Soạn văn 8 nói giảm nói tránh ngắn nhất năm 2024

Hướng dẫn soạn bài Nói giảm nói tránh Ngữ văn lớp 8 hay, ngắn gọn nhất và đủ ý giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung chính bài Nói giảm nói tránh để chuẩn bị bài và soạn văn 8. Mời các bạn đón xem:

Soạn bài Nói giảm nói tránh - Ngữ văn 8

1. Soạn bài Nói giảm nói tránh ngắn gọn:

9. Nói giảm nói tránh và tác dụng của nói giảm nói tránh

Câu 1 (trang 107 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

- đi gặp cụ Các Mác , cụ Lê- nin và…khác

- đi

- chẳng còn

→ Các từ ngữ in đậm đều nói về cái chết.

\=> Nói như vậy để giảm nhẹ sự việc, tránh đi phần nào sự mất mát, đau buồn.

Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

- Bầu sữa → tránh sự thô tục

Câu 3 (trang 108 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

- Cách nói thứ hai nhẹ nhàng, tế nhị hơn với người nghe.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 108 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

a, Đi nghỉ.

b, Chia tay nhau.

c, Khiếm thị.

d, Có tuổi.

e, Đi bước nữa.

Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

Các câu sử dụng nói giảm nói tránh là: a2, b2, c1, d1, e2.

Câu 3 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

- Anh lười học quá.→ Anh học chưa được siêng lắm.

- Hành động của anh rất xấu. → Hành động của anh không được đẹp lắm.

- Con người anh nông cạn. → Con người chưa sâu sắc lắm.

- Bạn học còn kém lắm. → Bạn học chưa tốt lắm.

- Lời nói của anh đầy ác ý. → Lời nói của anh thiếu thiện chí.

Câu 4 (trang 109 sgk Ngữ văn lớp 8 Tập 1):

Khi cần thiết phải nói thẳng, nói đúng mức độ thì không dùng nói giảm nói tránh.

VD: khi toà xử án, khi là người làm chứng trong một sự vụ…

2. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Nói giảm nói tránh:

9. Khái niệm nói giảm nói tránh

- Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.

Biện pháp tu từ này có phần ngược với biện pháp tu từ nói quá đã học ở bài trước. Đây là một cách diễn đạt né tránh, không nói thẳng, nói toạc ra, nhằm đảm bảo tính chất lịch sự, trang nhã. Khi phải đề cập đến những sự vật, hiện tượng mà nếu gọi đúng tên thì không tiện vì thô tục hoặc dễ gây cảm giác khó chịu hoặc dễ xúc phạm đến người nghe. Khi nói về một ngưòi đã chết, người ta thường dùng những cách nói như: mất, qua đời, không còn nữa, khuất núi, quy tiên, từ trần, tạ thế, đi xa… là nói giảm nói tránh khỏi gây nỗi đau xót cho người đối thoại. Ngoài những cách nói quen thuộc trong khẩu ngữ sinh hoạt của nhân dân nói trên, còn có những cách nói, cách diễn đạt phong phú, đa dạng, sáng tạo của các nhà văn, nhà thơ khi nói về cái chết.

Ví dụ:

Bác Dương thôi đã thôi rồi

Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta.

(Nguyễn Khuyến)

II. Việc vận dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh trong giao tiếp

- Trong giao tiếp thông thường, cần có ý thức vận dụng biện pháp nói giảm nói tránh khi cần thiết, để thể hiện thái độ lịch sự, nhã nhặn của người nói, sự tôn trọng của người nói đối với người nghe, thể hiện phong cách nói năng đúng mực của con ngưòi có giáo dục có văn hoá. Nhưng điều cần lưu ý ở đây là khi cần thiết phải nói thẳng, nói đúng sự thật thì không nên né tránh, không nên nói giảm nói tránh. Trong những tình huống như vậy, người nghe cần biết rõ sự thật, cho nên cần thiết phải nói rõ sự thật. Tóm lại, việc vận dụng biện pháp nói giảm nói tránh cũng cần phải linh hoạt, đúng lúc, đúng chỗ.

Đọc tài liệu gửi đến bạn bài soạn bài nói giảm nói tránh ngữ văn 8 để các bạn tham khảo. Từ đó dùng câu văn, từ ngữ trong khi làm bài.

I. Nói giảm nói tránh là gì

Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.

I. Hướng dẫn trả lời câu hỏi SGK

Câu 1 (trang 107 sgk Ngữ văn 8 tập 1) Những từ ngữ in đậm trong các đoạn trích sau đây có nghĩa là gì? Tại sao người viết lại dùng cách diễn đạt đó?

- Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột.

(Hồ Chí Minh, Di chúc)

Bác đã đi rồi sao, Bác ơi !

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.

(Tố Hữu, Bác đi)

- Lượng con ông Độ đây mà... Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn.

(Hổ Phương Thư nhà)

Trả lời

- "đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê- nin và các vị cách mạng đàn anh khác", " đi", "chẳng còn" : đều mang ý nghĩa chỉ cái chết, mất.

