Khái niệm giá trị sử dụng của hàng hóa năm 2024
|
Hàng hóa là sản phẩm của lao động, có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người, thông qua trao đổi mua bán. Đã là hàng hóa thì phải có đủ hai thuộc tính là giá trị và giá trị sử dụng. Show
a) Thuộc tính giá trị sử dụng của hàng hóa.- Khái niệm: giá trị sử dụng là công dụng của vật phẩm có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người, không kể là sự thỏa mãn trực tiếp (tư liệu sinh hoạt) hay sự thỏa mãn gián tiếp (tư liệu sản xuất). - Đặc điểm của giá trị sử dụng: + Giá trị sử dụng do các thuộc tính tự nhiên của vật phẩm quy định, với ý nghĩa đó giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn. Nó không phải do ý chí chủ quan của người sản xuất quy định mà do thuộc tính vốn có, bản chất của vật phẩm ấy. Ví dụ như gạo công dụng thỏa mãn nhu cầu ăn của con người là do tính chất lý hóa có tinh bột, vitamin trong gạo tạo nên và nó không thay đổi cho dù do ai sản xuất ra hay trong xã hội nào thì gạo vẫn có công dụng là thỏa mãn nhu cầu ăn của con người giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn. + Số lượng giá trị sử dụng của hh phụ thuộc vào trình độ nhận thức của con người.Trình độ phát triển của khoa học kỹ thuật ngày càng cao thì càng khám phá ra nhiều giá trị sử dụng của hàng hóa. Ví dụ như than đá ban đầu chỉ làm chất đốt, ngày nay còn được dùng để làm kim cương, máy lọc nước/ Ngành công nghiệp hóa dầu + Giá trị sử dụng chỉ được thể hiện ra trong quá trình tiêu dùng nó. Khi chưa tiêu dùng thì giá trị sử dụng tồn tại ở dạng nội dung vật chất của của cải. + Với tư cách là thuộc tính của hàng hóa, giá trị sử dụng không phải cho người sản xuất ra nó mà cho người khách thông qua trao đổi mua bán. Do đó, giá trị sử dụng là vật mang trong nó giá trị trao đổi. \=> Vật là hàng hóa thì dứt khoát phải có giá trị sử dụng. Tuy nhiên vật mang giá trị sử dụng chưa chắc đã phải là hàng hóa. Ví dụ như nước suối, hoa quả rừng, vải người thợ dệt ra tự tiêu dùng, gạo người nông dân trồng để ăn. b) Thuộc tính giá trị của hàng hóa- Giá trị trao đổi: là một quan hệ số lượng, là một tỷ lệ mà theo đó những giá trị sử dụng loại này được trao đổi với giá trị sử dụng loại khác. Ví dụ: 1m vải = 10kg thóc Sở dĩ vải có thể trao đổi được với thóc là do giữa vải và thóc phải tồn tại một cơ sở chung để cả vải và thóc phải quy được về cơ sở chung đó theo một tỷ lệ nhất định.Cơ sở chung đó không phải là giá trị sử dụng bởi giá trị sử dụng của vải và thóc là khác nhau. Do đó, nếu gạt bỏ giá trị sử dụng sang một bên thì giữa chúng tồn tại một cơ sở chung là để sản xuất ra vải và thóc thì người sản xuất phải hao phí lao động. Hao phí lao động của người sản xuất kết tinh trong vật phẩm chính là cơ sở chung để vải và thóc có thể trao đổi được với nhau và trao đổi theo một tỷ lệ nhất định => Giá trị trao đổi là hình thức biểu hiện ra bên ngoài của trị - Giá trị hàng hóa là hao phí lao động xã hội kết tinh trong hàng hóa, còn giá trị trao đổi là sự biểu hiện ra bên ngoài của giá trị. - Đặc điểm của giá trị: + Thuộc tính giá trị là 1 phạm trù lịch sử chỉ tồn tại trong nền sản xuất hàng hóa.Nếu không có sx hàng hóa, ko có trao đổi thì ko