Sáng kiến kinh nghiệm về công tác trẻ em
UBND QUẬN HOÀN KIẾM TRƯỜNG MẦM NON HOA SEN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên sáng kiến: "Một số kinh nghiệm chỉ đạo tổ chức hoạt động kết nối cho trẻ mầm non” Lĩnh vực: Quản lý giáo dục mầm non Họ và tên tác giả: Nguyễn Thu Hiền Chức vụ: Hiệu trưởng- Bí thư chi bộ ĐT liên hệ: 0912348589 Email: Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hoa Sen, Hoàn Kiếm Hoàn Kiếm, tháng 4/2022 I. ĐẶT VẤN ĐỀ: Năm học 2021- 2022, tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, trẻ mầm non đã phải dừng tới trường, đó là một thiệt thòi rất lớn đối với các con. Trẻ không được tới trường, đồng nghĩa với việc tạm thời không được các cô chăm sóc, nuôi dưỡng trực tiếp tại trường mầm non.
Hướng dẫn nhiệm vụ năm học 2021- 2022 đối với giáo dục mầm non của Bộ Giáo dục và Đào tạo nêu rõ: Thực hiện kế hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ theo yêu cầu của chương trình trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, các cơ sở giáo dục mầm non tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ em theo hướng đảm bảo phù hợp với điều kiện phòng, chống dịch; định hướng việc chuẩn bị cho trẻ em sẵn sàng vào học lớp 1; phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ thực hiện nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em tại nhà. Năm học này, giáo dục mầm non tập trung đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ em trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Vì không được đến trường, không học trực tuyến nên trẻ mầm non rất cần cảm giác ấm áp bên bạn bè, cô giáo và được giao lưu qua các hoạt động kết nối khoa học, bài bản phù hợp với lứa tuổi. Ở lứa tuổi có thể gọi là “Ăn chưa no, lo chưa tới”, trẻ luôn được bao bọc trong vòng tay của gia đình, đôi khi một số bé còn được nuông chiều thái quá nên giờ giấc, thói quen sinh hoạt khi ở nhà thiếu điều độ. Việc đem đến cho các con những trải nghiệm thú vị và tiếp thu kiến thức, kỹ năng phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi là điều không hề đơn giản. Trong bối cảnh đặc biệt đó, vai trò của Ban giám hiệu nhà trường rất quan trọng để giữ kết nối với các con, vừa giúp trẻ được giao lưu cùng cô giáo và các bạn vừa đảm bảo an toàn phòng, chống dịch. Để có thể giúp các con không bị nhàm chán khi phải ở nhà trong suốt khoảng thời gian dài gián đoạn tới trường, là một hiệu trưởng trường mầm non, tôi đã trăn trở suy nghĩ rất nhiều. Một trong những hoạt động giúp các con “Tạm dừng đến trường, nhưng không ngừng học” mà tôi đã nghiên cứu, thử nghiệm và đạt kết quả tốt chình là hoạt động kết nối. Thông qua quá trình chỉ đạo thực hiện, nhận ra tính ưu việt và hiệu quả của hoạt động này, tôi đã lựa chọn để viết sáng kiến kinh nghiệm với đề tài "Một số kinh nghiệm chỉ đạo tổ chức hoạt động kết nối cho trẻ mầm non” II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: Trong thời gian trẻ em chưa đến trường, chúng tôi nghiêm túc triển khai các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của Bộ Y tế, Bộ GD&ĐT, phối hợp chặt chẽ với ngành y tế địa phương triển khai các biện pháp phòng, chống dịch. