Luyện tập cả não trái và não phải

Não bộ con người rất đặc biệt, nó được chia thành hai phần rạch ròi: não trái và não phải. Cha mẹ là người thích hợp nhất trong quá trình rèn luyện trí não cho trẻ. Não trái “thích” những vấn đề liên quan đến lập luận, toán học, logic, ngôn ngữ, chuỗi số,… Còn não phải có xu hướng về âm nhạc, tưởng tượng, sáng tạo, nghệ thuật…

Phụ huynh có nhận ra rằng nhiều trẻ mang khả năng vượt trội về tư duy toán học nhưng không thể hát đúng giai điệu của một bài hát và ngược lại. Điều này chính là do cơ chế hoạt động của 2 bán cầu não ở trẻ. Ngay từ lúc mới ra đời, đứa bé chưa được định sẵn sẽ thiên về não trái hay phải mà nó phụ thuộc chính vào cách giáo dục trẻ. Vậy con bạn phát triển thiên về não trái hay não phải? Và đâu là cách để sử dụng cân bằng cả 2 bán cầu não? Hiểu được việc này sẽ giúp bố mẹ rèn luyện trí não cho trẻ, phát huy thêm được sức mạnh tư duy vốn có trong con bạn mà trước giờ bạn không hề hay biết.

Sau đây là một số “gạch đầu dòng” giúp bố mẹ tìm ra những phương pháp để rèn luyện trí não cho trẻ, đồng thời kích thích sự phát triển cân bằng ở cả hai bán cầu để bù trừ những khuyết điểm cho nhau.

1. Khuyến khích trẻ dùng hai tay

Cơ chế hoạt động của não rất đặc biệt, não phải sẽ điều khiển các hoạt động cơ thể bên trái và ngược lại. Việc sử dụng cả hai tay trong các hoạt động để thay thế cho nhau cũng sẽ là tiền đề và góp phần như một bài tập góp phần phát triển, rèn luyện trí não cho trẻ.

2. Đa dạng hóa các trò chơi dành cho trẻ

Trẻ học được nhiều hơn qua các trò chơi. Vậy nên, thay vì đăng ký cho trẻ đi học các khóa học kích thích não bộ hay rèn luyện tư duy, bố mẹ có thể tập luyện cùng con ở nhà thông qua những hoạt động sau: nhảy múa, giải đố có thưởng, vẽ, các cuộc thi toán học… xen kẽ nhau trong quá trình rèn luyện trí não cho trẻ.

Cha mẹ chơi cùng con cái góp phần cải thiện trí não của trẻ

Sau một thời gian, bé sẽ dần hình thành sự kiên nhẫn, vạch ra một kế hoạch hoạt động, áp dụng những phương pháp logic vào việc khám phá thế giới quan nhằm giúp bé thành công hơn trong tương lai.

3. Viết một lúc hai tay

Đối với bài tập này, bố mẹ sẽ cần chuẩn bị cho con hai tờ giấy và những chiếc bút. Khi mọi thứ đã sẵn sàng, hãy vẽ các hình học bằng cả hai tay cùng một lúc, cũng có thể viết các chữ cái hoặc từ với số lượng kí tự là như nhau đối với cả hai tay. Bố mẹ cũng có thể coi đó như là 1 trò chơi để tham gia cùng trẻ.

Đây là cách rèn luyện trí não cho trẻ, giúp não bộ có thể đồng thời xử lí nhiều nhiệm vụ, do đó kích thích hoạt động của cả hai bán cầu.

4. Hình thành cho trẻ thói quen đọc sách từ sớm

Sách là kho tàng trí thức vô tận của nhân loại, những tri thức từ sách sẽ là nguyên liệu quý báu để phát triển tư duy và rèn luyện tri não cho trẻ. Hình thành cho trẻ thói quen đọc sách từ sớm không những giúp trẻ nhanh chóng hiểu biết được tinh hoa của nhân loại, đa dạng hóa về từ ngữ sử dụng mà còn tạo ra cho bé những quan niệm đúng đắn, những sở thích khám phá điều hay và một sự sáng tạo mới lạ trong tư duy, nhận thức.

Cha mẹ hãy cho trẻ đọc sách ngay từ nhỏ

5. Sử dụng tay không thuận

Một trong những cách dễ dàng nhất để rèn luyện sức mạnh cho não bộ của trẻ đó chính là vận động cánh tay không thuận của mình. Như đã chia sẻ ở trên, những người thuận tay phải thì việc vận động linh hoạt tay trái sẽ giúp phát triển cân bằng cả 2 bán cầu não trái – phải. Xét về khía cạnh tích cực, hành động này giúp con bạn kích hoạt khả năng sáng tạo, tư duy linh hoạt, trí thông minh liên quan đến âm nhạc, hình ảnh và tưởng tượng. Cách đơn giản nhất để thực hiện bài tập thể dục này chính là thử viết chữ bằng tay trái. Bố mẹ có thể ứng dụng tương tự với những bạn nhỏ không thuận tay phải.

