Tóm tắt mục 1. Sự hình thành và phát triển xã hội phong kiến
Mục 1
1. Sự hình thành và phát triển xã hội phong kiến
Quá trình suy vong của xã hội cổ đại phương Đông và xã hội cổ đại phương Tây không giống nhau. Vì thế, sự hình thành xã hội phong kiến ở hai khu vực này cũng có những điểm khác biệt.
a] Phương Đông
- Hình thành: tương đối sớm, từ trước Công nguyên [như Trung Quốc] hoặc đầu Công nguyên [như các nước Đông Nam Á].
- Phát triển: chậm chạp. Ở Trung Quốc - tới thời Đường [khoảng thế kỉ VII - VIII], còn ở một số nước Đông Nam Á - từ sau thế kỉ X, các quốc gia phong kiến mới bắt đầu bước vào giai đoạn phát triển.
- Khủng hoảng và suy vong: kéo dài từ thế kỉ XVI cho tới giữa thế kỉ XIX, khi các nước này bị rơi vào tình trạng lệ thuộc hoặc là thuộc địa của các nước tư bản phương Tây.
b] Châu Âu
- Xuất hiện: muộn hơn, khoảng thế kỉ V, và được xác lập, hoàn thiện vào khoảng thế kỉ X.
- Phát triển: Từ thế kỉ XI đến thế kỉ XIV là thời kì phát triển toàn thịnh.
- Khủng hoảng và suy vong: thế kỉ XV - XVI là giai đoạn suy vong của chế độ phong kiến châu Âu. Chủ nghĩa tư bản đã dần được hình thành ngay trong lòng xã hội phong kiến đang suy tàn.
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lịch sử lớp 7 - Xem ngay
BÀI 2SỰ SUY VONG CỦA CHÍNH QUYỀN PHONGKIẾN VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯBẢN Ở CHÂU ÂUA . Mục tiêuKiến thức: Nguyên nhân và hậu quả của cuộc phát kiến địa lí, một trong những nhân tố quantrọng, tạo điều kiện để cho sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.Quá trình hình thành SX- Tư bản chủ nghĩa trong lòng XHPK châu Âu.Tư tưởng: Thấy được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ XHPK lên XH- TBCNở châu Âu.- Mở rộng thị trường giao lưu buôn bán ở các nướclà thứ yếu.Kĩ năng: Bồi dưỡng kĩ năng quan sát bản đồ.Biết khai thác tranh ảnh lịch sửB . Thiết bị dạy học:Bản đồ thế giớiTranh ảnh về các cuộc phát kiến địa lí, tàu , thuyềnC.Tiết trình dạy học1 Ổn định:2 : KTBC: XHPK chau Âu được hình thành như thế nào? Đặc điểm nền kinh tế lãnh địa? Vì saothành thị trung đại lại xuất hiện?3. Bài mớiHoạt động dạy và họcKiến thức cơ bảnGV yêu cầu HS đọc SGK mục 11 Những cuộc phát kiến lớn vềGV[H]:Vì sao lại có các cuộc phát kiến địa lí?địa líHS: Do sản xuất phát triển, các thương nhân thợ thủ côngcần thị trường và nguyên liệu.Nguyên nhân:GV[H]:Các cuộc phát kiến địa lí thực hiện nhờ những+Sản xuất phát triểnđiều kiện nào?+ Cần nguyên liệuHS: Do khoa học kỉ thuật phát triển: Đóng được những tàu + Cần thị trườnglớn, có la bàn...Các cuộc phát kiến tiêu biểuGV yêu cầu HS kể tên các cuộc phát kiến địa lí lớn[ SGK ]HS : + 1487: Đia xơ Vòng qua cự Nam châu Phi+ 1498 Vas- cô đơ Ga - ma đến Ấn Độ+ 1492 CôLôm bô tìm ra châu Mĩ.+ 1519- 1522 Ma Gien Lan Vòng quanh Trái ĐấtGV[H]:Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí?HS: Tìm ra những con đường mới để nới liền giữa cácchâu lục, đem về nguồn lợi cho giai cấp tư sản châu Âu.Kết quả:+Tìm ra những con đường mới+ Đem lại những món lợi khổng lồcho giai cấp tư sản châu ÂuGV[H]:Các cuộc phát kiến địa lí có ý nghía như thế nào?