Bạn có thể nhìn thấy các bánh răng cưa ăn khớp với nhau ở nhiều vị trí, ứng dụng như động cơ ô tô, đồng hồ lên dây cót,… Bánh răng ở khắp mọi nơi có động cơ và mô tơ tạo ra chuyển động quay. Có bao giờ bạn thắc mắc các bánh răng chuyển động như vậy để làm gì không? Hay làm cách nào để bánh răng có thể chuyển động đều như vậy? Tại sao có bánh răng quay nhanh, có bánh răng quay chậm?
Bánh răng chuyển động để kéo theo chuyển động của thiết bị. Ví dụ như đồng hồ cơ, bánh răng chuyển động sẽ kéo theo các kim đồng hồ chuyển động. Bánh răng chuyển động đều theo tốc độ nhất định là do có tỷ số truyền động phù hợp.
Để lựa chọn được hộp giảm tốc phù hợp với yêu cầu, người sử dụng cần biết tỷ số truyền hộp giảm tốc là bao nhiêu.
- Tỷ số truyền là gì?
- Ví dụ về tỉ số truyền bánh răng
- Mục đích của tỷ số truyền là gì?
- Cách tính tỷ số truyền của hộp giảm tốc
- Hộp giảm tốc có 2 bánh răng
- Hộp giảm tốc có trên 2 bánh răng
- Công thức tính tỉ số truyền hộp giảm tốc trong trường hợp nhiều hơn hai bánh răng
- Tỷ số truyền được tính như thế nào?
- Tỷ số truyền cao hơn hay thấp hơn thì tốt hơn?
- Một tỷ số truyền tốt để kéo là gì?
- Bánh răng lớn hơn có tạo ra nhiều mô-men xoắn hơn không?
Tỷ số truyền là gì?
Bánh răng thường được sử dụng vì một trong bốn lý do khác nhau:
- Để đảo ngược hướng quay
- Để tăng hoặc giảm tốc độ quay
- Để chuyển chuyển động quay sang một trục khác
- Để giữ cho chuyển động quay của hai trục được đồng bộ hóa
Tỷ số giữa số răng của trục vào và trục ra gọi là tỷ số truyền giảm tốc. Đây là đại lượng thể hiện sự biến thiên tốc độ của động cơ ban đầu với tốc độ sử dụng thực tế thông qua bộ giảm tốc.
Tỷ số truyền hoạt động dựa vào nguyên lý Acsimet: “Lợi về lực thì thiệt về đường đi và ngược lại”.
Tỷ số truyền thấp hơn [cao hơn] cung cấp tốc độ tối đa cao hơn và tỷ số truyền cao hơn [ngắn hơn] cung cấp khả năng tăng tốc nhanh hơn
Ví dụ về tỉ số truyền bánh răng
Bánh răng A có chỉ số bằng 1 nửa so với bánh răng B, hai bánh răng được lắp ăn khớp với nhau. Khi A quay 2 vòng thì kéo theo B quay được 1 vòng. Lực sẽ được chia đều trong 2 vòng quay, như vậy dù bánh răng B có nặng bao nhiêu, nhưng lực kéo là từ bánh răng A vẫn cảm thấy nhẹ nhàng.
Ở ví dụ trên. Người ta sẽ quay bánh răng A. Thì bánh răng A gọi là Sơ cấp [SC]. Bánh răng B gọi là Thứ cấp [TC].
Tỉ số truyền sẽ được tính như sau: TST= TC/SC
Trong ví dụ trên tỉ số truyền là TST= 20/10= 2.
– Tỉ số truyền lớn hơn 1 [tst>1] là lợi về lực. Tst= 2 là lợi về lực gấp 2 lần. [vd ta tác động lực 2kg có thể nâng được vật 4kg]
– Tỉ số truyền nhỏ hơn 1 [tst