Bạn đang xem: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ – Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo
Mời quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo bài học Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ dưới đây nhằm giúp các em hiểu được cách cảm nhận của nhân vật tôi về thế giới tự nhiên cùng những bài học ý nghĩa về cho và nhận quà. Hy vọng những tài liệu này giúp quý thầy cô và các em có những tiết dạy và học sôi động, hiệu quả hơn tại lớp.
a. Đôi nét về tác giả, tác phẩm:
* Tác giả:
– Nguyễn Ngọc Thuần [1972], quê quán ở Tân Thiện – Hàm Tân, Bình Thuận.
– Là một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà văn Việt Nam.
* Tác phẩm:
– Xuất xứ: Xuất bản năm 2004, đạt giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III.
b. Tìm hiểu từ khó:
– Mền: Từ địa phương, có nghĩa là chăn.
– Nghi ngờ: Ngờ ngợ, không tin vào một điều gì đó.
c. Đại ý:
Văn bản nói về cách cảm nhận thiên nhiên quanh ta cùng với thái độ cho và nhận quà một cách đúng đắn.
d. Bố cục: Tìm hiểu theo mạch văn bản gồm hai nội dung chính như sau:
– Phần 1: Câu chuyện về vườn hoa.
– Phần 2: Câu chuyện về món quà
a. Câu chuyện về vườn hoa:
* Trò chơi về xúc giác:
– Địa điểm: vườn hoa
– Câu đố: Nhắm mắt lại, chạm vào từng bông hoa và đoán xem đó là hoa gì.
– Cách giải đố:
- Lần đầu tiên: Nhân vật “tôi” đoán sai; Người bố nói không sao cả, dần dần sẽ đúng.
- Vài lần sau: Đoán đúng 2 loại hoa mồng gà và hoa hướng dương, Bố cười khà khà khen tiến bố.
- Một hôm khác: Đoan đúng 3 loại. Bố nói “Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!”
- Không lâu sau: Đoán đúng tất cả.
=> Bằng sự nỗ lực của bản thân, lời động viên của bố, nhân vật “tôi” đã có thể cảm nhận mọi thứ bằng xúc giác.
* Trò chơi về thị giác:
– Trò chơi xác định khoảng cách:
+ Địa điểm: Tại vườn hoa và cả trong nhà.
+ Câu đố: Nhắm mắt lại, xác định người và vật cách xa bao nhiêu.
+ Cách giải đố: Với bố: Đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa, nhân vật “tôi” từ không đoán được đến “Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”. Với chú: Người chú ban đầu không tin, nhưng nhân vật “tôi” đã dần chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình.
* Trò chơi về khứu giác:
– Địa điểm: Tại vườn hoa.
– Câu đố: Nhắm mắt lại, ngửi rồi gọi tên nó. Sau mỗi lần bố đều phải xác nhận lại.
– Cách giải đố của em bé: Câu đố cũng được lặp đi lặp lại cho đến khi nhân vật “tôi” nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa. Đến mức có thể cảm nhận được hoa hồng nở kể cả khi không nhìn thấy. Còn biết hoa gì từng mùa, hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn. Phân biệt được một lúc những hoa đang nở.
b. Câu chuyện về món quà:
– Hoàn cảnh: Tý đem cho bố những trái ổi.
+ Tâm ý người gửi: Trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã.
+ Tâm ý người nhận [bố]: Ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn.
=> Khẳng định rằng một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp vì món quà đó.
– Về nội dung: Tác phẩm đưa ra một cách cảm nhận thiên nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan. Đồng thời gửi đến thông điệp về món quà và cách gửi quà, nhận quà. Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những “món quà” của các nhân vật.
– Về nghệ thuật:
+ Truyện ngắn với những hình ảnh ẩn dụ biểu tượng: những đóa hoa, những món quà.
+ Ngôn ngữ gần gũi, thân quen với cuộc sống sinh hoạt hằng ngày.
Bài tập: Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về nhân vật người bố trong văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”.
a. Hướng dẫn giải:
– Đọc kĩ lại văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ.
– Đoạn văn thể hiện cảm nhận của em về người bố trong truyện Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ cần có mở đoạn, thân đoạn và kết đoạn.
b. Lời giải chi tiết:
Chắc hẳn trong mỗi chúng ta ai cũng có một câu chuyện đầy cảm động và ý nghĩa với người bố thân yêu của mình và người bố trong văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” cũng thế, nhân vật người bố trong văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần là nhân vật để lại trong em nhiều ấn tượng sâu sắc. Người bố đã dành trọn thời gian sau những buổi làm việc để chơi cùng con trai và dạy con những bài học nhỏ bé trong cuộc sống. Bố trồng nhiều hoa trong khu vườn, dạy cậu bé nhận biết các loài hoa, bố còn làm bình tưới để cậu bé tự chăm sóc những bông hoa nhỏ. Có thể thấy, đây là hình ảnh một người bố tuyệt vời trong cách nuôi dạy con trẻ. Giữa thời đại quá nhiều lo toan, bận bịu và cám dỗ, con người thường dễ quên đi những điều gần gũi quanh mình. Người bố trong câu chuyện không những quan tâm con, mà ông còn dạy con bài học về sự yêu thương và biết ơn trong cuộc sống. Ông nâng niu từng bông hoa bé nhỏ, ông trân trọng từng quả ổi được tặng mặc dù mình không thích ăn. Ông đã dạy dỗ con trai những bài học cần thiết trong cuộc đời và cũng là tấm gương cho bạn đọc soi chiếu, nhìn lại chính mình. Đó là những bài học mà người lớn nhiều khi vô tình lãng quên đi – bài học về tình yêu con trẻ và sự quan tâm đến vạn vật quanh mình.
