Dạng toán tìm m để phương trình có nghiệm
Bài viết Cách tìm m để phương trình bậc hai có nghiệm thỏa mãn điều kiện với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách tìm m để phương trình bậc hai có nghiệm thỏa mãn điều kiện. Show Cách tìm m để phương trình bậc hai có nghiệm thỏa mãn điều kiệnA. Phương pháp giảiCho phương trình: ax2 + bx + c = 0 (a ≠ 0) 1. Điều kiện để phương trình có hai nghiệm phân biệt sao cho x1 = px2 (với p là một số thực) B1- Tìm điều kiện để phương trình có hai nghiệm phân biệt . B2- Áp dụng định lý Vi - ét tìm: B3- Kết hợp (1) và (3) giải hệ phương trình: B4- Thay x1 và x2 vào (2) ⇒ Tìm giá trị tham số. 2. Điều kiện để phương trình có hai nghiệm thỏa mãn điều kiện: |x1 - x2| = k(k ∈ R) - Bình phương trình hai vế: (x1 - x2)2 = k2 ⇔ ... ⇔ (x1 + x2)2 - 4x1x2 = k2 - Áp dụng định lý Vi-ét tính x1 + x2 và x1x2 thay vào biểu thức ⇒ kết luận. 3. So sánh nghiệm của phương trình bậc hai với một số bất kỳ: B1: Tìm điều kiện để phương trình có nghiệm (∆ ≥ 0) B2: Áp dụng Vi-ét tính x1 + x2 và x1x2 (*) +/ Với bài toán: Tìm m để phương trình có hai nghiệm > α Ta có: . Thay biểu thức Vi-ét vào hệ(*) để tìm m +/ Với bài toán: Tìm m để phương trình có hai nghiệm < α Ta có: (*).Thay biểu thức Vi-ét vào hệ(*) để tìm m +/ Với bài toán: Tìm m để phương trình có hai nghiệm: x1 < α < x2 Ta có: (x1 - α)(x2 - α) < 0 (*). Thay biểu thức Vi-ét vào (*) để tìm m Ví dụ 1: Cho phương trình: x2 - (2m - 1)x + m2 - 1 = 0 (x là ẩn số)
Giải
Phương trình có hai nghiệm phân biệt khi Δ > 0 ⇔ 5 - 4m > 0 ⇔ m <
Kết hợp với điều kiện (thỏa mãn) là các giá trị cần tìm. Vậy với m = 1 hoặc m = - 1 thì phương trình đã cho có 2 nghiệm x1, x2 thỏa mãn (x1 - x2)2 = x1 - 3x2. Ví dụ 2: Cho phương trình x2 - 10mx + 9m = 0 (m là tham số)
Giải
Ta có: a + b + c = 0 nên phương trình có hai nghiệm phân biệt là
Điều kiện phương trình đã cho có hai nghiệm phân biệt là Δ' > 0 ⇔ 25m2 - 9m > 0 Theo hệ thức Vi-ét ta có Từ (*) và giả thiết ta có hệ phương trình: Thay vào phương trình (**) ta có: Với m = 0 ta có Δ' = 25m2 - 9m = 0 không thỏa mãn điều kiện phương trình có 2 nghiệm phân biệt. Với m = 1 ta có Δ' = 25m2 - 9m = 16 > 0 thỏa mãn điều kiện để phương trình có 2 nghiệm phân biệt. Kết luận: Vậy với m = 1thì phương trình đã cho có hai nghiệm phân biệt x1, x2 thỏa điều kiện x1-9x2 = 0 Ví dụ 3: Cho phương trình x2 - 2(m - 1)x + 2m - 5 = 0 (m là tham số).
Giải
\= (2m)2 - 2.2m.3 + 9 + 13 = (2m-3)2 + 13 > 0 (luôn đúng với mọi m) Vậy phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m.
Ta có: x1 < 1 < x2 ⇒ ⇒(x1 - 1)(x2 - 1) < 0⇒x1 x2 - (x1+x2)+1 < 0 (II) Thay (I) vào (II) ta có: (2m - 5) - (2m - 2) + 1 < 0 ⇔ 0.m - 2 < 0 (đúng với mọi m). Vậy với mọi m thì phương trình trên có hai nghiệm x1, x2 thỏa mãn x1 < 1 < x2 B. Bài tậpCâu 1: Cho phương trình x2 - (2m + 2)x + 2m = 0 (m là tham số). Tìm m để phương trình có hai nghiệm x1, x2 thỏa mãn
Giải Phương trình x2 - (2m + 2)x + 2m = 0 ⇔ x2 - 2(m + 1)x + 2m = 0 Điều kiện PT có 2 nghiệm không âm x1, x2 là Vậy m = 0 là giá trị cần tìm. Đáp án đúng là A Câu 2: Cho phương trình x2 + 2x - m2 - 1 = 0 (m là tham số) Tìm m để phương trình trên có hai nghiệm thỏa mãn x1 = -3x2
Giải Ta có: Δ' = 12 - 1.(-m2 - 1)=1 + m2 + 1 = m2 + 2 > 0 (luôn đúng với mọi m) Suy ra phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m. Theo Vi-ét ta có: Ta có: x1 + x2 = -2 (do trên) và x1 = -3x2 nên có hệ phương trình sau: Thay (*) vào biểu thức x1.x2 = -m2 - 1 ta được: Vậy m = ±√2 là các giá trị cần tìm. Đáp án đúng là C Câu 3: Cho phương trình x2 - 2(m + 1)x + m2 + m - 1 = 0 (m là tham số) Gọi S là tập tất cả các giá trị của m để phương trình có hai nghiệm phân biệt thỏa mãn điều kiện . Tính tích của các giá trị đó Giải Δ' = (m + 1)2 - (m2 + m - 1) = m2 + 2m + 1 - m2 - m + 1 = m + 2 Phương trình đã cho có hai nghiệm phân biệt ⇔ Δ' > 0 ⇔ m + 2 > 0 ⇔ m > -2 Áp dụng hệ thức Vi-ét, ta có: Do đó: Kết hợp với điều kiện m > -2 là các giá trị cần tìm. Đáp án đúng là C Câu 4: Cho phương trình (m là tham số). Tìm tất cả các giá trị của m để phương trình đã cho có hai nghiệm thỏa mãn Giải Để phương trình đã cho có hai nghiệm phân biệt thì ∆ ≥ 0 Phương trình có nghiệm khác 0 Kết hợp với điều kiện ta có Vậy là các giá trị cần tìm. Đáp án đúng là B Câu 5: Cho phương trình (m là tham số). Tìm m để phương trình có hai nghiệm là số đo của 2 cạnh góc vuông của tam giác vuông có cạnh huyền bằng 3.