+ Đặc cơ sở cho việc mở rộng thịHS: Là cuộc cách mạng về khoa học kĩ thuật thúc đẩytrường của các nước châu Âuthương nghiệp phát triển.GV[ giảng ] Các cuộc phát kiến địa lí đã giúp cho việcgiao lưu kinh tế và văn hoá được đẩy mạnh. Quá trình tíchluỹ tư bản cũng dần dần hình thành. Đó là quá trình tạo ravốn ban đầu Và những người làm thuê.GV[H]:Quý tộc và thương nhân châu Âu đã tích luỹ vốnvà giải quyết nhân công bằng cách nào?HS: +Cướp bóc tài nguyên từ thuộc địa .+ Buôn bán nô lệ da đen.+Đuổi nông dân ra khỏi lãnh địa. -> không có viêclàm=.> làm thuê.GV[H]:Nguồn vốn và nhân công có được quý tộc vàthương nhân châu Âu đã làm gì?HS: -Lập xưỡng sản xuất quy mô lớn.-Lập các công ty thương mại.-Lập các đồn điền rộng lớn.GV[H]:Những việc làm đó tác động gì đối với xã hội?HS: Hình thức kinh danh tư bản thay thế chế độ tự cấp tựtúc.+Các giai cấp được hình thành.GV[H]:Giai cấp tư sản và vô sản hình thành từ những tầnglớp nào?HS: Tư sản bao gồm: Quý tộc ,thương nhân ,chủ đồn điền.G/c vô sản: Những người làm thuê bị bóc lột thậm tệ.GV[H]:Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được hìnhthành như thế nào?HS: Tư sản bóc lột kiệt quệ vô sảnQuan hệ sản xuất tư bản hình thành.Ý nghĩa:+ Là cuộc cách mạng về giao thôngvà tri thức.+Thúc đẩy thương nghiệp pháttriển.2. Sự hình thành CNTB ở châuÂu+ Quá trình tích luỹ tư bản nguyênthuỷ hình thành: Tạo vốn và ngườilàm thuê+Về XH: các giai cấp mới hìnhthành:Tư sản và vô sản.+Về chính trị: g/c tư sản mâu thuẩnvới quý tộc,phong kiến=>đấu tranhchống phong kiếnTư sản bóc lột kiệt quệ vô sảnQuan hệ sản xuất tư bản hìnhthành.4-Củng cố:Kể tên các cuộc phát kiến địa lí và tác động của các cuộc phát kiến địa lí tới xã hộichâu Âu?-Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở châu Âu được hình thành như thế nào?5-Dặn dò: Học thuộc bài và chuẩn bị trước bài"CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN"
Sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành của chủ nghĩa tư bản ở châu âu I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: Học sinh cần nắm được: Nguyên nhân và hệ quả của các cuộc phát kiến địa lý như là một trong những nhân tố quan trọng, tạo tiền đề cho sự hình thành quan hệ sản xuất TBCN. Quá trình hình thành quan hệ sản xuất TBCN trong lòng XHPK ở châu Âu. 2. Kỹ năng: Rèn cho HS kỹ năng quan sát tranh ảnh, tổng hợp kiến thức,Sử dụng lược đồ. 3. Thái độ: Thấy được tính tất yếu phát triển hợp quy luật của quá trình phát triển từ XHPK lên XHTBCN.Thông qua đó mỗi HS thấy được trách nhêm của mình phải biết trân trọng nhữngtài nguyên quý gia của đất nước. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa,hình 5 SGK phô tô 2. Học sinh: Sách giáo khoa,vở ghi,bút. Sưu tầm tài liệu theo nội dung bài. III. Tiến trình tổ chức dạy- học: 1. ổn định tổ chức lớp: [… phút] 2. Kiểm tra bài cũ: [……phút] GV: Vì sao xuất hiện thành thi trung đại? Trả lời: Vì cuối thế kỷ XI hàng hoá ngày càng nhiều được đưa ra bán từ đó xuất hiện thị trấn => Thành thị ra đời. 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung * Hoạt động 1.