Đánh giá mô hình hoạt động của ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Cùng tham dự cuộc làm việc có Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, các đồng chí trong Ban Lãnh đạo NHNN, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc NHNN và một số ngân hàng thương mại.

Ngành Ngân hàng có nhiều đóng góp vào thành tựu chung của đất nước

Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những đóng góp của NHNN, các ngân hàng thương mại và toàn ngành ngân hàng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như công tác phòng, chống dịch, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội thời gian qua.

Chia sẻ khó khăn, thách thức mà ngành Ngân hàng nói chung và các ngân hàng thương mại nói riêng gặp phải khi vừa chống dịch, vừa làm trách nhiệm xã hội, vừa duy trì hoạt động kinh doanh, Thủ tướng chúc mừng các NHTM tham dự cuộc làm việc đã hoạt động, kinh doanh hiệu quả trong bối cảnh vừa qua và có lợi nhuận tốt. Thủ tướng cho rằng, trong môi trường điều kiện như nhau, một số ngân hàng đã thực hiện tốt công tác quản trị, hoạt động, kinh doanh hiệu quả nên đã có được được lợi nhuận khả quan.

Thủ tướng ghi nhận và đánh giá cao sự đóng góp tích cực, quan trọng của các ngân hàng với công tác phòng, chống dịch COVID-19 về vaccine, thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế… Sự đóng góp của các NHTM đã thể hiện trách nhiệm xã hội rất cao trong những lúc đất nước gặp khó khăn, thách thức, với tình cảm, tinh thần nhân văn cao cả theo truyền thống, đạo lý "lá lành đùm lá rách", càng khó khăn, thách thức càng đoàn kết, thống nhất của dân tộc ta.

Theo Thủ tướng, chúng ta vẫn đang làm chủ được tình hình và đã đạt được những kết quả tích cực về ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, chống suy thoái, thúc đẩy tăng trưởng, phục hồi và phát triển. Thời gian tới đất nước ta có những cơ hội và thuận lợi nhưng khó khăn, thách thức là rất lớn do áp lực lạm phát, nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng, thu hẹp thị trường…

Trước bối cảnh đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cương quyết chỉ đạo NHNN thực hiện chính sách tiền tệ thận trọng, chắc chắn, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, tập trung, hiệu quả.

Thủ tướng đề nghị NHNN cùng các ngân hàng thương mại góp phần cần thực hiện hiệu quả chủ trương nói trên. Đồng thời, Thủ tướng kêu gọi, đề nghị tới các ngân hàng thương mại thực hiện 02 thông điệp sau:

Thứ nhất, các ngân hàng nỗ lực tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế trong bối cảnh rất khó khăn, thách thức hiện nay.

Thứ hai, các ngân hàng chủ động, tích cực hơn nữa trong tham gia các chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là tín dụng phát triển nhà ở cho công nhân, người thu nhập thấp.

Nhấn mạnh quan điểm "hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro", cân bằng lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp, Thủ tướng nêu rõ, các ngân hàng hoạt động trong một hệ sinh thái chung của nền kinh tế; đất nước có ổn định, phát triển, nhân dân có hạnh phúc, ấm no thì các ngân hàng mới phát triển bền vững. Người dân và doanh nghiệp là một phần quan trọng hệ sinh thái của ngành ngân hàng.

Thủ tướng giao NHNN xây dựng cơ chế, chính sách để các ngân hàng tự nguyện, tự giác tham gia, thực hiện những đề nghị và kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ, trên tinh thần phát huy đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội và tình cảm với quê hương, đất nước, nhân dân, bảo đảm thực hiện một cách bài bản, thống nhất, hiệu quả, người dân, doanh nghiệp và đất nước được thụ hưởng, không ảnh hưởng tới ổn định kinh tế vĩ mô, lan tỏa tinh thần nhân văn cao cả tới toàn xã hội.

Thủ tướng mong muốn các ngân hàng thương mại cùng chia sẻ với Đảng, Nhà nước, nhân dân, tạo ra nguồn lực, sức mạnh phát triển mới, bởi đất nước có hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc thì ngành ngân hàng mới phát triển được.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng phát biểu tại cuộc họp

Phát biểu tại cuộc họp, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng, Chính phủ đã chỉ đạo rất quyết liệt và ngành Ngân hàng có quyết tâm cao trong bối cảnh nền kinh tế nước ta trong giai đoạn có nhiều khó khăn, thách thức, có nhiều diễn biến chưa có tiền lệ như: Lạm phát ở các nước tăng cao (nhất là ở các nước phát triển), Cục dự trữ Liên Bang Mỹ (Fed) liên tục điều hành tăng nhanh và mạnh lãi suất, giá trị đồng Đô la Mỹ tăng. Trước bối cảnh có nhiều áp lực cho điều hành trong nước, Chính phủ chỉ đạo các ngành, các cấp thực hiện nhiều giải pháp để đạt mục tiêu đã đặt ra, đồng thời phải bảo đảm ổn đinh kinh tế vĩ mô, giữ vững giá trị đồng tiền Việt Nam, vừa hỗ trợ phục hồi kinh tế và vừa phải bảo đảm an sinh xã hội và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân.

