BÀI THẢO LUẬN MÔN:QUẢN LÍ CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM THỰC PHẨMCâu 3: Trình bày cách xây dựng biểu đồ Pareto, lấy VD?GVHD:Nguyễn Thị Mai HươngSVTH: Nguyễn Thị PhươngLớp: ĐHTP7A3HNBiểu đồ pareto là gì?• Biểu đồ Pareto là một dạngbiểu đồ hình cột được sắp xếptừ cao xuống thấp. Mỗi cột đại diện cho một cáthể, chiều cao của mỗi cột biểuthị mức đóng góp tương đốicủa mỗi cá thể vào kết quảchung. Đường tần suất tích lũy đượcsử dụng để biểu thị sự đónggóp tích lũy của các cá thể.Tác dụng của biểu đồ Pareto• Biểu đồ Pareto cho thấy sự đóng góp của mỗi cáthể đến kết quả chung theo thứ tự quan trọng,giúp phát hiện cá thể quan trọng nhất, nhờ đó tổchức xác định thứ tự ưu tiên cho việc cải tiến.• Quy luật 80/20. Nghĩa là 80% vấn đề xảy rado 20% nguyên nhân cốt lõi.Thu được sự cải tiến lớn nhất với chi phí thấpnhất.Các bước cơ bản để thiết lập biểu đồ Pareto Bước 1: Xác định dữ liệu cần thu thập.• Xác định phương pháp và thời gian thu thập dữliệu [ 1 tuần, 1 tháng,…]• Kiểm tra chi tiết dữ liệu thu được bằng phiếu kiểmsoát và các biện pháp khác. Bước 2: Phân loại dữ liệu thành từng nhóm• Phân loại dữ liệu theo khuyết tật, nơi sản xuất, thờigian, nguyên vật liệu, máy móc,… Bước 3: Sắp xếp dữ liệu và tính toán tổng hợp số lượng tích lũy:•• Sắp xếp các dữ liệu sao cho các loại khuyết tật có số lượng lớn nhất ở vị trícao nhất. Các dữ liệu được sắp xếp giảm dần, các dữ liệu khác được sắpxếp ở dòng cuối.• Bắt đầu tính toán với loại khuyết tật có số lượng lớn nhất sau đó tính toán.Hạng mụcSố lượng lỗiTích lũy1AA2BA+ B3CA+B+C Bước 4: Tính toán phần trăm từng nhóm:Ct tính toán phần trăm của từng khuyết tật:Phần trăm × 100%Note: để tổng các dữ liệu là 100%, dữ liệu của các hạng mục khác cần phảiđược điều chỉnh. Bước 5: Tính toán tỉ lệ phần trăm cộng dồn[ tích lũy]Bắt đầu với loại có tỉ lệ phần trăm lớn nhất sau đó cộngdồn các giá trị tích lũy sao cho tổng cuối cùng là 100%.LoạiPhần trămPhần trăm lũytiến1aa2ba+b3….c….a+b+c…. Bước 6: Vẽ trục tung và trục hoành:• Trên trục tung đánh dấu tỉ lệ 100% ở điểm cao nhất vàđiểm mốc bằng 0%. Chia giá trị từ 0% tới 100% thành 4hoặc 10 phần bằng nhau.• Trên trục hoành nhập các loại từ bên trái sang bên phảibắt đầu với loại có giá trị lớn nhất. Loại khác được đặt ởvị trí ngoài cùng bên phải. Bước 7: Xây dựng biểu đồ cột:• Vẽ biểu đồ cột theo tỉ lệ %• Đường kẻ trên biểu đồ phải có giá trị ngang bằng độrộng của không gian giữa chung. Bước 8: Vẽ đường cong Pareto:• Đánh dấu các giá trị tích lũy [% tích lũy] ở phía trên bênphải khoản cách mỗi một hạng mục, nối các điểm bằng1 đường thẳng.Đường cong Pareto. Bước 9: Ghi lại các chi tiết cần thiết trên biểu đồ:VD:+ tiêu đề của biểu đồ+ thời gian thu thập dữ liệu+toàn bộ dữ liệu.