nhất thiết phải đi tìm cơ sở chung cho sự trao đổi. Do đó sẽ ko có phạm trù giá trị + Nếu giá trị sử dụng là thuộc tính tự nhiên, thì giá trị là thuộc tính xã hội của hàng hóa \=> Giá trị là hao phí lao động của con người được kết tinh trong hàng hóa. Tuy nhiên, ko phải mọi hao phí lao động của con người được kết tinh trong vật phẩm đều mang hình thái giá trị. VD: những vật phẩm tự cung tự cấp cũng chứa đựng hao phí của con người nhưng nó ko mang hình thái giá trị. c) Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa.Hàng hóa là sự thống nhất giữa hai thuộc tính giá trị sử dụng và giá trị nhưng là sự thống nhất giữa hai mặt đối lập. - Mặt thống nhất thể hiện ở chỗ: Chúng là hai thuộc tính của một thực thể của một hàng hóa thống nhất mà thiếu một trong hai thuộc tính đó không thành hàng hóa.(giá trị sử dụng là cơ sở để hình thành giá trị còn giá trị là phương tiện để giá trị sử dụng được thể hiện). Ví dụ: nước suối, hoa quả rừng chúng là những vật phẩm có giá trị sử dụng nhưng không có giá trị nên không được coi là hàng hóa.hay nếu một sản phẩm có giá trị nhưng không có giá trị sử dụng như máy tính vừa sản xuất ra bị lỗi. Giá trị hàng hóa là yếu tố quan trọng đối với bất kỳ người nào làm kinh doanh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa nắm rõ và hiểu được tầm quan trọng của giá trị hàng hóa trong kinh tế. Cùng tìm hiểu giá trị hàng hóa là gì và các thuộc tính cơ bản của giá trị hàng hóa ngay sau đây nhé! Giá trị hàng hoá là gì?Khái niệm giá trị hàng hoáGiá trị hàng hóa là lao động trừu tượng của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa. Thông thường, giá trị hàng hóa sẽ được thể hiện bằng tiền mặt, tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp giá trị của một sản phẩm hoặc dịch vụ được quy đổi bằng một loại hàng hóa có thời gian lao động xã hội cần thiết tương đương. Giá trị hàng hóa là gì? Giá trị hàng hoá tiếng Anh là gì?Giá trị hàng hóa trong tiếng Anh là Commodity Value. Giá trị hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá cả hàng hóa trên thị trường. Tuy nhiên, giá trị hàng hóa không phải yếu tố duy nhất để xác định giá bán, nó còn phụ thuộc vào nhu cầu, nguồn cung và tâm lý khách hàng để quyết định giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ đó Ví dụ về giá trị hàng hoáLấy ví dụ, nhân viên A mất 5 giờ để sản xuất một chiếc áo, trong khi nhân viên B mất đến 6 giờ để làm ra cùng sản phẩm đó. Thời gian nhân viên bỏ ra để làm ra sản phẩm chính là sức hao phí lao động hay còn gọi là giá trị hàng hóa. Ví dụ về giá trị hàng hóa Đơn vị đo lượng giá trị hàng hóaGiá trị hàng hóa được đo bằng thời gian lao động để sản xuất ra một loại hàng hóa. Tuy nhiên, trên thực tế, kỹ năng và tay nghề của mỗi người sản xuất lại khác nhau. Do đó, người ta sử dụng thời gian lao động xã hội cần thiết để đo lường giá trị hàng hóa. Nói cách khác, đây là thời gian cần thiết để sản xuất một hàng hóa trong điều kiện sản xuất trung bình, trình độ thành thạo trung bình, cường độ lao động trung bình. Giá trị hàng hóa được đo bằng thời gian lao động để sản xuất ra một loại hàng hóa Ý nghĩa của giá trị hàng hóaGiá trị hàng hóa có ý nghĩa quan trong nền kinh tế.
