Hướng dẫn là tờ thuyết minh báo cáo tài chính năm 2024
Thuyết minh báo cáo tài chính là bộ phận không thể thiếu để tạo thành một bộ báo cáo tài chính hoàn chỉnh bởi nó dùng để phân tích chi tiết những thông tin và số liệu đã được trình bày trong các báo cáo trước đó và bổ sung thêm những thông tin khác của doanh nghiệp. Vậy nếu doanh nghiệp không nộp báo cáo tài chính có sao không ? Phải nộp như thế nào ? Sau đây, Kế toán Anh Minh xin giới thiệu đến bạn đọc về cách nộp thuyết minh báo cáo tài chính một cách đúng đắn nhanh chóng và tiết kiệm thời gian nhất. Show
Một số lưu ý khi nộp thuyết minh báo cáo tài chínhTrong quá trình thực hiện cung cấp dịch vụ báo cáo tài chính, đã có rất nhiều doanh nghiệp gửi đến cho Kế toán Anh Minh những thắc mắc xung quanh thuyết minh báo cáo tài chính. Do đó, Kế toán Anh Minh đã tổng hợp và trình bày một số các lưu ý khi nộp thuyết minh báo cáo tài chính như sau: Có bắt buộc phải nộp thuyết minh báo cáo tài chính?Căn cứ theo quy định của nhà nước tại Thông tư 133/2016/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC thì tất cả các loại báo cáo tài chính bao gồm: bộ báo cáo tài chính năm, báo cáo tài chính giữa niên độ và báo cáo tài chính khác yêu cầu của chủ sở hữu,….đều phải có thuyết minh báo cáo tài chính. Ngoài ra, báo cáo tài chính còn dùng để mô tả, trình bày chi tiết các dữ liệu, thông tin trong bảng Cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và nêu rõ cụ thể thông tin cần thiết khác của doanh nghiệp theo quy định của các chuẩn mực kế toán. Do đó doanh nghiệp nên nộp thuyết minh báo cáo tài chính. Nộp thiếu thuyết minh báo cáo tài chính có bị phạt không?Căn cứ theo quy định tại Điều 11 và Điều 12 Nghị định 41/2018/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán độc lập, doanh nghiệp không nộp thuyết minh báo cáo tài chính thì sẽ bị phạt như sau: Nội dung vi phạm Mức xử phạt Lập không đầy đủ báo cáo tài chính theo quy định ( thiếu thuyết minh báo cáo tài chính) 10.000.000 đ – 20.000.000 đ Nộp chậm báo cáo tài chính so với thời hạn quy định dưới 3 tháng 5.000.000 đ – 10.000.000 đ Nộp chậm báo cáo tài chính so với thời hạn quy định trên 3 tháng 10.000.000 đ – 20.000.000 đ Báo cáo tài chính sai sự thật hoặc số liệu trên các báo cáo tài chính không đồng nhất trong cùng kỳ kế toán 20.000.000 đ – 30.000.000 đ Không nộp hoặc không công khai báo cáo tài chính theo quy định 40.000.000 đ – 50.000.000 đ Hướng dẫn cách nộp thuyết minh báo cáo tài chínhDoanh nghiệp có thể lập thuyết minh báo cáo tài chính trên nhiều định dạng file như excel, word, PDF … và nộp qua mạng cùng ngày hoặc sau khi nộp báo cáo tài chính. Các bước thực hiện như sau: Bước 1: Truy cập website Thuế điện tử bằng đường link: https://thuedientu.gdt.gov.vn/ . Ngay mục “ Đăng nhập hệ thống” chọn mục “Doanh nghiệp” Đăng nhập vào trang thuế điện tửSau đó điền tên đăng nhập, mật khẩu, đối tượng chọn là người nộp thuế và mã xác nhận rồi bấm chọn “Đăng nhập”. Tiến hành đăng nhập vào hệ thốngBước 2: Chọn vào mục “Khai thuế” chọn mục “Tra cứu tờ khai”. Tiến hành chọn báo cáo tài chính phù hợp với thông tư của doanh nghiệp và nhập thời gian nộp. Rồi bấm “Tra cứu” Tra cứu tờ khaiDanh sách kết quả tra cứu hiển thị bạn bấm vào cột Gửi phụ lục của tờ khai cần nộp phụ lục. Gửi phụ lụcBước 3: Tại mục tệp phụ lục bạn Chọn tệp tờ khai sau đó cắm chữ ký số vào máy tính chọn “Ký điện tử”, nhập mã PIN và chọn “Nộp tờ khai” Nộp thuyết minh báo cáo tài chínhThông qua bài viết trên, Kế toán Anh Minh đã giới thiệu và trình đến các cách nộp thuyết minh báo cáo tài chính và một số quy định liên quan đến nó. Quý khách hàng có thắc mắc hoặc nhu cầu sử dụng dịch vụ báo cáo tài chính, hãy liên hệ ngay Kế toán Anh Minh để được tư vấn, hỗ trợ nhiệt tình cụ thể nhất. Kế toán Anh Minh xin được hân hạnh đồng hành cùng quý doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh và phát triển! Bản thuyết minh báo cáo tài chính là một bộ phận không thể tách rời của bộ Báo cáo tài chính nhằm cung cấp chi tiết toàn bộ thông tin về tình hình tài chính của một doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp còn chưa chú trọng đến loại báo cáo này. Do đó, bài viết hy vọng sẽ cung cấp cho người đọc những kiến thức cần thiết về tầm quan trọng của Thuyết minh báo cáo tài chính cũng như hướng dẫn cách lập thuyết minh báo cáo tài chính theo thông tư 200. 