+ phần trăm khuyết tật…Ví dụ áp dụng Bước 1: Xác định dữ liệu cần thu thập.Biểu đồ sử dụng trong nhà máy lắp ráp thiết bị điện. Dùng Check sheetđể kiểm tra các điểm khuyết tật trên bản vẽ lắp ráp. Xác định ai sẽ làngười chịu trách nhiệm kiểm tra. Bước 2: Phân loại dữ liệu thành từng nhómthời gian10 AM12 AM3 PM4:45 PMTổng cộngVật liệu nỗi1823391896Vật liệu rời1018271570Sai vật liệu1105420Mất vật liệu143210Lỗi vật liệu1510420Hỏng vật liệu4710324Khác227314Tổng cộng376910149254Lỗi Bước 3: Sắp xếp dữ liệu và tính toán tổng hợp số lượng tích lũy:Tổng hợp lỗi vật tư = 96Tổng số vật tư tích lũy= số lỗi vật tư+ Số khuyết tật riêng lẻ= 96+70= 166STTLoại lỗiSố lượng Tích lũyPhầntrăm% tíchlũy1Vật tư nỗi969637,8%37,8%2Vật tư rời7016627,5%65,3%3Hỏng Vật tư241909,4%74,7%4Sai vật tư202107,9%82,6%5Lỗi vật tư202307,9%90,5%6Mất vật tư102404%94,5%7Khác142545,5%100%Tổng254100%Giá trị tích lũy9696+70=166166+24= 190190+20= 210210+ 20= 230230+10=240240+14= 254 Bước 4: Tính toán phần trăm từng nhóm:Lỗi nỗi vật tư: [96/ 254] ×100%= 37,8%Lỗi vật tư rời: [70/ 254] ×100%= 27,5%Lỗi hỏng vật tư: : [24/ 254] ×100%= 9,4%... Bước 5: Tính toán tỉ lệ phần trăm cộng dồn[ tích lũy]Xác định giá trị phần trăm tích lũy:37,8%37.8+ 27,5= 65,3%65,3+ 9,4= 74,7% ... Bước 6: Vẽ trục tung và trục hoành: Bước 7: Xây dựng biểu đồ cột: Bước 8: Vẽ đường cong Pareto: Bước 9: Ghi lại các chi tiết cần thiết trên biểu đồ:Biểu đồ Pareto về lỗi trong công đoạn kiểm tra bề mặt• Kết luận:• Trục tung trái là trục của tần suất, trục tung phảilà trục của tỷ lệ tích lũy.• Từ trục tung phải tại vị trí 80% ta kẻ1 đườngsong song với trục hoành thì chạm phải lý do làvật tư bị lỗi. Bám theo nguyên tắc 80/20 thì nếugiải quyết tốt lý do trên thì tỉ lệ lỗi trong côngđoạn kiểm tra bề mặt sẽ giảm đến 80%.
Trong bài này Gitiho sẽ hướng dẫn bạn cách tạo biểu đồ Pareto trong Excel. Theo nguyên lý Pareto cho rất nhiều tình huống cho rằng 80% ảnh hưởng đến từ 20% nguyên nhân.
Ở ví dụ này chúng ta sẽ tìm hiểu xem 80% lời phàn nàn này đến từ 20% loại khiếu nại nào.
Đối với phiên bản Excel 2016 và bản sau này
Ta sẽ tạo biểu đồ Pareto trên phiên bản Excel 2016 hoặc các phiên bản sau. Để tạo biểu đồ ta thực hiện theo các bước sau.
Bước 1. Chọn phạm vi A3:B13.
Bước 2. Trên tab Insert, chọn nhóm Chart, nhấn chuột vào biểu tượng Histogram.
Bước 3. Nhấn chuột chọn Pareto.
Lúc này ta thu được biểu đồ như hình bên dưới.
Chú ý: Biểu đồ Pareto sẽ bao gồm một biểu đồ cột và một đồ thị đường thẳng.
Bước 4. Nhập tiêu đề cho biểu đồ.
Bước 5. Nhấn vào nút dấu cộng [ + ] ở bên phải của biểu đồ, tích vào ô Data Labels như hình minh họa bên dưới.
Kết qua ta thu được biểu đồ như hình bên dưới.
Kết luận:
- Đường đồ thị Pareto màu cam cho biết [789 + 621] / 1722 ≈ 80% số lời phàn nàn đến từ 2 trong 10 loại khiếu nại [20%], Đó là về Giá cao và Lượng đồ ăn ít. Hay nói một cách khác nguyên tắc Pareto đã được thể hiện rất rõ ràng qua biểu đồ.
- Chúng ta không thể phân bổ đồng đều để cải thiện toàn bộ 10 loại khiếu nại này cùng một lúc vì như vậy sẽ rất tốn thời gian và nhân lực. Cho nên vấn đề trước mắt ta đã tìm ra được là 2 nguyên nhân có nhiều khiếu nại nhất, từ đó tập trung vào giải quyết 2 vấn đề này đầu tiên. Vừa tiết kiệm thời gian, nhân lực, tài lực lại vừa mang lại hiệu quả cao.