Học xong bài này, các em cần nắm:
– Biết cách cảm nhận thiên nhiên quanh ta bằng nhiều giác quan.
– Có thái độ cho và nhận quà đúng mực.
– Nắm được nội dung, ý nghĩa của văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ.
Bài học Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ dưới đây nhằm gửi đến thông điệp về món quà và cách gửi quà, nhận quà. Để hiểu hơn về thông điệp này, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc dưới đây:
- Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
- Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ nhằm giúp các em cảm nhận được tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những món quà được gửi gắm trong văn bản. Để hiểu hơn về cách cảm nhận của tác giả, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu về văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ dưới đây:
- Cảm nghĩ về văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
Trong quá trình tìm hiểu bài học này, nếu có bất cứ khó khăn gì các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn LuatTreEm sẽ sớm trả lời cho các em.
Đăng bởi: Blog LuatTreEm
Chuyên mục: Giáo dục, Lớp 6
1. Tác giả
Nguyễn Ngọc Thuần [1972]
- Quê quán: Tân Thiện - Hàm Tân, Bình Thuận.
- Là một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà văn Việt Nam.
2. Tác phẩm
- Xuất xứ: Xuất bản năm 2004, đạt giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III.
- PTBĐ chính: Tự sự.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Câu chuyện về vườn hoa
- Trò chơi về xúc giác
+ Địa điểm: Tại vườn hoa.
+ Câu đố: Nhắm mắt lại, chạm từng bông hoa và đoán loại hoa.
+ Cách giải đố của em bé:
| Lần | Dự đoán của người con | Thái độ của bố |
| Đầu tiên | Luôn nói sai. | Bố nói không sao cả, dần dần tôi sẽ nói đúng. |
| Vài lần sau | Đoán đúng 2 loại: hoa mồng gà và hoa hướng dương. | Cười khà khà khen tiến bộ. |
| Một hôm khác | Đoán đúng 3 loại. | Bố nói "Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!". |
| Không lâu sau | Đoán được hết vườn hoa. Đã thuộc hết khu vườn. Có thể vừa nhắm mắt vừa đi mà không chạm vào vật gì. |
➩ Với sự nỗ lực của bản thân và lời động viên của bố, người con đã có thể cảm nhận mọi thứ bằng xúc giác.
- Trò chơi về thính giác
* Trò chơi xác định vị trí:
+ Địa điểm: Tại vườn hoa và cả trong nhà.
+ Câu đố: Nhắm mắt lại, xác định người và vật ở đâu.
+ Cách giải đố của em bé:
| Lần | Người bố | Người con |
| Đầu tiên | Đố người con: - Đứng trong vườn, người con đi tìm. - Giấu kẹo trong nhà, người con tìm. Thử người con: "Bố thấy con hé mắt!" "Thật không?". | Tự giác chơi một cách công bằng. "Không! Con không có hé mắt. Con biết chỗ cây hoàng lan mà! Ban đầu luôn đoán sai. |
| Về sau | Đúng dần. |
* Trò chơi xác định khoảng cách:
+ Địa điểm: Tại vườn hoa và cả trong nhà.
+ Câu đố: Nhắm mắt lại, xác định người và vật cách xa bao nhiêu.
+ Cách giải đố của em bé:
| Lần | Người bố | Người con |
| Đầu tiên | Đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa. | Ban đầu không đoán được. |
| Về sau | Đều lấy thước đo khoảng cách đàng hoàng. → Đặt tính công bằng, chính xác lên hàng đầu. Dạy con biết chơi công bằng, dạy con về khoảng cách. | Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu. |
| Lần | Người chú | Người con |
| Đầu tiên | Ngạc nhiên lắm. Không tin. | Lặp lại trò chơi cho đến khi chú tin. |
| Về sau | Thốt lên "Thật không thể tin nổi, cháu có con mắt thần!". | Đã chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình. |
* Trò chơi phân biệt tiếng chân:
+ Phân biệt cách bạn bao xa.
+ Phân biệt chủ nhân của tiếng chân.
- Trò chơi về khứu giác:
+ Địa điểm: Tại vườn hoa.
+ Câu đố: Nhắm mắt lại, ngửi rồi gọi tên nó.