Trong điều hành, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm tới 3 trụ cột của ngành Ngân hàng, đó là vấn đề điều hành chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; Quản lý hệ thống gắn với tái cơ cấu các TCTD; Phát triển dịch vụ và cung ứng sản phẩm dịch vụ ngân hàng.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, vấn đề tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, trong đó có các vấn đề lãi suất, tín dụng cần có sự chia sẻ của các TCTD cho nền kinh tế. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, NHNN đã rà soát, tổng hợp tình hình hoạt động, kinh doanh và tham gia hoạt động an sinh xã hội của các NHTM .

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, với thông điệp và chỉ đạo của Thủ tướng tại buổi làm việc này, đại diện các NHTM đều ủng hộ, đồng tình và sẵn sàng triển khai thực hiện. Do từng NHTM có đặc thù khác nhau và sẽ có cách thức hỗ trợ khác nhau nên theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng, Hiệp hội Ngân hàng sẽ tiến hành họp bàn với các NHTM để thống nhất hình thức và cách thức triển khai. Trên cơ sở đó, các NHTM sẽ đăng ký tham gia chương trình này và ngành Ngân hàng sẽ tổng hợp số liệu, báo cáo cụ thể với Thủ tướng Chính phủ.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng yêu cầu các NHTM chủ động, tích cực tổ chức triển khai có hiệu quả các nội dung Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu và chỉ đạo tại cuộc họp này.

Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú báo cáo tình hình hoạt động của ngành Ngân hàng

Hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, hỗ trợ phục hồi kinh tế

Trước đó, báo cáo về tình hình hoạt động tiền tệ, lãi suất, tín dụng 6 tháng đầu năm, Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú cho biết, NHNN đã điều hành các công cụ chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt nhằm hỗ trợ thanh khoản hợp lý cho các TCTD góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế; Giữ nguyên các mức lãi suất điều hành trong bối cảnh lãi suất thế giới tăng nhanh tạo điều kiện để TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp; tiếp tục chỉ đạo TCTD chủ động cân đối khả năng tài chính để áp dụng lãi suất cho vay hợp lý; triệt để tiết giảm chi phí hoạt động, tập trung mọi nguồn lực để giảm lãi suất cho vay.

Điều hành tín dụng hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế nhưng không chủ quan với rủi ro lạm phát: bám sát vào các mục tiêu tăng trưởng kinh tế và lạm phát do Quốc hội đề ra, trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và căn cứ mức tăng trưởng tín dụng năm trước, NHNN đã định hướng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm là 14%, có điều chỉnh linh hoạt phù hợp diễn biến, tình hình thực tế nhằm kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hợp lý, hướng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế xã hội; tiếp tục kiểm soát rủi ro tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận vốn tín dụng.

Với mục tiêu điều hành như trên, tín dụng tăng ngay từ đầu năm 2022 và tăng cao hơn cùng kỳ 2021, 2020 (là 2 năm chịu ảnh hưởng nặng bởi dịch Covid-19), cũng như năm 2019 (là năm trước khi xảy ra dịch), đến ngày 25/07/2022, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 9,42% (cùng kỳ năm 2021 tăng 6,64%).

Cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, phù hợp với đóng góp và tăng trưởng của các ngành kinh tế trong GDP. Các lĩnh vực ưu tiên tăng trưởng tốt, đều tăng trưởng cao hơn cùng kỳ năm trước, một số lĩnh vực có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung. Trong khi đó, các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro trong tầm kiểm soát của NHNN.

Quang cảnh buổi làm việc

Bên cạnh đó, trong giai đoạn nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các ngân hàng bằng nguồn lực của mình, thông qua tiết giảm chi phí hoạt động, điều chỉnh chỉ tiêu kinh doanh, kế hoạch lợi nhuận để đồng hành, chia sẻ khó khăn với người dân, doanh nghiệp.

Trong đó, nổi bật là thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi phí, giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch (theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN và các Thông tư sửa đổi, bổ sung). Lũy kế đến cuối tháng 6/2022 (thời điểm kết thúc chính sách), các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ trên 722 nghìn tỷ đồng cho hơn 1 triệu khách hàng; miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ hơn 92 nghìn tỷ đồng cho gần 562 nghìn khách hàng; Giảm lãi suất đối với dư nợ hiện hữu và các khoản cho vay mới. Lũy kế đến cuối tháng 6/2022, tổng số tiền lãi các TCTD đã giảm, hạ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 là khoảng 50.000 tỷ đồng; Giảm, miễn phí dịch vụ thanh toán cho khách hàng. Tính đến hết tháng 6/2022, tổng số phí các TCTD đã miễn/giảm cho khách hàng 8.630 tỷ đồng.