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục mầm non tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn phụ huynh thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý và tổ chức cho trẻ em hoạt động vui chơi tại nhà; hình thành các nhóm qua zalo, youtube... giữa giáo viên và các phụ huynh để chia sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em ở nhà; phân công giáo viên phụ trách nhóm, lớp nắm bắt cụ thể về tình hình sức khỏe của trẻ em trong thời gian trẻ em chuẩn bị tới trường, lớp. Hoạt động kết nối với gia đình các bé, dưới hình thức mỗi bậc cha mẹ là một cô giáo ở nhà, đồng hành với cô trong việc chuẩn bị đầy đủ hành trang, kiến thức, kỹ năng cho con. Thêm nữa là tuyên truyền để cùng nhà trường và cô giáo có một kế hoạch tương tác chứ không gây áp lực. Điều này là rất cần thiết và mang rất nhiều lợi ích cho trẻ. Nếu biết linh hoạt lựa chọn nội dung và hình thức phù hợp, biết kết nối tốt giữa cô giáo và cha mẹ thì chắc chắn có thể vượt qua giai đoạn khó khăn và con vẫn có những năng lực giá trị Chương trình giao lưu cuối tuần theo chủ đề ngày hội, ngày lễ là một trong những hoạt động giúp các bạn nhỏ rèn luyện và phát triển nhận thức, trí thông minh thông qua các bài tập phát triển tư duy toàn diện: tư duy về ngôn ngữ, khám phá, âm nhạc… 2. Các giải pháp, biện pháp mới đã tiến hành 2.1: Biện pháp 1: Lập kế hoạch, xây dựng nội dung chương trình kết nối Tuy không tổ chức dạy học trực tuyến đối với trẻ mầm non nhưng cần duy trì hoạt động kết nối với gia đình, trẻ em bằng kênh liên lạc phù hợp; tổ chức phối hợp, hỗ trợ, hướng dẫn phụ huynh thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý và tổ chức cho trẻ em hoạt động vui chơi tại nhà; hình thành các nhóm qua mạng giữa giáo viên và các phụ huynh để chia sẻ, tư vấn việc nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ em. Yêu cầu giáo viên lựa chọn và hướng dẫn phụ huynh tổ chức những hoạt động giáo dục phù hợp với điều kiện chăm sóc, giáo dục trẻ em tại nhà để hướng tới đạt được mục tiêu, kết quả mong đợi cuối độ tuổi theo Chương trình GDMN; các nội dung, hình thức hoạt động cho trẻ em cần đảm bảo an toàn và đáp ứng yêu cầu về giáo dục. Bạn nhỏ nào cũng hân hoan chờ đón ngày được giao lưu cùng cô giáo và các bạn, được tham gia các hoạt động tương tác, được chơi các trò chơi cùng với cô giáo và các bạn. Để giúp các bé phấn khởi, hào hứng tham gia, làm cho khoảng cách của cô giáo và các bé được gần nhau hơn cần phải lập kế hoạch chi tiết, xây dựng nội dung phù hợp. Đối với trẻ mầm non, các con lớn lên và thay đổi theo từng ngày. Bởi vậy, dù trong hoàn cảnh nào thì các con vẫn cần nội dung tương tác phù hợp để phát triển cả về thể chất và trí tuệ. Chính vì vậy, việc lập kế hoạch là rất quan trọng. Chúng tôi đã xây dựng các hoạt động kết nối dựa theo nội dung của chương trình giáo dục mầm non. Đó chủ yếu là phát triển các kỹ năng mềm, các kiến thức xã hội, phát triển nhận thức thông qua đọc thơ, kể chuyện, hát, tạo hình như: làm đèn lồng trung thu…Đặc biệt các cô còn lồng ghép hướng dẫn các con cách phòng dịch Covid -19 như 6 bước rửa tay, đeo khẩu trang đúng cách… Với mong muốn các con được chuẩn bị và thích nghi với môi trường, hoàn cảnh để không ngừng phát triển, để vươn lên, tôi đã nghiên cứu triển khai tổ chức chương trình dành cho học sinh toàn trường vào những tháng đầu năm học 2021- 2022 cụ thể như sau:
Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường 5/9/2021, ngày khai giảng năm học mới 2021-2022, học sinh Thủ đô với lễ khai giảng đặc biệt được truyền hình trực tuyến. Cũng như các trường học trên toàn Thành phố Hà Nội, lễ khai giảng năm học 2021-2022 của trường Mầm non Hoa Sen chỉ diễn ra qua sóng truyền hình, trên màn hình máy tính, điện thoại ... Thực hiện chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo chúng tôi đã xây dựng kế hoạch, chương trình khai giảng, phân công các tổ bộ phận thực hiện nghiêm túc công việc được giao. bao gồm các hoạt động: + Lễ khai giảng năm