Vai trò của axit mật trong tiêu hóa chất béo là gì?

Muối mật có nhiều lợi ích sức khỏe, trong đó có ngăn ngừa hình thành sỏi mật

Dưới đây là 8 lợi ích của muối mật trong dịch mật:

Loại bỏ cholesterol và các hợp chất độc hại khác

Muối mật vừa có khả năng tan trong nước, vừa có khả năng tan trong chất béo. Điều này cho phép chúng liên kết với chất béo, dầu, sau đó nhũ hóa chúng trong ruột để giúp các enzyme lipase có thể phá vỡ các phân tử chất béo và cơ thể chúng ta sẽ hấp thu chất béo dễ hơn.

Nói cách khác, muối mật đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa cholesterol và giúp loại bỏ các chất độc hại thông qua quá trình tiêu hóa. Khoảng 500mg cholesterol có thể được chuyển hóa thành các acid mật và lượng dư thừa sẽ được loại bỏ qua đường tiêu hóa hàng ngày.

Muối mật giúp loại bỏ cholesterol, phòng ngừa sỏi cholesterol trong túi mật

Hỗ trợ quá trình hấp thụ chất béo và các chất dinh dưỡng

Như đã nói ở trên, muối mật có tham gia vào quá trình hòa tan chất béo, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ các loại chất béo lành mạnh cũng như các vi chất tan trong chất béo [như vitamin A, E, D, K, magie, sắt và calci].

Chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng

Muối mật cũng có khả năng chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng huyết, bệnh vẩy nến, bệnh Herpes… Dịch mật có thể hoạt động như một loại “chất tẩy rửa”, giúp giải độc và bảo vệ cơ thể khỏi các virus lớn có cấu trúc lipoprotein bên ngoài. Nhờ khả năng này, muối mật cũng góp phần giữ cân bằng cho hệ vi khuẩn đường ruột.

Thúc đẩy chức năng gan mật

Muối mật giúp thúc đẩy lưu thông máu, tăng cường chức năng gan mật

Muối mật có thể giúp cải thiện chức năng túi mật bằng cách làm giảm viêm đường mật, thúc đẩy lưu thông máu. Chúng cũng giúp giảm tình trạng đầy hơi do rối loạn chức năng túi mật gây ra.

Muối mật cũng có thể cải thiện các triệu chứng bệnh gan, cải thiện chức năng gan bằng cách hỗ trợ thải độc và các mầm bệnh ra khỏi cơ thể. Bổ sung muối mật [qua chế độ ăn hay bằng cách sử dụng các loại thực phẩm chức năng] có thể giúp cải thiện tình trạng xơ gan, gan nhiễm mỡ không do cồn, xơ gan ứ mật nguyên phát.

Giúp hòa tan sỏi mật

Sỏi mật có thể hình thành khi cholesterol và các chất khác trong dịch mật liên kết và kết tinh thành tinh thể. Muối mật có thể giúp hòa tan phần nào sỏi mật, giúp ngăn ngừa sỏi cholesterol hình thành bằng cách phá vỡ chất béo trước khi kết tinh.

Theo nghiên cứu được công bố trên World Journal of Gastroenterology, acid ursodeoxycholic - một acid mật tự nhiên có khả năng kháng viêm, có thể được dùng để hỗ trợ điều trị cho những người bị sỏi mật nhưng không thể phẫu thuật.

Khi có sự mất cân bằng thành phần dịch mật xảy ra, muối mật khó hòa tan được những viên sỏi trong túi mật. Những thảo dược tự nhiên như uất kim, chi tử, nhân trần, kim tiền thảo, diệp hạ châu, hoàng bá, sài hồ, chỉ xác có thể tăng cường chức năng gan, giúp tăng tiết dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa, bào mòn sỏi mật hiệu quả.

Giúp kiểm soát đường huyết

Muối mật có vai trò quan trọng trong việc tiêu thụ glucose, lipid để chuyển hóa thành năng lượng. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, tăng cường muối mật có thể giúp cân bằng glucose, giúp khắc phục tình trạng đề kháng insulin và ức chế viêm trong cơ thể.

Giúp kích thích sản sinh glutathione

Glutathione được coi là chất chống oxy hóa mạnh mẽ nhất trong cơ thể, giúp hỗ trợ thải độc cho gan, giảm căng thẳng cho túi mật, tăng hiệu quả cho một số loại thuốc… Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi lưu lượng dịch mật, muối mật tăng, khả năng sản sinh glutathione cũng được cải thiện.

Loại bỏ sắc tố bilirubin

Sắc tố bilirubin trong dịch mật tăng cao có thể gây vàng da, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi sắc tố trong túi mật. May mắn là muối mật có thể hỗ trợ loại bỏ sắc tố bilirubin ra khỏi cơ thể.

Vi Bùi H+ [Theo Dr.Axe]

Gợi ý thực phẩm bảo vệ sức khỏe Kim Đởm Khang với thành phần gồm 8 thảo dược Uất kim, Chi tử, Chỉ xác, Nhân trần, Diệp hạ châu, Hoàng bá, Sài hồ, Kim tiền thảo giúp hỗ trợ điều trị sỏi mật, làm mềm sạn sỏi và bài sỏi, giảm đau, đầy trướng, chậm tiêu do sỏi mật gây ra.

Dịch mật là một chất lỏng có màu xanh hoặc vàng với độ pH khoảng 7 - 7,7. Dịch mật đóng vai trò rất quan trọng cho việc tiêu hóa thức ăn, nhất là tiêu hóa chất béo. Con người không thể sống mà không có dịch mật.