Giải Ta có: , luôn đúng với mọi m Suy ra phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi giá trị m. Giả sử phương trình có hai nghiệm là x1, x2. Áp dụng Vi-et ta có: Theo đề bài x1, x2 là số đo của 2 cạnh góc vuông của tam giác vuông có cạnh huyền bằng 3 nên ta có: Vậy m = ±2 là các giá trị cần tìm. Đáp án đúng là A Câu 6: Cho phương trình x2 - 2x - 2m2 = 0 với x là ẩn số. Tìm giá trị của m để hai nghiệm của phương trình thỏa hệ thức x12 = 4x22.
Giải Ta có: Δ' = (-1)2 - (-2m2 )= 1 + 2m2 > 0 Suy ra phương trình luôn có 2 nghiệm phân biệt với mọi giá trị của m. Giả sử phương trình có hai nghiệm x1, x2 theo hệ thức Vi-ét: Vậy m = ±2 là giá trị cần tìm. Đáp án đúng là A Câu 7: Cho phương trình x2 – 5x + m = 0 (m là tham số). Tìm m để phương trình trên có hai nghiệm x1, x2 thỏa mãn |x1 - x2| = 3.
Giải Ta có: ∆ = 25 – 4m Để phương trình đã cho có 2 nghiệm phân biệt x1, x2 thì Theo Vi-ét, ta có: x1 + x2 = 5 (1) và x1.x2 = m (3) Mặt khác theo giả thiết ta có: |x1 - x2| = 3 (2) Giải hệ (1) và (2): Với x1 = 4, x2 = 1 thay vào (3) ta được m = 4 Với x1 = 1, x2 = 4 thay vào (3) ta được m = 4 m = 4 thỏa mãn điều kiện (*) , vậy m = 4 là giá trị cần tìm Đáp án đúng là B Câu 8: Cho phương trình bậc hai x2 + 2(m - 1)x - (m + 1)= 0 Tìm giá trị m để phương trình có một nghiệm lớn hơn và một nghiệm nhỏ hơn 1. Giải Ta có: Suy ra phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt x1, x2 với mọi m. Theo hệ thức Vi- ét ta có: Để phương trình có một nghiệm lớn hơn , một nghiệm nhỏ hơn 1 thì (x1 - 1)(x2 - 1) < 0 Đáp án đúng là C Câu 9: Cho phương trình bậc hai: x2 + 2(m - 1)x - (m + 1) = 0 Tìm giá trị m để phương trình có hai nghiệm lớn hơn 2
Giải Ta có: Suy ra phương trình luôn có hai nghiệm phân biệt x1, x2 với mọi m. Theo hệ thức Vi- ét ta có: Để phương trình có hai nghiệm đều nhỏ hơn 2 thì: Vậy đáp án đúng là D Câu 10: Cho phương trình x2 - (2m + 3)x + m2 + 3m + 2 = 0 Xác định m để phương trình có hai nghiệm thỏa mãn -3 < x1 < x2 < 6
Giải Phương trình đã cho luôn có hai nghiệm phân biệt với mọi m. Theo hệ thức Vi-et ta có: Vì -3 < x1 < x2 < 6 nên Vậy -4 < m < 4. Đáp án đúng là C Xem thêm các dạng bài tập Toán lớp 9 chọn lọc, có đáp án hay khác:
Săn SALE shopee tháng 12:
ĐỀ THI, GIÁO ÁN, KHÓA HỌC DÀNH CHO GIÁO VIÊN VÀ PHỤ HUYNH LỚP 9Bộ giáo án, bài giảng powerpoint, đề thi dành cho giáo viên và khóa học dành cho phụ huynh tại https://tailieugiaovien.com.vn/ . Hỗ trợ zalo VietJack Official Tổng đài hỗ trợ đăng ký : 084 283 45 85 Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS. Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube: Loạt bài Chuyên đề: Lý thuyết - Bài tập Toán lớp 9 Đại số và Hình học có đáp án có đầy đủ Lý thuyết và các dạng bài được biên soạn bám sát nội dung chương trình sgk Đại số 9 và Hình học 9. Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn. |