Lạnh hai bàn chân là bệnh gì năm 2024

Theo TS - BS Phan Minh Đức, Phó chủ nhiệm Bộ môn Y học cổ truyền (Trường ĐH Y Dược, ĐH Quốc gia Hà Nội), bàn chân lạnh có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe và cảnh báo một số bệnh.

Đặc biệt, trong mùa đông, bàn chân lạnh có thể làm trầm trọng thêm cơn đau do các vấn đề về chi dưới hiện có, chẳng hạn như thoái hóa khớp, bệnh lý bàn chân đái tháo đường.

Bàn chân lạnh có thể liên quan một số bệnh lý cần được kiểm tra sức khỏe

Miền Bắc đang trong mùa đông, xuất hiện các đợt rét với nhiệt độ giảm sâu. Để giữ ấm đôi bàn chân, khi chọn giày mùa đông, hãy chọn những đôi giày giữ ấm cho đôi chân và mang lại sự thoải mái.

Bác sĩ Đức lưu ý, với những người thường xuyên bị lạnh bàn chân, tình trạng bệnh lý có thể là nguyên nhân sâu xa. Trong đó, lạnh chân có thể xuất hiện ở người thiếu máu. Đây là bệnh nhân không có đủ hồng cầu khỏe mạnh để vận chuyển ô xy đi khắp cơ thể. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm mệt mỏi, suy nhược và chân lạnh.

Bàn chân lạnh cũng có thể liên quan bệnh đái tháo đường. Các vấn đề về tuần hoàn liên quan đến bệnh tiểu đường có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm cả tay, chân lạnh.

Trong điều kiện thời tiết lạnh, người bệnh tiểu đường cần theo dõi cẩn thận sức khỏe bàn chân. Họ nên kiểm tra xem có vết trầy xước, vết cắt, thay đổi màu da hoặc vết chai nào không. Các tổn thương này có thể lành lại nhưng chúng cũng có thể dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau, chẳng hạn như nhiễm trùng da và loét, thậm chí có thể phải cắt cụt chi.

Đặc biệt, người bệnh tiểu đường nên tránh đi giày quá chật vì điều này có thể hạn chế lưu lượng máu đến bàn chân. Nếu ở nhà, nên thường xuyên thoa kem dưỡng da lên bàn chân để giữ cho chúng không bị quá khô vì điều này có thể dẫn đến vết thương có thể phát triển thành vết loét.

Bệnh lupus (lupus hệ thống) có thể dẫn đến tay chân lạnh dai dẳng. Khi một người mắc bệnh lupus, các mạch máu của họ thường xuyên bị tấn công, làm các mạch máu này co lại. Khi các mạch máu ở bàn tay và bàn chân quá nhỏ, kết quả là bàn tay và bàn chân có cảm giác lạnh giá.

Bệnh lạnh bàn chân cũng có thể liên quan bệnh raynaud - căn bệnh khiến một số vùng trên cơ thể cảm thấy lạnh hoặc tê khi phản ứng với căng thẳng hoặc nhiệt độ thấp. Bệnh khiến các động mạch nhỏ bơm máu đến da bị co lại, dẫn đến giảm lưu thông máu. Căn bệnh này phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới và cũng phổ biến hơn ở những người sống ở vùng lạnh của đất nước.

Do đó, khi bị lạnh bàn chân, những người có nguy cơ hoặc mắc bệnh lý tim mạch do xơ vữa, những người có biểu hiện tê bì, tím lạnh đầu ngón chân... nên được khám và kiểm tra bởi các bác sĩ, chuyên gia.

Việc thường xuyên xoa bóp bàn chân là một hình thức dưỡng sinh trong đông y, giúp làm mạch máu ở chân giãn ra, lượng máu lưu thông tăng, cải thiện trạng thái dinh dưỡng cục bộ, tăng tính đàn hồi cho mạch máu dưới da; có tác dụng chữa trị hữu hiệu các chứng đau đầu, chóng mặt, mất ngủ do suy nhược thần kinh. Xoa xát nóng gan bàn chân hàng ngày vào mùa đông có thể giảm được các triệu chứng tê bì, lạnh chân.

TT - * Tôi bị hẹp hở van tim đã mổ thay van tim hai lá được bốn tháng nay, thường bị lạnh hai bàn chân từ bốn năm nay dù đã dùng nhiều thuốc đông y. Xin hỏi phải chữa trị như thế nào?

Phóng toDùng bàn lăn gỗ để kích thích huyệt vị ở lòng bàn chân - Ảnh: T.ĐẠM

- Đông y từ ngàn xưa cho rằng bàn chân có sáu đường kinh chính, nhiều huyệt vị phản ảnh tình trạng của toàn thân.

Hai bàn chân ở xa tim nhất nên khả năng tưới máu khó khăn hơn tất cả vùng khác. Nếu bạn làm việc thường xuyên ở tư thế đứng, do ảnh hưởng của trọng lực, máu tĩnh mạch vùng chân trở về tim kém nên dần dần sẽ bị giãn tĩnh mạch chi dưới. Phụ nữ dễ mắc bệnh này vì các chị mang thai, sinh nở, hệ mạch vùng chi dưới chịu tải cả. Những người bệnh đái tháo đường, do rối loạn chuyển hóa đường và mỡ song hành nhau nên mỡ bám vào mạch máu, thần kinh nuôi chi, chi dưới bị suy dinh dưỡng trước nên lạnh chân, đau nhức, da khô, màu sắc tím, nếu không điều trị kịp thời có người bị đoạn chi.

Phụ nữ trên 40 tuổi không béo phì, không bị đái tháo đường mà lạnh hai chân thì thường có liên quan đến hormon tuyến giáp tham gia điều nhiệt nên cần siêu âm, rồi định lượng T3, T4. Phụ nữ tiền mãn kinh hay mãn kinh do hormon buồng trứng không còn, hệ thống nội tiết mất cân bằng trong một thời gian cũng gây lạnh chân.

Riêng chị bị hẹp van hai lá là van điều chỉnh máu từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái. Vì hẹp van nên máu xuống tâm thất trái ít, lượng máu tim bơm ra toàn cơ thể cũng ít nên chia phần cho “vùng sâu, vùng xa” như đôi bàn chân càng ít. Bàn chân thiếu dinh dưỡng, thiếu oxy trở nên lạnh. Nay chị mới thay van tim bốn tháng, hai nơi này chưa thể “xóa đói giảm nghèo” tức thì được. Theo tôi, chị nên làm một số biện pháp dưới đây hai bàn chân sẽ bớt lạnh dần:

- Kích thích hai bàn chân: dùng hai tay xoa bóp dầu nóng hai bàn chân, ngày hai lần vào buổi sáng và tối. Cũng có thể dùng bàn lăn bằng gỗ, hoặc máy matxa bàn chân nhằm kích thích những huyệt vị ở lòng bàn chân.

- Dùng muối hột cho vào nước ấm (35-37 độ) ngâm ngập hai bàn chân (nếu bị lạnh nhiều có thể ngâm ngập đến đầu gối). Muối như chất dẫn, nước ấm sẽ “kéo” máu đến nuôi chân nhiều hơn. Ngâm xong lau khô chân, mang vớ, nằm ngủ gác chân cao tương đương gối. Các chị bị giãn tĩnh mạch chi khi ngủ cũng nên gác chân cao để máu về tim dễ dàng hơn.

Nếu các biện pháp trên không mang lại kết quả bạn hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa mạch máu. Có thể mạch máu ở sâu đã bị xơ vữa hay viêm tắc, chỉ nhờ chụp mới nhìn thấy được.