- Người viết, người nói muốn giảm nhẹ mức độ đau thương, nặng nề, ghê sợ của cái chết, sự mất mát.

\>> Xem thêm: Soạn bài Ôn tập truyện kí Việt Nam

Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ văn 8 tập 1):

Vì sao trong câu văn sau đây, tác giả dùng từ ngữ bầu sữa mà không dùng một từ ngữ khác cùng nghĩa ?

Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng.

(Nguyên Hồng Những ngày thơ ấu)

Trả lời

Tác giả trong đoạn văn sử dụng từ " bầu sữa" mà không dùng từ khác bởi từ bầu sữa là cách nói tế nhị, tránh thô tục mà vẫn gợi được sự ấm áp, thân thương của tình mẫu tử.

Câu 3 (trang 108 sgk Ngữ văn 8 tập 1) So sánh hai cách nói sau đây, cho biết cách nói nào nhẹ nhàng, tế nhị hơn đối với người nghe.

- Con dạo này lười lắm.

- Con dạo này không được chăm chỉ lắm.

Trả lời

Trong hai cách nói thì câu "Con dạo này không được chăm chỉ lắm" là cách nói nhẹ nhàng, tế nhị đối với người nghe.

Hướng dẫn soạn bài nói giảm nói tránh lớp 8 phần Luyện tập

Bài 1 (trang 108 sgk Ngữ văn 8 tập 1)

Điển các từ ngữ nói giảm nói tránh sau đây vào chỗ trống /.../: đi nghỉ, khiếm thị, chia tay nhau, có tuổi, đi bước nữa.

1. Khuya ổi, mời bà //

2. Cha mẹ em // từ ngày em còn rất bé, em về ở với bà ngoại.

3. Đây là lớp học cho trẻ em /../

4. Mẹ đã /../ rồi, nên chú ý giữ gìn sức khoẻ.

5. Cha nó mất, mẹ nó ... ,nên chú nó rất thương nó

Trả lời:

Điền từ ngữ nói giảm nói tránh sau vào chỗ trống.

a, Đi nghỉ

b, Chia tay nhau

c, Khiếm thị

d, Có tuổi

e, Đi bước nữa

Bài 2 (trang 108 sgk Ngữ văn 8 tập 1)

Trong mỗi cặp câu dưới đây, câu nói có sử dụng cách nói giảm nói tránh...

1. Anh phải hoà nhà với bạn bè !

1. Anh nên hoà nhã với bạn bè !

2. Anh ra khỏi phòng tôi ngay !

2. Anh không nên ở đây nữa !

3. Xin đừng hút thuốc trong phòng !

3. Cấm hút thuốc trong phòng !

4. Nó nói như thế là thiếu thiện chí.

d,) Nó nói như thế là ác ý.

5. Hôm qua em hôn với anh, em xin anh thứ lỗi.

5. Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi.

Trả lời:

Câu có sử dụng cách nói giảm nói tránh:

a, Anh nên hòa nhã với bạn bè!

b, Anh không nên ở đây nữa!

c, Xin đừng hút thuốc trong phòng!

d, Nó nói như thế là thiếu thiện chí

e, Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi.

Bài 3 (trang 109 sgk Ngữ văn 8 tập 1)

Khi chê trách một điều gì, để người nghe dễ tiếp nhận, người ta thường nói giảm nói tránh bằng cách phủ định điều ngược lại với nội dung đánh giá. Chẳng hạn, đáng lẽ nói " Bài thơ của anh dở lắm" thì lại bảo "Bài thơ của anh chưa được hay lắm". Hãy vận dụng cách nói giảm nói tránh như thế để đặt năm câu đánh giá trong những trường hợp khác nhau

Trả lời:

Vận dụng cách nói giảm nói tránh để đặt năm câu đánh giá trong những trường hợp khác nhau

- Nó học chưa được tốt lắm.

- Con dạo này chưa được ngoan lắm.

- Anh nói chưa đúng lắm.

- Sức khỏe của nó không được tốt lắm.

- Bạn ấy chưa được nhanh lắm.

Bài 4 (trang 109 sgk Ngữ văn 8 tập 1)

Việc sử dụng cách nói giảm nói tránh là tuỳ thuộc vào tình huống giao tiếp. Trong trường hợp nào thì không nên dùng cách nói giảm nói tránh

Trả lời:

Nói giảm nói tránh là một biện pháp tu từ nhưng tùy thuộc vào hoàn cảnh giao tiếp để sử dụng hợp lý biện pháp này. Những tình huống cần nói thẳng thắn, nói đúng bản chất vấn đề thì không được nói giảm nói tránh.

Trên đây là nội dung tài liệu hướng dẫn soạn văn 8 bài nói giảm nói tránh nằm trong chương trình học môn Ngữ Văn lớp 8 đã được doctailieu.com biên soạn với mục đích giúp các em học sinh tham khảo. Để học tốt hơn, các em nên tự soạn bài theo những kiến thức của bản thân. Chúc các em luôn đạt kết quả cao trong học tập.