1. Thuyết minh báo cáo tài chính là gì?Thuyết minh báo cáo tài chính là văn bản được lập ra để giải thích và bổ sung những thông tin để người đọc BCTC nắm rõ hơn về tình hình hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và kết quả kinh doanh trong kỳ báo cáo mà các bảng báo cáo khác không thể trình bày một cách chi tiết và rõ ràng được. Thuyết minh báo cáo tài chính là bộ phận không thể tách rời trong Hệ thống Báo cáo tài chínhThông qua bản thuyết minh báo cáo tài chính, nhà đầu tư sẽ hiểu đầy đủ và chính xác hơn về tình hình tài chính hiện tại của doanh nghiệp. Thuyết minh BCTC bao gồm các nội dung cơ bản dưới đây:
2. Nguyên tắc lập thuyết minh Báo cáo tài chínhViệc lập và trình bày bản thuyết minh Báo cáo tài chính đòi hỏi tuân thủ theo các nguyên tắc sau đây: – Trong quá trình lập Báo cáo tài chính năm, chúng ta phải tuân thủ quy định của Chuẩn mực kế toán về “Trình bày Báo cáo tài chính” và hướng dẫn tại Chế độ Báo cáo tài chính. – Khi thực hiện lập Báo cáo tài chính giữa niên độ (bao gồm cả đầy đủ và tóm lược), chúng ta cần tuân thủ quy định của Chuẩn mực kế toán về “Báo cáo tài chính giữa niên độ” và Thông tư hướng dẫn chuẩn mực. – Nội dung của bản thuyết minh Báo cáo tài chính doanh nghiệp bao gồm:
– Chúng ta phải trình bày bản thuyết minh Báo cáo tài chính một cách có hệ thống, đồng thời tự chủ sắp xếp số thứ tự trong thuyết minh Báo cáo tài chính theo cách phù hợp nhất với đặc thù của doanh nghiệp. Nguyên tắc này đặt ra rằng mỗi khoản mục trong Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cần được đánh dấu để dẫn tới các thông tin liên quan trong Bản thuyết minh Báo cáo tài chính. \> Xem thêm: Cách lập báo cáo tài chính chi tiết, cơ bản qua 7 bước 3. Cơ sở lập bản thuyết minh báo cáo tài chínhBản thuyết minh báo cáo tài chính được lập trên các cơ sở như sau:
4. Nội dung và cách lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 2004.1. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp
4.2. Kỳ kế toán, đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán
4.3. Chuẩn mực và chế độ kế toán áp dụng
4.4.Các chính sách kế toán áp dụngTrường hợp đáp ứng giả định hoạt động liên tục và trường hợp không đáp ứng giả định hoạt động liên tục cần trình bày rõ bao gồm: Trong trường hợp đáp ứng giả định hoạt động liên tục Mẫu số B 09 – DN Trong trường hợp không đáp ứng giả định hoạt động liên tục Mẫu số B 09/CDHĐ – DNKLT (1) Nguyên tắc chuyển đổi Báo cáo tài chính lập bằng ngoại tệ sang Đồng Việt Nam (2) Các loại tỷ giá hối đoái áp dụng trong kế toán (3) Nguyên tắc xác định lãi suất thực tế (4) Nguyên tắc ghi nhận các khoản tiền và các khoản tương đương tiền: (5) Nguyên tắc kế toán các khoản đầu tư tài chính (6) Nguyên tắc kế toán nợ phải thu (7) Nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho (8) Nguyên tắc kế toán và khấu hao TSCĐ, TSCĐ (9) Nguyên tắc kế toán các hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) (10) Nguyên tắc kế toán thuế TNDN hoãn lại (11) Nguyên tắc kế toán chi phí trả trước (12) Nguyên tắc kế toán nợ phải trả (13) Nguyên tắc ghi nhận vay và nợ phải trả thuê tài chính (14) Nguyên tắc ghi nhận và vốn hoá các khoản chi phí đi vay (15) Nguyên tắc ghi nhận chi phí phải trả (16) Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận