Các tổ chức bảo vệ quyền lợi phụ nữ trên thế giới
Thế giới nỗ lực bảo vệ quyền lợi của phụ nữ
Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), phụ nữ là nạn nhân gánh chịu hậu quả nặng nề nhất của suy thoái kinh tế: Năm 2009 có ít nhất 22 triệu phụ nữ mất việc làm; tình trạng bạo lực đối với phụ nữ gia tăng, trong khi khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế bị giảm. Trên thế giới mỗi phút có một bà mẹ chết do thiếu các dịch vụ sinh đẻ. Hàng trăm nghìn phụ nữ chết vì bệnh HIV/AIDS hằng năm. LHQ nêu rõ, bình đẳng giới và cải thiện địa vị của phụ nữ là những nhân tố quan trọng để phát triển bền vững. Người đứng đầu Chương trình phát triển LHQ (UNDP), bà Helen Clark khẳng định, phụ nữ được quyền tiếp cận các dịch vụ y tế, đặc biệt là sức khỏe giới tính và sức khỏe sinh sản sẽ thúc đẩy các mục tiêu phát triển cũng như tăng cường bình đẳng giới. Bà H.Clark cho biết, hơn 200 triệu phụ nữ trên thế giới sống đói nghèo hiện nay không được đáp ứng nhu cầu về kế hoạch hóa gia đình, không được tiếp cận cơ hội giáo dục và không được trả lương tương xứng. Theo bà, việc giúp phụ nữ giành được quyền tiếp cận dịch vụ y tế vẫn là một thách thức lớn, đồng thời khẳng định, trong bối cảnh suy thoái kinh tế thế giới đang làm mất đi nhiều nguồn tài trợ quan trọng và đẩy lùi những thành tựu phát triển ở các nước đang phát triển. Quỹ Dân số LHQ (UNFPA) kêu gọi thế giới chi 23 tỷ USD/năm để giúp phụ nữ tránh tử vong khi sinh đẻ. Ðề cập vấn đề ngăn chặn tình trạng bạo lực đối với phụ nữ có chiều hướng gia tăng trên thế giới, Phó Tổng Thư ký LHQ, bà A.R.Migiro nêu rõ, do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, trong thời gian gần đây, tình trạng bạo lực đối với phụ nữ đã tăng lên. Bà yêu cầu các nước giàu phải nỗ lực để biến các cam kết quốc tế về hỗ trợ cho phụ nữ và các bé gái trở thành hiện thực. LHQ đã có những hành động nhằm chấm dứt tình trạng bạo lực đối với phụ nữ, như chiến dịch của Tổng Thư ký LHQ kêu gọi các nước phát động các chiến dịch ngăn chặn và xóa bỏ tình trạng bạo lực đối với phụ nữ; Hiệp ước nhằm xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ đã được thông qua gần 30 năm và hàng loạt nghị quyết của Hội đồng Bảo an. Tuy nhiên, theo bà Migiro, "con đường phía trước vẫn còn dài, để biến các hiệp ước quốc tế đầy ý nghĩa này được thực hiện đầy đủ". Bà nhấn mạnh rằng, chấm dứt tình trạng bạo lực đối với phụ nữ là "việc không dễ dàng. Nó đòi hỏi sự hợp tác quốc tế và đa phương". Nhằm tăng cường bảo vệ quyền lợi của phụ nữ trong bối cảnh hiện nay, LHQ đang ráo riết đẩy nhanh việc thành lập một cơ quan mới trực thuộc LHQ với nhiệm vụ thúc đẩy các quyền và phúc lợi của phụ nữ trên toàn cầu, tiến tới bình đẳng hoàn toàn về giới. Theo đó, cơ quan này được thành lập trên cơ sở sáp nhập bốn cơ quan trước đây của LHQ, gồm Quỹ phát triển phụ nữ (UNIFEM), Vụ vì sự phát triển của phụ nữ, Văn phòng cố vấn đặc biệt về các vấn đề giới, Viện nghiên cứu và đào tạo vì sự tiến bộ của phụ nữ (UN-INSTRAW). Cơ quan này do một Phó Tổng Thư ký LHQ đứng đầu. Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon khẳng định, đây là một bước đi quan trọng nhằm tăng cường hoạt động của LHQ trong lĩnh vực bình đẳng giới và trao thêm quyền cho phụ nữ, cũng như bảo đảm chuyển giao hiệu quả cho phụ nữ các hoạt động vì sự phát triển. Các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Ðông-Nam Á (ASEAN) cũng tăng cường quan tâm việc bảo vệ quyền lợi của phụ nữ trong bối cảnh hiện nay. Trong khuôn khổ Ðại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA) mới đây đã diễn ra Hội nghị các nữ nghị sĩ AIPA. Ðoàn nữ đại biểu QH Việt Nam do Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng dẫn đầu dự hội nghị. Tại hội nghị, các nữ nghị sĩ tập trung thảo luận bốn chủ đề: Làm thế nào để phát huy vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế, giải quyết đói nghèo và xây dựng cộng đồng ASEAN; Thúc đẩy bình đẳng giới; Bảo vệ quyền của phụ nữ và trẻ em; Trao quyền chính trị cho phụ nữ và tăng cường đóng góp của phụ nữ đối với chính trị. Các đại biểu đều khẳng định vai trò quan trọng của phụ nữ trong phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo; đề nghị phải có chính sách ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nữ khởi nghiệp, giúp phụ nữ phát huy vai trò lãnh đạo trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ và làm chủ kinh tế gia đình. Các đại biểu cho rằng, cần trao cho phụ nữ nhiều quyền chính trị hơn, tăng tỷ lệ nữ và lãnh đạo nữ trong QH, Chính phủ, các cấp chính quyền và các doanh nghiệp. Nghị viện các nước cần tạo cơ sở pháp lý để phụ nữ thật sự có quyền, phát huy được quyền của mình trong xã hội; đồng thời bảo đảm bình đẳng giới, phòng, chống các tệ nạn xã hội để bảo vệ phụ nữ và trẻ em, giúp phụ nữ vượt qua những khó khăn, nhất là trong bối cảnh chịu nhiều ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu... Các đại biểu đã thông qua nghị quyết, thể hiện quyết tâm của các nghị viện thành viên AIPA trong việc tích cực tham gia bảo vệ quyền và phát huy vai trò quan trọng của phụ nữ trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của mỗi nước.
Đừng nhầm lẫn với Quyền phụ nữ. Chủ nghĩa nữ giới hay chủ nghĩa nữ quyền, chủ nghĩa duy nữ là một tập hợp của các phong trào và ý thức hệ nhằm mục đích xác định, xây dựng và bảo vệ quyền lợi chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội bình đẳng cho phụ nữ.[1][2] Điều này bao gồm tìm cách thiết lập cơ hội bình đẳng cho phụ nữ trong giáo dục và việc làm. Người theo chủ nghĩa nữ giới là người vận động hoặc ủng hộ các quyền và bình đẳng của phụ nữ.[3] Các vấn đề thường liên quan với khái niệm quyền của phụ nữ bao gồm, nhưng không giới hạn: cơ thể toàn vẹn và tự chủ; quyền được giáo dục và làm việc; được trả lương như nhau; quyền sở hữu tài sản; tham gia vào các hợp đồng hợp pháp, tổ chức các cơ quan công quyền; quyền bầu cử; quyền tự do kết hôn, bình đẳng trong gia đình và tự do tôn giáo. Lý thuyết nữ giới chủ nghĩa, nổi lên từ phong trào nữ giới chủ nghĩa, nhằm mục đích để hiểu bản chất của bất bình đẳng giới bằng cách kiểm tra vai trò xã hội của phụ nữ và kinh nghiệm sống; nó đã phát triển lý thuyết trong một loạt các lĩnh vực để đối phó với các vấn đề như xây dựng xã hội về tình dục và giới tính.[4][5] Một số hình thức trước đó của chủ nghĩa nữ quyền đã bị chỉ trích là chỉ dựa trên quan điểm của những người da trắng có mức thu nhập trung bình và khá. Điều này dẫn đến việc tạo ra các hình thức dân tộc cụ thể hoặc đa văn hóa của chủ nghĩa nữ quyền.