Giá trị hàng hóa có ý nghĩa quan trong nền kinh tế Thuộc tính của giá trị hàng hoáGiá trị hàng hóa bao gồm hai thuộc tính cơ bản sau: Giá trị sử dụng hàng hoáGiá trị sử dụng hàng hóa là công dụng của một loại hàng hóa nhằm đáp ứng, thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Ví dụ, đối với một chiếc đồng hồ, giá trị sử dụng của nó là giúp người sử dụng có thể biết được thời gian tại từng thời điểm. Bên cạnh đó, đồng hồ còn đem lại giá trị về mặt cảm xúc khi nó giúp khách hàng cảm thấy tự tin hơn và một phần thể hiện sự sang trọng, quý phái của người đeo đồng hồ. Giá trị sử dụng mang một số đặc trưng sau:
Giá trị sử dụng hàng hóa Giá trị trao đổi hàng hoáGiá trị trao đổi là mối quan hệ số lượng của hai sản phẩm khác nhau, theo đó giá trị của hàng hóa này có thể trao đổi với giá trị của hàng hóa khác. Điều này nghĩa là thay vì sử dụng tiền để đối lấy sản phẩm thì có thể sử dụng một lượng hàng hóa có giá trị tương đương để quy đổi sang. Thực tế đó là quá trình chúng ta đang thực hiện trao đổi hao phí lao động giữa các loại sản phẩm hoặc dịch vụ với nhau. Ví dụ: Giả sử anh A và anh B thực hiện một cuộc trao đổi với nhau. Anh A có 5 cái áo đổi lấy 10kg gạo của anh B. Mặc dù áo và gạo là hai sản phẩm có giá trị sử dụng hoàn toàn khác nhau nhưng lại có thể trao đổi với nhau. Lý do là bởi chúng đều có một điểm chung, đó là sự hao phí sức lao động để sản xuất ra 5 cái áo và 10kg gạo. Ngoài ra, việc có sự chênh lệch giữa số lượng sản phẩm là vì hai bên cho rằng sức hao phí của anh A khi sản xuất 5 cái áo bằng với sức hao phí của anh B khi sản xuất 10kg gạo. Giá trị trao đổi hàng hóa mang một số đặc trưng sau:
Giá trị trao đổi hàng hóa Giá trị hàng hóa được tạo ra từ đâu?Giá trị hàng hóa được tạo ra từ quá trình sản xuất. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố khác nhau để tạo tạo nên quá trình này, bao gồm:
Giá trị hàng hóa được tạo ra từ nhiều yếu tố khác nhau Những yếu tố nào tạo ra giá trị hàng hóa?Yếu tố về năng suất lao độngNăng suất lao động là năng lực làm việc của nhân viên, được thể hiện bằng số lượng sản phẩm có thể tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định. Năng suất lao động phụ thuộc vào khả năng và kinh nghiệm của từng người. Khi năng suất lao động tăng đồng nghĩa với số lượng sản phẩm tạo ra sẽ nhiều lên. Vì thế, hao phí để sản xuất ra một sản phẩm sẽ giảm đi. Bên cạnh đó, khi số lượng sản phẩm tăng mà nhu cầu không tăng sẽ dẫn đến tình trạng cung nhiều hơn cầu. Vì vậy, giá trị sản phẩm cũng vì thế mà giảm theo. Năng suất lao động ảnh hưởng đến giá trị hàng hóa Yếu tố cường độ lao độngCường độ lao động là mức độ khẩn trương, nặng nhọc hay căng thẳng của lao động trong sản xuất hàng hóa. Cường độ lao động tăng đồng nghĩa với sức hao phí lao động cũng tăng theo. Đương nhiên, số lượng sản phẩm cũng vì thế mà nhiều lên. Tuy nhiên, giá trị hàng hóa trong trường hợp này lại giữ nguyên bởi cường độ tăng nghĩa là thời gian làm việc cũng tăng lên tương ứng. Cướng độ lao động ảnh hưởng đến giá trị hàng hóa Yếu tố phức tạp hoặc giản đơn của lao độngLao động của người lao động có trình độ và tay nghề khác nhau sẽ được chia làm 2 loại: Lao động giản đơn và lao động phức tạp.