[….phút]Tìm hiểu những cuộc phát kiến về địa lý. HS : Đọc những thông tin ở phần 1 [trang 6] GV: Hãy cho biết vì sao có những cuộc phát kiến về địa lí? HS : Suy nghĩ trả lời GV: Chuẩn kiến thức GV: Những cuộc phát kiến này nhằm tới đâu? HS : [Con đường qua Tâyá, Địa Trung Hải,ấn Độ,Trung Quốc]. GV: Những con đường bộ đã bị ngăn cấm, họ phải tìm cách nào có thể đi sang các nước khác? HS : [ Đi theo đường biển] GV: Muốn đi đường biển phải có gì? 1. Những cuộc phát kiến về địa lí a. Nguyên nhân: Do sản xuất phát triển. HS : Có tàu GV: Giới thiệu bức hình3 SGK [trang 6] GV: Khi có tàu rồi vẫn chưa có thể đi ngay được vì sao? HS : Trao đỏi ý kiến rồi trả lời GV: Điều đó chứng tỏ phải có KHKT, và phải có kiến thức. HS : Đọc phần chữ in nghiêng [trang 6] GV: Dùng lược đồ phô tô về những cuộc phát kiến địa lí treo lên bảng. GV: Em cho biết có những cuộc pháy kiến nào? HS : lên xác định theo lược đồ và quan sát hình 4 SGK. GV: [Khái quát lai về những cuộc phát kiến trên lược đồ và nói rõ đây chính là những vùng đất màu mỡ nhiều tài nguyên nên đây chính là điểm mà ho đã đã phát hiên được] * Thảo luận nhóm: [….phút].Ngẫu nhiên GV: Trong những cuộc phát kiến đó đã thu được những kết quả gì? b. Điều kiện: Phải có KHKT tiến bộ c. Những cuộc phát kiến lớn: - Va-xcôđơ Ga-ma tìm đường sang ấn Độ[1498] - C cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ[1492] - Ma-gien-lan đi vòng quanh trái đất[1519-1522] - HS thảo luận và trình bày - Bạn khác nhận xét và bổ xung GV: Đánh giá và chuẩn kiến thức.[Tìm ra con đường mới,vùng đất mới, đem cho GCTS những món lợi khổng lồ]. * Hoạt động 2.[… phút]: Tìm hiểu về sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu. HS : Đọc mục 2 [SGK trang 7] GV: Để có tiền các thương nhân họ dùng nhũng thủ đoạn gì? HS : Suy nghĩ trả lời GV: [ Rào đát, cướp ruộng…Đó là hình thức KTB ra đời] GV: Trong XH có mấy tầng lớp? HS : [ có hai tầng lớp] GV: [Sơ kết và chuẩn kiến thức.GCVS là giai cấp làm thuê bị bóc lột thậm tệ.Còn GCTS là bọn quý tộc giàu có ,thương nhân ,đồn điền] 2. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu. - Kinh tế: Hình thức kinh tế tư bản ra đời. - Xã hội: Có hai giai cấp [vô sản và tư sản] 4. Củng cố: [……phút].Thông qua bài đã học em thấy mình phải có trách nhiêm gì với việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của đất nước? 5. Hướng học bài ở nhà: [….phút]. Học bài và chuẩn bị bài sau.
1. Những cuộc phát kiến lớn về địa lí
- Nguyên nhân:
+ Do sản xuất phát triển cần nguyên liệu thị trường.
+ Con đường sang phương Đông bị người Ảrập chiếm.
+ Những tiến bộ về kĩ thuật hàng hải: la bàn, kĩ thuật đóng tàu... là điều kiện để thực hiện
- Các cuộc phát kiến địa lí tiêu biểu:
- Kết quả:
+ Tìm ra những con đường nối liền các Châu lục.
+ Đem lại món lợi khổng lồ cho giai cấp tư sản.
+ Đặt cơ sở mở rộng thị trường.
- Ý nghĩa:
+ Là cuộc cách mạng giao thông và tri thức
+ Tạo nên quá trình tích luỹ tư bản cho tư sản Châu Âu.
2. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản
a. Sự ra đời của giai cấp tư sản
- Quý tộc và thương nhân giàu có nhờ cướp bóc tài nguyên, của cải
- Mở rộng kinh doanh, lập đồn điền => Bóc lột lao động làm thuê. Họ ra sức mở rộng, kinh doanh, lập các xưởng sản xuất với quy mô lớn, các công ty thương mại và những đồn điền rộng lớn.
=> Những chủ xưởng, chủ điền điền và thương nhân giàu có trở thành giai cấp tư sản: có vốn + nhân công
b. Sự ra đời của giai cấp vô sản
- Những nông nô bị tước đoạt ruộng đất, làm trong các xí nghiệp tư sản
=> Tư sản bóc lột vô sản. Quan hệ sản xuất Tư bản chủ nghĩa ra đời.