các khoản dự phòng phải trả (17) Nguyên tắc ghi nhận doanh thu chưa thực hiện (18) Nguyên tắc ghi nhận trái phiếu chuyển đổi (19) Nguyên tắc ghi nhận vốn chủ sở hữu: (20) Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận doanh thu, thu nhập khác (21) Nguyên tắc kế toán các khoản giảm trừ doanh thu (22) Nguyên tắc kế toán giá vốn hàng bán (23) Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận chi phí tài chính (24) Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp (25) Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành, chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại (26) Các nguyên tắc và phương pháp kế toán khác
– Các khoản đầu tư tài chính; – Các khoản phải thu; – Các khoản phải trả; – Hàng tồn kho; – TSCĐ, Bất động sản đầu tư ; – Các tài sản và nợ phải trả khác. Lưu ý: Chỉ trình bày những chính sách kế toán liên quan đến nghiệp vụ kinh tế phát sinh tại doanh nghiệp được báo cáo, không bắt buộc phải nêu thêm các chính sách kế toán không liên quan. Các chính sách kế toán áp dụng phải được trình bày cụ thể và chi tiết theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam và Chế độ kế toán theo thông tư 200/20214/TT-BTC. Ví dụ 1: Doanh nghiệp không phát hành trái phiếu chuyển đổi không cần trình bày nguyên tắc ghi nhận trái phiếu chuyển đổi; Ví dụ 2: Doanh nghiệp chỉ cung cấp dịch vụ tư vấn khách hàng, ghi trình bày nguyên tắc ghi nhận doanh thu, chỉ cần trình bày nguyên tắc ghi nhận doanh thu từ cung cấp dịch vụ, không cần trình bày nguyên tắc ghi nhận doanh thu từ bán hàng hoá. CHI TIẾT SỐ LIỆU LIÊN QUAN ĐẾN CÁC BÁO CÁO KHÁC CỦA BỘ BÁO CÁO TÀI CHÍNHSố liệu được trình bày trong Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là những số liệu tổng hợp. Ví dụ Khoản mục “Tiền” mã số 111 trên Bảng cân đối kế toán bao gồm tiền mặt và tiền ở tất cả các ngân hàng mà doanh nghiệp mở tài khoản thanh toán cả nội tệ và ngoại tệ hay khoản mục “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” mã số 01 trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh bao gồm tất cả các doanh thu từ bán hàng: mặt hàng A, mặt hàng B,… , doanh thu từ cung cấp dịch vụ C, dịch vụ D,… \>> Xem thêm: Doanh thu là gì? Các nhầm lẫn nghiêm trọng về khái niệm doanh thu Tất cả đều là một số tổng và người sử dụng báo cáo không nắm được thông tin cụ thể, vì vậy phần chi tiết số liệu này của Bản thuyết minh báo cáo tài chính vô cùng quan trọng, chúng ta cần phải:
Số liệu chi tiết nhập lên Bản thuyết minh báo cáo tài chính được truy xuất từ Bảng cân đối số phát sinh, sổ nhật ký chung và các sổ sách kế toán có liên quan. \>> Xem thêm: Các vấn đề cơ bản về sổ sách kế toán doanh nghiệp 4.6. Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Bảng cân đối kế toánCác khoản mục Tài sản Các khoản mục Nguồn vốn
2. Các khoản đầu tư tài chính 3. Phải thu của khách hàng 4. Phải thu khác 5. Tài sản thiếu chờ xử lý 6. Nợ xấu 7. Hàng tồn kho 8. Tài sản dở dang dài hạn 9. Tăng, giảm tài sản cố định hữu hình: 10. Tăng, giảm tài sản cố định vô hình: 11. Tăng, giảm tài sản cố định thuê tài chính: 12. Tăng, giảm bất động sản đầu tư: 13. Chi phí trả trước 14. Tài sản khác 15. Vay và nợ thuê tài chính 16. Phải trả người bán 17. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 18. Chi phí phải trả 19. Phải trả khác 20. Doanh thu chưa thực hiện 21. Trái phiếu phát hành 22. Cổ phiếu ưu đãi phân loại là nợ phải trả 23. Dự phòng phải trả 24. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả 25. Vốn chủ sở hữu 26. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 27. Chênh lệch tỷ giá 28. Nguồn kinh phí Các khoản mục khác: 29. Các khoản mục ngoài Bảng Cân đối kế toán 30. Các thông tin khác do doanh nghiệp tự thuyết minh, giải trình. Ví dụ : Trên Bảng cân đối kế toán có số liệu như sau: Căn cứ từ mẫu Bản thuyết minh báo cáo tài chính như sau: Và kết quả trình bày Bản thuyết minh báo cáo tài chính sau khi có số liệu chi tiết như sau: 4.7. Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanhHình 4: Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh4.8. Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệHình 5: Thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ4.9. Những thông tin khác cần cóNgoài những thông tin đã trình bày trong các phần A và B, tại phần này doanh nghiệp sẽ phải trình bày những thông tin quan trọng khác (nếu có) nhằm cung cấp thông tin mô tả bằng lời hoặc số liệu theo quy định của các chuẩn mực kế toán cụ thể nhằm giúp cho người sử dụng hiểu Báo cáo tài chính của doanh nghiệp đã được trình bày trung thực, hợp lý. Một số thông tin khác phải được trình bày (nếu có) như: Hình 6: Một số thông tin khácTrong đó:
5. Không nộp thuyết minh báo cáo tài chính có bị phạt không?Thuyết minh báo cáo tài chính là một trong những thành phần bắt buộc của báo cáo tài chính mà doanh nghiệp cần nộp đầy đủ. Do đó, không nộp thuyết minh báo cáo tài chính sẽ bị phạt theo hành vi không nộp BCTC quy định tại điều 11, điều 12 Nghị định 41/2018/NĐ-CP. Cụ thể như sau Hành vi Mức phạt Lập thiếu Thuyết minh BCTC (lập không đầy đủ BCTC theo quy định) 10.000.000 đ – 20.000.000 đ Nộp chậm BCTC dưới 3 tháng so với thời hạn 5.000.000 đ – 10.000.000 đ Nộp chậm BCTC trên 3 tháng so với thời hạn 10.000.000 đ – 20.000.000 đ BCTC sai sự thật hoặc số liệu trên các BCTC thiếu đồng nhất trong cùng kỳ kế toán 20.000.000 đ – 30.000.000 đ Không nộp BCTC 40.000.000 đ – 50.000.000 đ 6. Thời hạn nộp Thuyết minh báo cáo tài chínhThuyết minh báo cáo tài chính được nộp chung trong bộ BCTC và thời hạn nộp như sau: 6.1. Với các doanh nghiệp áp dụng thông tư 200/2014/TT-BTC
Thời hạn nộp BCTC quý chậm nhất là 20 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán quý; Đối với công ty mẹ, Tổng công ty Nhà nước chậm nhất là 45 ngày; Thời hạn nộp Báo cáo tài chính năm: chậm nhất là 30 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm; Đối với công ty mẹ, Tổng công ty nhà nước chậm nhất là 90 ngày;
Với doanh nghiệp tư nhân và công ty hợp danh: phải nộp BCTC năm chậm nhất là 30 ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm; Với các đơn vị kế toán khác, thời hạn nộp BCTC năm là 90 ngày; 6.2. Với các doanh nghiệp áp dụng thông tư 133/2016/TT-BTCTheo quy định tại điều 80 thông tư 133/2016/TT-BTC, tất cả các doanh nghiệp nhỏ và vừa áp dụng chế độ kế toán theo thông tư này thì phải lập và gửi báo cáo tài chính năm chậm nhất là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính Xem thêm các lưu ý khi lập thuyết minh báo cáo tài chính tại đây. 7. Kết luậnTóm lại, Bản Thuyết minh Báo cáo tài chính là công cụ đắc lực giúp các bên sử dụng Báo cáo tài chính hiểu trung thực và khách quan tình hình hoạt động của đơn vị báo cáo và đưa ra những quyết định kinh tế phù hợp. Do đó, việc lập và trình bày Bản Thuyết minh Báo cáo tài chính chính xác, đầy đủ và kịp thời vô cùng quan trọng. Mong rằng bài viết giúp người đọc không chỉ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của Bản Thuyết minh báo cáo tài chính, mà còn tích luỹ được những lưu ý cần thiết khi lập và trình bày Bản thuyết minh này. Thuyết minh báo cáo tài chính là một phần quan trọng hệ thống báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Bản thuyết minh mang đến các thông tin mà các báo cáo tài chính còn lại không trình bày được vậy nên doanh nghiệp cần thiết phải lập thuyết minh báo cáo tài chính. Lúc này, kế toán viên cần đến sự hỗ trợ của các phần mềm hỗ trợ như phần mềm kế toán online MISA AMIS – giải pháp tài chính thông minh hỗ trợ để có thể nhanh chóng xuất được báo cáo thay vì phải ngồi thực hiện từng bước. Phần mềm AMIS Kế Toán hỗ trợ tự động hóa việc lập báo cáo:
|