Trong cùng một thời gian, lao động phức tạp tạo ra nhiều giá trị hơn lao động giản đơn. Theo quan điểm của Các Mác:“Lao động phức tạp là lao động giản đơn được nhân bội lên”. Nghĩa là lao động giản đơn sẽ được lấy làm thước đo và mọi lao động phức tạp đều phải quy về lao động giản đơn trong quá trình trao đổi hàng hóa. Yếu tố phức tạp hoặc giản đơn của lao động Yếu tố công nghệGiá trị hàng hóa có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố công nghệ. Sự phát triển của công nghệ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất và tính năng của sản phẩm. Điều này có thể khiến giá trị của hàng hóa được tăng lên nhờ áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu năng của sản phẩm. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ vào quy trình sản xuất đồng nghĩa với hiệu suất được tăng lên. Do đó, sức hao phí lao động giảm và khiến giá trị sản phẩm cũng bị giảm theo. Yếu tố công nghệ ảnh hưởng đến giá trị hàng hóa Yếu tố thương hiệuMột thương hiệu tốt có thể khiến giá trị hàng hóa được tăng lên đáng kể. Ví dụ, giá trị thực tế để sản xuất ra một chiếc điện thoại chỉ 10 triệu. Tuy nhiên, giá cả mà khách hàng phải chi trả để sở hữu chiếc điện thoại đó lại là 20 triệu. Số tiền chênh lệch đó chính là giá trị thương hiệu mà khách hàng phải trả để sở hữu sản phẩm đó. Thương hiệu ảnh hưởng lớn đến giá trị hàng hóa Yếu tố kỹ năng và kinh nghiệmCác sản phẩm được tạo ra từ những người có kỹ năng hoặc tay nghề đặc biệt có giá trị cao hơn so với những sản phẩm đại trà. Ví dụ, một bức tranh được tạo ra từ một người họa sĩ nổi tiếng chắc chắn có giá trị cao hơn so với các bức tranh của những người họa sĩ tầm trung. Yếu tố khan hiếmYếu tố khan hiếm tác động không nhỏ đến giá trị của hàng hóa. Khi số lượng hàng hóa được sản xuất không đủ để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, điều này sẽ tạo ra tình trạng khan hiếm đối với sản phẩm đó. Nói cách khác, tình trạng cầu nhiều hơn cung sẽ khiến giá cả hàng hóa tăng lên. Sự khan hiếm trong giá trị hàng hóa Giá trị hàng hoá được thực hiện khi nào?Giá trị hàng hóa được thực hiện khi hàng hóa đó có thể đáp ứng và làm thỏa mãn nhu cầu của con người. Lý thuyết này được đưa ra dựa trên quan điểm Kinh tế Chính trị của Mác: “Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người và dùng để trao đổi với nhau”. Giá trị hàng hóa được hiện khi có thể đáp ứng nhu cầu Một số câu hỏi thường gặpGiá cả hàng hóa là gì?Giá cả hàng hóa là giá trị trao đổi các loại hàng hóa được thể hiện bằng tiền mặt. Giá cả hàng hóa sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau để xác định như kinh tế, chính trị, giá trị hàng hóa, nhu cầu người tiêu dùng,... Giá trị thị trường của hàng hóa là gì?Giá trị thị trường của hàng hóa là mức giá được xác định khi quá trình thẩm định giá được diễn ra. Giá trị thị trường trong tiếng Anh là Market Value. Giá cả thị trường của hàng hóa là gì? Giá trị trao đổi của hàng hóa là gì?Giá trị trao đổi hàng hóa là mối quan hệ số lượng của hai sản phẩm khác nhau, theo đó giá trị của hàng hóa này có thể trao đổi với giá trị của hàng hóa khác. Giá trị xã hội của hàng hóa là gì?Giá trị xã hội của hàng hóa là giá trị của hàng hóa đem lại lợi ích cho xã hội, cộng đồng. Khác với giá trị hàng hóa được đo lường bằng thời gian lao động xã hội cần thiết, giá trị xã hội được đo lường bằng thời gian lao động cá biệt. Trên đây là một số kiến thức cơ bản về giá trị hàng hóa là gì và các thuộc tính cơ bản của giá trị hàng hóa. Hy vọng bạn đã nắm rõ và hiểu được tầm quan trọng của giá trị hàng hóa trong kinh tế. Theo dõi Tikop để cập nhật các kiến thức tài chính mới nhất nhé! |