Dịch mật được bài tiết ở trong tế bào gan sau đó dẫn vào đường mật đổ vào quãng đoạn 2 của tá tràng [phía dưới dạ dày] và tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn, đặc biệt là tiêu hóa chất béo. Mỗi ngày cơ thể tiết ra khoảng 600ml - 1 lít dịch mật. Tuy nhiên, sự bài tiết dịch mật ở gan còn phụ thuộc vào lượng muối mật trong tuần hoàn gan ruột. Lượng muối mật càng nhiều thì khả năng bài tiết mật của gan càng lớn.

Túi mật là một bộ phận rất quan trọng của cơ thể, là nơi dự trữ mật do gan bài tiết ra cho đến khi tá tràng cần đến. Khi ăn uống, túi mật sẽ co bóp để đẩy dịch mật qua đường mật vào ruột non giúp tiêu hóa thức ăn. Khi không ăn dịch mật tiết ra sẽ được tích lại trong túi mật.

Thể tích của túi mật vào khoảng từ 20-60ml, lượng mật được dự trữ trong túi mật bao gồm nước, Cl-, Na+ và nhiều chất điện giải khác. Túi mật có nhiệm vụ tích trữ và cô đặc mật. Niêm mạc túi mật liên tục hấp thu vô tình khiến các thành phần khác của dịch mật như muối mật, lecithin, bilirubin, cholesterol được cô đặc trong túi mật. Thường mật sẽ được cô đặc khoảng 5 lần hoặc mức độ cô đặc lên tới 12, 20 lần. Tuy vậy, túi mật vẫn chỉ đóng vai trò phụ, trong một số trường hợp bệnh lý liên quan vẫn có thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ nếu cần thiết.

Vị trí túi mật

Như đã nói ở trên, thành phần tác dụng của dịch mật là muối mật [chiếm 50% thành phần] và có thêm cholesterol, lecithin, bilirubin cũng như các chất điện giải, cụ thể:

  • Cholesterol: Là nguyên liệu chính để sản xuất ra muối mật. Cholesterol có đặc tính không tan trong nước nhưng được nhũ hóa bởi lecithin và muối mật để ngăn cản sự kết tủa của nó. Lượng cholesterol có trong mật sẽ phụ thuộc vào lượng lipid tiêu thụ vào hàng ngày. Do đó, nếu ta ăn nhiều lipid trong một thời gian dài thì có thể dẫn tới sỏi mật.
  • Muối mật: Là thành phần quan trọng của mật có tác dụng tiêu hóa thức ăn và hấp thu các sản phẩm tiêu hóa của lipid là acid béo, cholesterol, monoglyceride và các lipid ở ruột non. Muối mật đóng vai trò quan trọng cho việc hấp thu và vận chuyển các vitamin tan trong dầu như A, D, E và K. Mỗi ngày gan bài tiết khoảng 0,5g muối mật. Muối mật không bị mất đi và thường được tái hấp thu sau khi đã sử dụng 80-90% sẽ theo máu chuyển về gan và kích thích gan sản sinh thêm mật.
  • Sắc tố mật: Được gan sản xuất từ protein hemoglobin trong quá trình tiêu hủy hồng cầu ở gan. Chất Stercobilin có trong sắc tố mật sẽ nhuộm vàng những chất, dịch chứa nó. Điều này lý giải vì sao phân bình thường có màu vàng. Khi sắc tố mật bị ứ lại, không xuống được ruột do tắc mật, xơ gan hay bệnh lý nào khác... thì sẽ khiến phân mất màu vàng.

Muối mật là thành có trong dịch mật

Dịch mật có vai trò chính là hỗ trợ vào quá trình tiêu hóa của cơ thể. Cụ thể:

  • Kích thích quá trình sản sinh các men tiêu hóa trong dịch tụy và dịch ruột, đồng thời hoạt hóa các men này.
  • Giúp kích thích nhu động ruột từ đó tạo môi trường kiềm trong ruột, ngăn ngừa sự tấn công của các loại vi khuẩn lên phần trên của ruột non.
  • Khi thực hiện hoạt động ăn uống, dịch mật sẽ được đẩy xuống tá tràng để làm nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn. Nếu không có dịch mật đồng nghĩa với việc chất béo không được tiêu hóa, khiến cơ thể không thể hấp thu chất béo cũng như các vitamin tan trong dầu A, D, E và K.

Ngoài chức năng hỗ trợ quá trình tiêu hóa như trên, dịch mật còn hỗ trợ loại bỏ bớt các sản phẩm thoái hóa trong hồng cầu, hình thành nên màu sắc của mật.

Nếu không may cơ thể mắc một số vấn đề gây ảnh hưởng tới dịch mật [như bị sỏi mật, dị dạng đường mật, khối u, phẫu thuật cắt túi mật...] thì có thể dẫn đến hiện tượng ăn uống khó tiêu, chậm tiêu, chướng bụng.

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.

Video đề xuất:

Khám sức khỏe định kỳ tại Vinmec: Bảo vệ bạn trước khi quá muộn!

XEM THÊM:

  • Trào ngược mật: Nguyên nhân, triệu chứng
  • Trào ngược mật: Chẩn đoán và điều trị
  • Nguy hiểm đến từ trào ngược dạ dày thực quản

Nguồn tham khảo: Bệnh viện Vinmec

Video liên quan

Chủ Đề