[6] Những nhà hoạt động nữ giới chủ nghĩa vận động cho quyền của phụ nữ - chẳng hạn như trong luật hợp đồng, tài sản, và bỏ phiếu - trong khi cũng thúc đẩy sự toàn vẹn thân thể, quyền tự chủ, và quyền sinh sản cho phụ nữ. Các chiến dịch nữ quyền đã thay đổi xã hội, đặc biệt là ở phương Tây, bằng cách đạt được quyền bầu cử của phụ nữ, trung lập giới tính bằng tiếng Anh, bình đẳng lương cho phụ nữ, quyền sinh sản cho phụ nữ (bao gồm cả quyền tránh thai và phá thai), và quyền được ký kết hợp đồng và tài sản riêng.[7][8] Những người theo chủ nghĩa nữ giới đã làm việc để bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái khỏi bạo lực gia đình, quấy rối tình dục và tấn công tình dục.[9][10][11] Họ cũng đã ủng hộ cho các quyền tại nơi làm việc, bao gồm nghỉ thai sản, và chống lại các hình thức phân biệt đối xử đối với phụ nữ.[7][8][12] Chủ nghĩa nữ quyền chủ yếu tập trung vào các vấn đề của phụ nữ, nhưng tác giả Bell Hooks và những người khác đã lập luận rằng, do chủ nghĩa nữ quyền muốn đạt tới bình đẳng giới nên nó nhất thiết phải bao gồm cả việc giải phóng cho đàn ông vì đàn ông cũng bị xâm hại bởi phân biệt giới tính và vai trò giới.[13] Tuần hành vì nữ quyền tại New York City, 6 tháng 5 năm 1912 Charles Fourier, một triết gia người Pháp chuyên về chủ nghĩa xã hội không tưởng, được coi là người đã đặt ra từ "chủ nghĩa nữ quyền" vào năm 1837.[14] Từ "chủ nghĩa nữ quyền" lần đầu tiên xuất hiện ở Pháp và Hà Lan vào năm 1872,[15] Vương quốc Anh trong những năm 1890, và Hoa Kỳ vào năm 1910,[16][17] và được Oxford English Dictionary liệt kê năm 1852 - được coi là năm của sự xuất hiện đầu tiên của từ feminist - "người theo nữ quyền"[18] và 1895 cho feminism - "chủ nghĩa nữ quyền".[19] Tùy thuộc vào thời điểm lịch sử, văn hóa và quốc gia, những người theo nữ quyền trên toàn thế giới đã có động lực và mục tiêu khác nhau. Hầu hết các lịch sử về phong trào nữ quyền phương Tây khẳng định rằng tất cả các phong trào được thúc đẩy để thực thi quyền của phụ nữ nên được coi là phong trào nữ quyền, ngay cả khi các phong trào này đã không áp dụng thuật ngữ này để mô tả chúng.[20][21][22][23][24][25] Các nhà sử học khác khẳng định rằng thuật ngữ này nên được giới hạn trong các phong trào nữ quyền hiện đại và hậu duệ của nó. Những sử gia này sử dụng nhãn hiệu "protofeminist" để mô tả các phong trào nữ quyền trước đó.[26] Lịch sử của phong trào nữ quyền phương Tây hiện đại được chia thành ba "làn sóng".[27][28] Mỗi làn sóng xử lý các khía cạnh khác nhau của các vấn đề nữ quyền giống nhau. Làn sóng đầu tiên bao gồm phong trào quyền bầu cử của phụ nữ ở thế kỷ XIX và XX, thúc đẩy quyền bỏ phiếu của phụ nữ. Làn sóng thứ hai được kết hợp với những ý tưởng và hành động của phong trào giải phóng phụ nữ bắt đầu từ những năm 1960. Làn sóng thứ hai vận động cho bình đẳng pháp lý và xã hội đối với phụ nữ. Làn sóng thứ ba là một sự tiếp nối của, và là phản ứng đối với những thất bại về mặt nhận thức của hai làn sóng nữ quyền trước đó, và được bắt đầu từ những năm 1990.[29]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Chủ_nghĩa_nữ_quyền&oldid=68115328” |