học mới – Truyền hình trực tiếp Đài phát thanh và truyền hình Hà Nội + Lời chào mừng năm học mới của Hiệu trưởng trường Mầm non Hoa Sen. + Giới thiệu chung về nhà trường. + Giới thiệu hoạt động của lớp. + Chào hỏi, trò chuyện giữa cô và trò. (Ảnh 1, 2, 3, 4) Năm nay các con đón Tết Trung thu trong điều kiện thật đặc biệt: không được đi chơi phố, tham gia rước đèn, múa sư tử và phá cỗ như mọi năm, nhưng các con vẫn được gia đình cùng toàn xã hội quan tâm. Các con vẫn có những đồ chơi do mình tự làm tuy đơn giản nhưng đẹp, được nhận quà Tết Trung thu, được giao lưu, hát múa với cô giáo và các bạn thông qua các hoạt động do trường Mầm non Hoa Sen tổ chức. Tôi đã lên kế hoạch chi tiết như sau:
+ Trải nghiệm: hát, múa, làm đèn lồng + Tặng quà cho các bé toàn trường + Giao lưu, kết nối qua zoom
+ Sự nguy hiểm của dịch Covid- 19 + Bé với cách phòng tránh dịch + Thực hành: đeo khẩu trang, rửa tay 2.2: Biện pháp 2: Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác chuẩn bị Sau khi thống nhất tất cả kế hoạch hoạt động trong toàn trường, tôi đã chỉ đạo tổ chuyên môn, các giáo viên triển khai công tác chuẩn bị cho buổi kết nối. Tôi đã tham dự các cuộc họp tổ giáo viên, sinh hoạt tổ chuyên môn để cùng xây dựng nội dung cụ thể đối với từng độ tuổi, từng lớp về chương trình mỗi buổi giao lưu. Ví dụ: Với lứa tuổi mầm non, lễ khai giảng phải thật sinh động mới thu hút các con ngồi trước màn hình, theo dõi từ đầu đến cuối. Chúng tôi mong muốn lễ khai giảng tạo thích thú cho các con, phù hợp tâm lý độ tuổi, do đó, clip xây dựng sẽ xen kẽ bài hát thiếu nhi, tranh ảnh, video mà các con yêu thích. “Ngày hội đến trường của bé” là ngày vui đặc biệt của cô và trò. Để làm một clip giới thiệu về trường một cách ngắn gọn, súc tích, có độ dài vừa phải, chúng tôi đã cùng nhau bàn bạc, lựa chọn những hình ảnh trọng tâm nhất.. Nhằm mang đến cho các con một ngày hội thật ý nghĩa với nhiều kỷ niệm đáng yêu, các cô đã ghi lại những hình ảnh của năm học trước để các bé được làm quen với trường, lớp . Bên cạnh đó, chúng tôi còn tìm giọng thuyết minh sao cho truyền cảm, hấp dẫn cả phụ huynh và các bé để lồng tiếng, hy vọng mang đến cho các con không khí tươi vui, phấn khởi và nhiều năng lượng tích cực. Những video hoạt động của từng lớp, phần giới thiệu của các bé cũng được các cô giáo sáng tạo theo phong cách riêng, đảm bảo đầy đủ nội dung, hình thức đẹp, bắt mắt cùng âm thanh vui tươi …để trình chiếu trên màn hình. Tôi yêu cầu các cô luôn xác định, mỗi video phải đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn và tính giáo dục cao, giúp trẻ rèn luyện được khả năng phát triển nhận thức, thẩm mỹ, nhất là hướng vào giáo dục kỹ năng cho trẻ... Vì vậy, để hoàn thành được một video chỉ từ 3 đến 5 phút cũng mất khá nhiều thời gian, từ việc lên ý tưởng, đến khâu cắt ghép để hoàn thiện một video hoàn chỉnh. Đồng thời, để quay một hoạt động cần sự phối hợp của giáo viên, cán bộ quản lý. Mỗi tổ, khối lớp sẽ được giao nhiệm vụ nghiên cứu, soạn giáo án, bài giảng và giáo viên trong tổ cùng góp ý hình thành một hoạt động kết nối. Quá trình thực hiện giúp giáo viên tích cực hơn trong nghiên cứu, sử dụng các phần mềm cắt ghép video như Canva hay phần mềm Capcut, ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tập luyện trước, để khi tổ chức kết nối đạt hiệu quả cao hơn. Ngoài việc tự quay clip, tổ chuyên môn cũng khai thác các video kỹ năng, các câu chuyện trên internet. Sau mỗi video, clip đó, giáo viên đều có phần giải thích, hướng dẫn lại nhằm tạo sự gần gũi và truyền đạt thông điệp để trẻ hiểu được nội