là dân tộc Ơ Đu. Vậy người Ơ Đu sống ở huyện nào của tỉnh Nghệ An?

  • A Tân Kỳ
  • B Thanh Chương
  • C Tương Dương Xưa kia người Ơ Ðu cư trú suốt một vùng dọc theo hai con sông Nặm Mộ và Nặm Nơn. Nhưng nơi họ tập trung nhất vẫn là dọc sông Nặm Nơn. Do nhiều biến cố trong lịch sử liên tiếp xảy ra ở vùng nàyn nên họ buộc phải rời đi nơi khác, hay sống hoà lẫn với các cư dân mới đến. Hiện người Ơ Ðu ở hai bản đông nhất là Xốp Pột và Kim Hoà, xã Kim Ða huyện Tương Dương, Nghệ An. Ở Lào họ hợp với nhóm Tày Phoọng cư trú ở tỉnh Sầm Nưa.
  • D Yên Thành

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

2. Người Ơ Ðu thuộc nhóm ngôn ngữ nào?

  • A Việt - Mường
  • B Môn - Khơ me Người Ơ Ðu thuộc nhóm ngôn ngữ Môn - Khơ Me (ngữ hệ Nam Á). Hầu hết người Ơ Ðu dùng các tiếng Khơ Mú, Thái làm công cụ giao tiếp hàng ngày. Về giáo dục, tại nơi tái định cư, học sinh khối mầm non và tiểu học được học tại điểm trường khang trang ngay trung tâm bản. Nhiều lớp học tiếng Ơ Đu được mở do các bậc cao niên truyền dạy, thu hút đông đảo thanh thiếu niên tham gia.
  • C Tày – Thái
  • D Mông - Dao

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

3. Người Ơ Ðu sinh sống chủ yếu bằng nghề gì?

  • A Làm nương rẫy, trồng lúa nước Người Ơ Ðu sinh sống chủ yếu bằng nương rẫy và một phần ruộng nước. Mỗi năm họ chỉ làm một vụ: phát, đốt, gieo hạt từ các tháng 4-5 âm lịch, thu hoạch vào các tháng 9-10. Công cụ làm rẫy gồm rìu, dao, gậy chọc lỗ. Ngoài lúa là giống cây trồng chính, còn trồng sắn, bầu, bí, ngô, ý dĩ, đỗ, hái lượm và săn bắn vẫn có vị trí quan trọng trong đời sống.
  • B Đánh cá
  • C Săn bắt và hái lượm
  • D Chăn nuôi gia súc

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

4. Người Ơ Ðu vận chuyển chủ yếu bằng phương tiện?

  • A Gùi Người Ơ Ðu vận chuyển phổ biến là gùi dây đeo bên trán. Gùi rất đẹp, bền chắc.
  • B Xe súc vật kéo
  • C Xe đạp
  • D Xe máy

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

5. Người Ơ Ðu lấy họ theo họ:

  • A Thổ, Khơ Mú
  • B Mông, Dao
  • C Tày, Nùng
  • D Thái, Lào Do số lượng dân số ít, sống xen kẽ với người Khơ Mú và Thái cho nên các mặt quan hệ xã hội văn hóa của họ chịu nhiều ảnh hưởng hai dân tộc này. Người Ơ Ðu lấy họ theo họ Thái, Lào. Tổ chức dòng họ rất mờ nhạt. Trưởng họ là người có uy tín, được kính trọng và có vai trò lớn trong dòng họ. Gia đình người Ơ Ðu là gia đình nhỏ phụ quyền. Ðàn ông quyết định tất thẩy các công việc trong nhà. Phụ nữ không được hưởng thừa tự. Họ phổ biến tục ở rể. Lễ vật trong dịp cưới không thể thiếu là thịt sóc, thịt chuột sấy khô và cá ướp muối.

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

6. Người Ơ Đu thờ cúng ai?

  • A Thần
  • B Trời
  • C Ma Người Ơ Ðu tin rằng khi người chết, hồn biến thành ma. Hồn thân thể ngụ tại bãi tha ma, hồn gốc ở chỏm tóc ở lại làm ma nhà. Ma nhà chỉ ở với con cháu một đời theo thứ tự từ con trai cả đến con trai thứ. Khi các con trai đã chết hết, người ta làm lễ tiễn ma nhà về với tổ tiên. Nơi thờ ma nhà tại góc hồi của gian thứ hai. Bàn thờ đơn giản, treo cao sát mái nhà.
  • D Cả 3 đáp án trên

Dân tộc nào ít dân nhất thanh hóa

7. Ngày hội lớn nhất trong năm với người Ơ Đu là gì?

  • A Lễ ăn mừng cơm mới

B

Lễ đón tiếng sấm

Người Ơ Đu có hệ thống lễ hội như Tết Nguyên đán, Tết cơm mới. Ngày hội lớn nhất là lễ đón tiếng sấm trong năm. Ngày đó, cư dân khắp nơi đổ về mở hội tế trời, mổ trâu, bò, lợn ăn mừng tại bản. Trong tín ngưỡng, người Ơ Ðu tin rằng khi chết đi linh hồn ngụ tại bãi tha ma, hồn gốc ở chỏm tóc ở lại làm ma nhà. Ma nhà chỉ ở với con cháu một đời theo thứ tự từ con trai cả đến con trai thứ. Khi các con trai đã chết hết, người ta làm lễ tiễn ma nhà về với tổ tiên. Nơi thờ ma nhà tại góc hồi của gian thứ hai. Bàn thờ đơn giản, treo cao sát mái nhà.