Ngoài những giờ học căng thẳng trên trường lớp, cha mẹ hãy tìm hiểu và cho trẻ tham gia vào các khóa học kỹ năng sống, chương trình FasTracKids STEM,… để trẻ được phát triển đúng cách nhất ngay từ ban đầu.

Khả năng sáng tạo là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng học tập cũng như cả công việc của bé sau này. Do vậy, việc hướng dẫn bé học tập cũng như rèn luyện não bộ là một việc quan trọng nhất của bố mẹ. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, khả năng sáng tạo bắt nguồn từ bán cầu não phải. Vậy khi rèn luyện bán cầu não phải có giúp trẻ tăng khả năng sáng tạo? Và ta phải rèn luyện bán cầu não phải như thế nào?

Tác động của não bộ đến sự phát triển tính cách và kỹ năng

Theo rất nhiều nghiên cứu, trong khi bán cầu não trái có nhiệm vụ xử lý ngôn ngữ, viết, tính toán, phân loại và sắp xếp các sự kiện cũng như thời gian thì não phải lại có vai trò xử lý các hình ảnh, phân biệt hình vẽ, khả năng cảm thụ, bắt chước và sự liên tưởng. Hơn nữa, bán cầu não phải còn là nơi tổng hợp hình ảnh, xử lý tình cảm và ý chí. Đây cũng là nơi sản sinh ra sự sáng tạo, trí tưởng tượng cũng như thái độ của con người với sự vật hiện tượng xung quanh. Do vậy việc rèn luyện bán cầu não phải hoàn toàn giúp trẻ em tăng mạnh tính sáng tạo.

Việc rèn luyện bán cầu não phải hoàn toàn giúp trẻ em tăng mạnh tính sáng tạo

Các nghiên cứu đáng tin cậy còn chứng minh, những người có chỉ số IQ cao (thường được gọi là thông minh) thường có bán cầu não phải rất phát triển. Có đến hơn 70% các nhà khoa học trên thế giới có bán cầu não phải phát triển hơn nửa còn lại.

Tuy nhiên, nếu con người chúng ta chỉ hoạt động bằng cảm xúc cùng với những sáng tạo không mang tính thực tiễn thì xã hội chúng ta đã không thể phát triển rực rỡ như thế này. Bán cầu não trái với tư duy logic vô hình chung sẽ là một “đường biên” để não phải có thể hoạt động chính xác hơn. Những sáng tạo của não phải sẽ đi theo một sự logic cần có và từ đó, nó được áp dụng vào thực tế. Đó chính là những phát minh làm thay đổi xã hội loài người, và đó là sự kết hợp giữa sự sáng tạo của bán cầu não phải và tính logic của não trái. Do vậy, để trẻ thực sự có được sự sáng tạo hữu ích, hãy hướng dẫn trẻ phát triển não bộ một cách toàn diện.

Vậy làm cách nào giúp não bộ phát triển, nhất là bán cầu não phải?

Cách giúp trẻ phát triển não bộ một cách triệt để.

1. Chế độ dinh dưỡng hợp lý 

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý với những bữa ăn đủ chất luôn là yếu tố cần để có một bộ não phát triển tốt. Với mỗi độ tuổi khác nhau, trẻ sẽ có những nhu cầu đối với các thành phần dinh dưỡng khác nhau để phát triển toàn diện về cơ thể. Do vậy, các phụ huynh cần có những nghiên cứu chính xác để có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất cho bé.

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý luôn là yếu tố cần để có một bộ não phát triển tốt

Tuy nhiên, có những thực phẩm luôn luôn cần thiết đối với não bộ của trẻ. Dưới đây Superbrain sẽ liệt kê ra một vài nhóm thực phẩm bạn cần thường xuyên bổ sung vào bữa ăn hàng ngày cho bé.

• Những loại quả mọng như dâu tây, cà chua, việt quất…
• Các loại trứng động vật, đặc biệt là trứng gà
• Trái bơ là một loại quả cực tốt cho não bộ bởi nó chứa rất nhiều vitamin và các chất cần thiết.
• Các loại cá cung cấp DHA cũng như Omega -3. Tốt nhất trong số này có thể kể đến cá hồi.
• Rau xanh cung cấp sắt, folate và vitamin cho sự phát triển của hệ thống thần kinh.
• Các loại quả và hạt khô: điển hình là các loại cây họ đậu và quả óc chó.
• Ngũ cốc hay bột ngũ cốc.
• Các loại sữa: Sữa tươi, sữa chua hay kể cả sữa bột đều là những nguồn dinh dưỡng tổng hợp vô cùng bổ dưỡng.