Sau mỗi lần bố đều phải xác nhận lại.
+ Cách giải đố của em bé:
- Câu đố cũng được lặp đi lặp lại cho đến khi người con nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa.
- Đến mức có thể cảm nhận được hoa hồng nở kể cả khi không nhìn thấy. Còn biết hoa gì từng mùa, hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn. Phận biệt được một lúc những hoa đang nở.
→ Được công nhận sự cố gắng "có cái mũi tuyệt nhất thế giới.".
Nối.
2. Câu chuyện về món quà
- Món quà của thằng Tý:
+ Hoàn cảnh: Tý đem cho bố những trái ổi.
+ Tâm ý người gửi [Tý]: Trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã.
+ Tâm ý người nhận [Bố]: Ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn.
→ Một món quà bao giờ ũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp vì món quà đó.
Món quà mà người con nhận được là gì?
Giỏ ổi Tý cho, những đóa hoa và người bố.
Những đóa hoa và người bố.
- Món quà của bé:
+ Vườn hoa: Mỗi bống hoa là một món quà nhỏ, một vườn hoa là món quà lớn.
+ Bố: Là món quà bự của bé.
➩ Nếu như cảm nhận bằng trái tim thì không cần phải nhìn chúng ta cũng có thể nhận ra được "món quà quý giá" của mình.
III. Tổng kết
1. Nội dung
Tác phẩm đưa ra một cách cảm nhận thiên nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan. Đồng thời gửi đến thông điệp về món quà và cách gửi quà, nhận quà. Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những "món quà" của các nhân vật.
2. Nghệ thuật
Truyện ngắn với những hình ảnh ẩn dụ biểu tượng: những đóa hoa, những món quà.
IV. Suy ngẫm và phản hồi
1. Em hiểu thế nào về câu nói của nhân vật bố: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”?
Câu nói của nhân vật bố có thể hiểu: Món quà chính là tình cảm, tấm lòng của người tặng đã gửi gắm vào đó nên món quà dù lớn hay nhỏ đều đẹp. Cách chúng ta nhận, trân trọng món quà của người tặng cũng thể hiện nét đẹp của chính mình.
2. Em cảm nhận thế nào về tình cha con trong văn bản?
Qua văn bản, em cảm nhận được tình cảm cha con gắn bó tha thiết, người cha đã thể hiện tình yêu thương với đứa con thông qua những bài học sâu sắc từ cuộc sống, biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu từ thiên nhiên, biết trân trọng mọi thứ xung quanh mình.
3. Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến chúng ta qua câu văn “Những bông hoa chính là người đưa đường” là gì? Từ đó, em có nhận xét gì về thái độ của tác giả đối với thế giới tự nhiên?
Câu văn “Những bông hoa chính là người đưa đường” cho ta hiểu “thế giới” chính là những điều thân thuộc, gần gũi với chính mình. Khi nhắm mắt lại và cảm nhận bằng mọi thứ bằng mọi giác quan, bạn sẽ thấy con đường đi của riêng mình.
Qua đó, chúng ta thấy tác giả đã thể hiện thái độ trân trọng, yêu thương thế giới tự nhiên.
4. Em có đồng tình với thái độ của người bố khi nhận món quà của Tý không? Vì sao? Qua đó, em rút ra được bài học gì về cách ứng xử trong cuộc sống?
Em đồng tình với thái độ của người bố khi nhận món quà của Tý vì Tý luôn dành những trái ổi ngon nhất để dành tặng nên người bố dù không thích ăn nhưng vì Tý mà vẫn ăn. Qua đấy thể hiện thái độ trân trọng, biết ơn của người bố với mòn quà mà mình được nhận.
Từ đó em rút ra được bài học cho mình trong cách ứng xử: Cần trân trọng, biết ơn tình cảm, tấm lòng của người khác dành cho mình, Dù thích hay không thích món quà, chúng ta cũng không nên từ chối hay khước từ người tặng bởi đó là tình cảm, tâm huyết mà họ đã dành cho chúng ta.
5. Em đánh giá như thế nào về cách cảm nhận thế giới tự nhiên của nhân vật tôi trong câu chuyện? Theo em, cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa gì cho cuộc sống của chúng ta?
Cách cảm nhận của nhân vật tôi trong câu chuyện đã dần dần thay đổi: Ban đầu, nhân vật không thể đoán được tên loài hoa, dần dần đã thuộc tên và rồi khi nhắm mắt lại, ngửi mùi hoa cũng có thể đoán đúng tên. Như vậy, nhân vật đã cảm nhận thế giới tự nhiên bằng nhiều giác quan và khi càng hiểu, nhân vật càng trân trọng và thêm yêu thiên nhiên quanh mình.
Cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa cho cuộc sống của chúng ta, đó là cách cảm nhận sâu sắc, không hời hợt. Khi ta cảm nhận bằng cả tâm hồn và tình yêu thương ta sẽ phát hiện được những vẻ đẹp, những giá trị từ những điều bình dị nhất.