Ngoài ra, ngành Ngân hàng đã thực hiện công tác an sinh xã hội với tổng số tiền ủng hộ từ khi có dịch Covid-19 đến nay là khoảng hơn 8.000 tỷ đồng (trong đó hỗ trợ y tế cho phòng chống dịch khoảng 4.000 tỷ đồng).

Riêng đối với hoạt động tín dụng về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở cho người thu nhập thấp: Bám sát chủ trương của Chính phủ về phát triển nhà ở xã hội, giải quyết nhu cầu chỗ ở cho các đối tượng chính sách có khó khăn về nhà ở như người thu nhập thấp đô thị, công nhân khu công nghiệp, thời gian qua, NHNN luôn xác định cần phải ưu tiên nguồn vốn cho phát triển nhà ở xã hội. Trên cơ sở đó, NHNN đã chỉ đạo TCTD hướng dòng vốn tín dụng vào phân khúc nhà ở giá rẻ cũng như tích cực phối hợp với Bộ Xây dựng, các cơ quan liên quan trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, tháo gỡ khó khăn trong việc triển khai, xây dựng nhà ở xã hội. Qua đó, hệ thống các TCTD đã triển khai cho vay đối với nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp với dư nợ đến nay là 24.302 tỷ đồng.

Mặc dù đạt được những kết quả trên nhưng tín dụng đối với nhà ở xã hội còn thấp do nguồn cung nhà ở xã hội còn khan hiếm, do đó việc tiếp cận khách hàng, dự án nhà ở xã hội tốt, có hiệu quả còn khó khăn; Việc bố trí nguồn vốn ngân sách cho các chương trình nhà ở còn hạn chế, chưa kịp thời...

Trong thời gian tới, hưởng ứng chương trình xây dựng tối thiểu 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội và triển khai nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp, NHNN chỉ đạo các TCTD: Tích cực hưởng ứng, hỗ trợ thúc đẩy triển khai chương trình xây dựng tối thiểu 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội; Ưu tiên hướng dòng vốn tín dụng và có các chính sách ưu đãi về nguồn vốn, lãi suất dành cho dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân khả thi, có hiệu quả cao; Tích cực triển khai cho vay hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP đối với đối tượng chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.

Tại cuộc gặp, đại diện các ngân hàng thương mại bày tỏ ủng hộ, nhất trí cao với các phát biểu của Thủ tướng và khẳng định sẽ nỗ lực, tích cực góp phần thực hiện các đề nghị này của Người đứng đầu Chính phủ, đồng thời nêu một số đề xuất, kiến nghị để hệ thống ngân hàng hoạt động và phát triển vững mạnh, an toàn, ổn định.

Ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch HĐQT Tienphongbank phát biểu tại cuộc họp

Phát biểu tại buổi làm việc ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch HĐQT NHTMCP Tiên Phong cho rằng, ngành Ngân hàng có vai trò là huyết mạch của nền kinh tế, nếu hoạt động ngân hàng không hiệu quả thì sẽ ảnh hưởng không tốt tới cả nền kinh tế. Trong 6 tháng đầu năm 2022, một số NHTM đạt được kết quả kinh doanh tốt nhờ việc ngày càng quản lý tốt hơn hoạt động của mình, đặc biệt là các khoản nợ xấu nên giảm được việc trích lập dự phòng rủi ro. Một số ngân hàng cũng xử lý được các khoản nợ ngoại bảng đã góp phần vào bảng cân đối và lợi nhuận ngân hàng. Đặc biệt, các ngân hàng đi đầu trong chuyển đổi số nên đã tiết giảm được chi phí hoạt động. Đây là biểu hiện rất tích cực của ngành Ngân hàng thực hiện chủ trương chuyển đổi số của Đảng và Nhà nước.

Ông Nguyễn Đức Vinh - Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cũng cho rằng một số ngân hàng đạt lợi nhuận tốt là nhờ chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự phục hồi nhanh chóng của nền kinh tế. Ngành Ngân hàng vững mạnh, an toàn, ổn định là rất quan trọng, là tiền đề thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng và phát triển. Ông Nguyễn Đức Vinh mong Chính phủ luôn chỉ đạo sát sao, tạo điều kiện để ngành Ngân hàng hoạt động, kinh doanh tiếp tục đạt nhiều thành tích cao hơn trong thời gian tới. Ông Nguyễn Đức Vinh khẳng định, các NHTM luôn sẵn sàng chia sẻ khó khăn với nền người dân, doanh nghiệp và gắn hoạt động của ngân hàng với hoạt động chung của nền kinh tế. Hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc NHNN, ông Nguyễn Đức Vinh cho biết, Ngân hàng VPBank đã và đang thực hiện nhiều chương trình hỗ trợ an sinh xã hội và cam kết sẽ tích cực tham gia chương trình tín dụng về nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở cho người thu nhập thấp đã được Thủ tướng Chính phủ phát động.

CKH