2. Rèn luyện não bộ trong cuộc sống hàng ngày

Cũng như cơ bắp, não bộ cũng cần được rèn luyện hàng ngày thông qua vui chơi, công việc cũng như học tập. Bởi chỉ khi hoạt động, não bộ mới tăng sự sắc bén cũng như khả năng phân tích, chọn lọc thông tin. 

Đầu tiên, hãy xác định đứa trẻ của bạn thuộc nhóm phát triển bán cầu não nào để từ đó có thể xác định được phương hướng phát triển cũng như cách cải thiện bán cầu não còn lại. 

Nếu đứa trẻ của bạn có thói quen sử dụng tay trái, có hứng thú với vẽ tranh, xếp hình hoặc các loại nhạc cụ thì trẻ là nhóm có xu hướng phát triển bán cầu não phải. Ngược lại, nếu trẻ vẫn sử dụng tay phải bình thường và thích đọc sách hoặc chơi cờ… thì có nghĩa trẻ thuộc nhóm sử dụng não trái. 

Hãy để trẻ tự do lựa chọn những bộ môn mà bé thích

Nếu trẻ có xu hướng sử dụng não phải, bạn hãy cho trẻ được tiếp xúc với những trò chơi kích thích sự sáng tạo như chơi xếp hình khối vuông, vẽ tranh… Bạn cũng nên cho trẻ tiếp xúc sớm với các bộ môn nghệ thuật như âm nhạc, mỹ thuật… vì trẻ trong nhóm này thường có khả năng cảm thụ cũng như phát triển nghệ thuật khá tốt.

Nếu trẻ thuộc nhóm sử dụng bán cầu não trái, hãy hướng cho trẻ chơi những trò chơi cần tính tư duy logic cao như chơi cờ hay ghép tranh… Cho trẻ tiếp xúc sớm với việc đọc sách để trẻ có thể tự do tìm hiểu và nghiên cứu những vấn đề giúp trẻ cảm thấy hứng thú.

Dù trẻ thuộc nhóm nào đi nữa thì khi dạy trẻ, các bạn cũng vẫn cần phải chú ý đến những điều sau:

Không nên bắt trẻ phải làm theo yêu cầu của mình: Đây là một vấn đề luôn được nhắc tới trong mọi bài viết và chuyên đề về cách nuôi dạy trẻ nhỏ nhưng gần như không ai quan tâm. Các phụ huynh cần phải xác định, những điều tốt nhất cho trẻ là để trẻ tự đưa ra quyết định của mình trong phạm vi cho phép của phu huynh. Đây mới là điều tốt nhất dành cho trẻ.

Hướng dẫn cho trẻ biết làm việc nhà sớm nhất. Đây là cách giúp trẻ sớm được tiếp xúc và va chạm với các vấn đề của cuộc sống. Khi làm việc, não bộ mới có thể phân tích cũng như định hướng các vấn đề cần giải quyết. Từ đó, trẻ mới vận dụng được sự sáng tạo cũng như tính tư duy logic để giải quyết công việc một cách nhanh hơn, chính xác hơn.

Hãy dạy dỗ trẻ bằng những phương pháp đúng đắn

Trong cuộc sống thường ngày, trẻ có vô vàn câu hỏi đưa ra dành cho bố mẹ. Đây là một trong những cách đơn giản và an toàn nhất để trẻ khám phá và tìm hiểu thế giới. Do vậy, bố mẹ cần trang bị đầy đủ những kiến thức cần có để giải đáp mọi thắc mắc của con trẻ. Tuy nhiên, trước khi đưa ra đáp án, hãy kích thích não bộ trẻ bằng cách hỏi ngược lại trẻ để xem trẻ trả lời thế nào. Đây là một cách giúp não bộ trẻ tự phân tích cũng như tưởng tượng để giải quyết vấn đề trước mắt. Bạn cũng có thể chủ động đặt câu hỏi cho trẻ, việc này cũng có tác dụng tích cực tương tự.

Nếu bạn ít có thời gian tiếp xúc với trẻ, việc lựa chọn cho trẻ một vài khóa học kỹ năng sống cũng là một sự lựa chọn rất thích hợp. Tại đây, các giáo viên sẽ có những phương pháp giáo dục phù hợp để trẻ biết vận dụng não bộ của mình để giải quyết vấn đề. 

Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi “rèn luyện bán cầu não phải có giúp trẻ tăng khả năng sáng tạo?” cùng những phương pháp kích thích não bộ trẻ phát triển. Hi vọng thông qua bài viết, các phụ huynh sẽ có một cái nhìn khách quan cũng như tìm ra được một phương pháp dạy trẻ phù hợp để áp dụng giáo dục bé yêu của mình.