Đối với các phiên bản khác
Nếu như không có Excel 2016 hoặc các phiên bản mới hơn, chúng ta hoàn toàn có thể tạo biểu đồ Pareto một cách đơn giản bao gồm một biểu đồ cột và một đồ thị đường thẳng. Phương pháp này áp dụng được cho tất cả các phiên bản Excel.
Bước 1. Đầu tiên ta chọn một số trong cột B.
Bước 2. Tiếp theo sắp xếp dữ liệu theo thứ tự giảm dần. Để thực hiện điều này ta chọn tab Data, trong nhóm Sort & Filter, nhấn chọn ZA. Giống như hình minh họa bên dưới.
Bước 3. Tới đây ta cần tính lượng tích lũy. Nhập công thức dưới đây vào trong ô C5.
=C4+B5
Sau đó nhấn chuột vào chốt của ô rồi kéo xuống hết ô C13.
Bước 4. Tính phần trăm tích lũy. Ta nhập công thức dưới đây vào ô D4.
=[C4/$C$13]*100
Nhấn chuột vào chốt của ô rồi kéo xuống đến hết ô D13.
Chú ý: Ô C13 có chứa tổng số lời phàn nàn. Khi ta kéo công thức xuống thì tham chiếu tuyệt đối $C$13 sẽ được cố định, không bị thay đổi. Trong khi đó tham chiếu tương đối C4 thay đổi thành C5, C6, C7,...
Bước 5. Nhấn giữ phím Ctrl trên bàn phím, dùng chuột bôi đen phạm vi dữ liệu trong cột A, B và D.
Bước 6. Trên tab Insert, chọn nhóm Charts. nhấn vào biểu tượng Column.
Bước 7. Nhấn chọn Clustered Column.
Bước 8. Nhấn chuột phải vào thanh màu cam [phần trăm tích lũy] và chọn Change Series Chart Type...
Lúc này hộp thoại Change Chart Type sẽ xuất hiện.
Bước 9. Đối với phần trăm tích lũy ta chọn kiểu đồ thị là Line with Markers.
Bước 10. Tích vào ô Secondary Axis của phần trăm tích lũy[comulative %]
Bước 11. Nhấn chọn OK.
Chú ý:
Phiên bản Excel 2010 không cung cấp các biểu đồ kết hợp có sẵn. Nếu bạn đang sử dụng Excel 2010 thì không cần thực hiện bước 8-10 mà chỉ cần chọn Line and Markers và chọn OK. Tiếp theo, nhấn chuột phải vào đường kẻ màu cam và chọn Fomart Data Seris. Chọn tiếp Secondary Axis và nhấn nút Close.
Bước 12. Nhấn chuột phải vào tỷ lệ phần trăm bất kỳ trên biểu đồ. Chọn Format Axis và thiết lập Maximum thành 100.
Kết quả ta thu được biểu đồ như hình dưới.
Kết luận: Đồ thị Pareto cho biết 80% lời phàn nàn đến từ 20% loại khiếu nại. Trong này là giá cao và lượng thức ăn ít. Hay nói cách khác ta thấy được nguyên lý Pareto được thể hiện rất rõ ràng ở đây.
Để trở thành cao thủ Excel hãy xem thêm.
Xem thêm: Cách học nhanh Excel.
Gitiho.com - Nền tảng học online duy nhất tại Việt Nam tập trung vào phát triển kỹ năng làm việc dành cho người đi làm
Với sứ mệnh: “Mang cơ hội phát triển kỹ năng, phát triển nghề nghiệp tới hàng triệu người”, đội ngũ phát triển Gitiho.com đã và đang làm việc với những học viện, trung tâm đào tạo, các chuyên gia đầu ngành để nghiên cứu và xây dựng lên các chương trình đào tạo từ cơ bản đến chuyên sâu xung quanh các lĩnh vực: Tin học văn phòng, Phân tích dữ liệu, Thiết kế, Công nghệ thông tin, Kinh doanh, Marketing, Quản lý dự án...
Gitiho tự hào khi được đồng hành cùng:
- 50+ khách hàng doanh nghiệp lớn trong nhiều lĩnh vực như: Vietinbank, Vietcombank, BIDV, VP Bank, TH True Milk, VNPT, FPT Software, Samsung SDIV, Ajinomoto Việt Nam, Messer,…
- 100.000+ học viên trên khắp Việt Nam
Tìm hiểu ngay các khóa học của Gitiho TẠI ĐÂY