dung sâu sắc của các câu chuyện, video đã xem. Sau khi giáo viên đã hoàn tất video, tôi chỉ đạo triển khai cho các cô giáo “diễn tập” trước khi tổ chức kết nối chính thức. Vì là hoạt động mới, nên khó thể tránh khỏi sự bỡ ngỡ, các cô giáo phụ trách lớp được phân công đã đóng vai trò là người chủ trì buổi kết nối, còn toàn bộ các cô khác đóng vai các bé của lớp. Cứ như vậy, sau mỗi buổi tập luyện, chúng tôi tiến hành rút kinh nghiệm, góp ý, chỉnh sửa ngay, để người thực hành sau càng hoàn thiện hơn người trước. “Học thày, không tày học bạn”, song song với việc tự bồi dưỡng, tôi đã động viên các cô giáo tham dự các buổi dạy kỹ năng sống của Trung tâm Novastars. Qua các buổi tham gia qua zoom cùng các bé của lớp, các cô giáo đã tham khảo được cách thức thu hút trẻ, cách giao tiếp, tổ chức các trò chơi tương tác của giáo viên trung tâm, từ đó vận dụng linh hoạt vào thực tế của mình. (Ảnh 19) 2.3: Biện pháp 3: Lựa chọn thời gian tổ chức phù hợp, đạt hiệu quả nhất: Trong thời gian học sinh các cấp của Hà Nội tạm dừng đến trường, tất cả mọi hoạt động đều thông qua hình thức trực tuyến. Các gia đình không chỉ có con ở lứa tuổi mầm non mà các bé còn có anh, chị đang học ở các lớp cao hơn, vậy nên việc sử dụng các phương tiện công nghệ kết nối có thể bị trùng lặp, gặp khó khăn. Dân cư, phụ huynh trường tôi đa số là người lao động tự do, không phải nhà nào cũng có máy vi tính; cũng không phải cha mẹ nào cũng luôn luôn hỗ trợ được con bất cứ thời điểm nào trong ngày, vì họ còn phải đi làm, công tác... Từ thực tế cho thấy, có những hoạt động diễn ra cùng lúc như các trường đều tổ chức kết nối ngay sau khai giảng chung toàn thành phố. Tôi đã băn khoăn, đắn đo: nếu trường mình cũng tổ chức vào giờ đó thì số lượng trẻ và phụ huynh tham gia sẽ không cao, ảnh hưởng không tốt đến chất lượng của buổi kết nối. Sau khi cân nhắc, tôi đã quyết định chọn khung giờ mà tất cả các trường đã hoàn tất khai giảng để tổ chức kết nối cho các con: từ 9h30- 10h. Không khí khai giảng càng trở nên vui vẻ, sôi động hơn khi các bé được tham dự giao lưu đầu năm học cùng cô giáo và các bạn qua màn hình trực tuyến .Các bé tỏ rõ sự mừng vui, vô cùng phấn khởi, lễ phép chào, làm quen với cô giáo và vui vẻ trò chuyện với các bạn cùng lớp. Với các hoạt động kết nối khác sau khai giảng, tôi cũng chọn vào Chủ nhật, ngày mà anh chị của các bé được nghỉ học trực tuyến. cha mẹ được nghỉ làm, ở nhà; khi đó bố mẹ và bé được sử dụng máy tính thoải mái, dễ dàng hơn. Tôi đã nghiên cứu, thử nghiệm và phân bổ phù hợp với thời gian biểu sinh hoạt cho tửng lứa tuổi, cụ thể như sau: + 9h30 -10h00: Khối nhà trẻ + 10h00- 10h45: Khối mẫu giáo bé + 15h00-16h00: Khối mẫu giáo lớn + 16h00-17h00: Khối mẫu giáo nhỡ Khoảng thời gian của mỗi buổi kết nối dành cho từng lứa tuổi như trên đã cho thấy sự phù hợp với tâm, sinh lý, khả năng tập trung chú ý của trẻ. Thực tế thời gian diễn ra nội dung chính tương đương với một tiết học, còn lại là dành cho bé làm quen với cô giáo và các bạn lúc đầu giờ và nhận xét, dặn dò các bé lúc cuối buổi..
Ảnh 1, 2, 3, 4: Hoạt động kết nối Lễ khai giảng năm học 2021- 2022
Ảnh 5, 6, 7: Các lớp hào hứng với hoạt động kết nối cuối tuần Ảnh 8, 9, 10 11. 12, 13: Các thông báo tổ chức kết nối được đăng trên website của trường Ảnh 14, 15, 16, 17, 18: Một số video các cô giáo gửi đến các bậc cha mẹ cho con tham gia hoạt động Ảnh 19: Giáo viên dự hoạt động kết nối do Trung tâm kỹ năng sống Novastars tổ chức Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Hoàn Kiếm, ngày 6 tháng 4 năm 2022 Người viết Nguyễn Thu Hiền |