Bài giảng Hồn Trương Ba, da hàng thịt tiết 2
|
Show
Trong làng kịch nói Việt Nam, có lẽ ai cũng biết đến Lưu Quang Vũ - một hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trường những năm tám mươi của thế kỉ XX. Trong đó, đáng chú ý nhất là vở "Hồn Trương Ba, da hàng thịt", bằng nghệ thuật xây dựng nội tâm độc đáo, cảnh VII, đoạn cuối vở kịch đem đến cho người đọc nhiều vấn đề tư tưởng sâu sắc qua nhân vật Trương Ba trong thân xác anh hàng thịt.
(1) SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO AN GIANG GIẢNG DẠY KIẾN THỨCHỌC KỲ 2MÔN NGỮ VĂN 12(2) HỒN TRƯƠNG BA, DA HÀNG THỊT(Trích)(3) I. Tìm hiểu chung 1.Tác giả 2.Tác phẩm II.Đọc hiểu 1.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt 2.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và người thân 3.Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích (4) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-I.Tìm hiểu chung1. Tác giả-Cuộc đờiLưu Quang Vũ (1948-1988) Quê gốc: Đà Nẵng, sinh ở Phú Thọ, sống và làm việc ở Hà Nội. Cha là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận. (5) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-I.Tìm hiểu chung1. Tác giả-Sự nghiệpsáng tácLà nhà thơ, nhà soạn kịch nổi tiếng Bút lực dồi dào, gia tài sáng tác đồ sộ Phong cách sáng tác: Kịch thường chạm tới những vấn đề có tính thời sự, bộc lộ thế giới quan, nhân sinh quan đậm tính nhân văn… Lối viết sắc sảo, dữ dội, giàu tính triết lý và (6) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-I.Tìm hiểu chung2.Tác phẩmVở kịchMột trong những vở kịch đặc sắc nhất của Lưu Quang Vũ. Viết 1981, ra mắt công chúng 1984 Dựa trên cốt truyện dân gianPhát triển, sáng tạo thêm (7) Trương Ba hiền lành, chơi cờ giỏi, bị bắt chết oan Được bạn cờ là Đế Thích cho sống lại trong thể xác của anh hàng thịt Kết thúc có hậu:Ở hiền gặp lànhHồn Trương Ba sống lại trong thể xác hàng thịt Vợ hàng thịt địi chồng, lí trưởng sách nhiễu, gia đình Trương Ba tan nát, Trương Ba bị thể xác hàng thịt chi phối trở nên thay đổi… (8) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-I.Tìm hiểu chung2.Tác phẩmĐoạn tríchVị trí: từ cảnh VII và đoạn kếtcủa vở kịch.(9) Lớp 1: Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt Lớp 2: Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba và những người thân Lớp 3: Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba với Đế Thích Kết: Trương Ba lựa chọn cái chết, nhường lại sự sống và sự bình yên cho mọi người Bố cụcXung độtgay gắt(10) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-II. Đọc hiểu văn bản1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xáchàng thịt(11) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-II. Đọc hiểu văn bản1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xáchàng thịt(12) Hồn Trương Ba:A, mày cũng biết nói kia à? Vơlí, mày khơng thể biết nói! Mày khơng có tiếngnói, mà chỉ là xác thịt âm u đui mù…Xác hàng thịt:Có đấy! Xác thịt có tiếng nói đấy!(13) Hồn Trương Ba:Khơng! Ta vẫn có một đời sốngriêng ngun vẹn, trong sạch, thẳng thắn…(14) Xác hàng thịt:Nhưng tôi là cái hoàn cảnh mà(15) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-II. Đọc hiểu văn bản1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xáchàng thịtb. Diễn biến cuộc đối thoại(16) Hồn Trương BaXác hàng thịtXác thịt âm u, đui mù. Linh hồn vẫn có đời sống riêng, nguyên vẹn trong sạch. Mắng chửi: Lí lẽ của anh thật ti tiện TUYỆT ĐỐI HÓA VAI Phần xác bên ngoài cũng đáng được quý trọng, đó là cái bình đựng linh hồn… -> đƣa ra dẫn chứng Phê phán: các ông hay vin vào cớ…bỏ bê thể xác.. ĐỀ CAO QUÁ MỨC VAI TRÒ CỦA THỂ XÁC Xác thịt có tiếng nói, có sức mạnh ghê gớm, lấn át cả linh hồn-> đƣa ra dẫn chứng Xác thịt chỉ là cái vỏ bên ngồi, khơng có ý nghĩa… chỉ là thứ thấp kém… Xung độtgay gắt,(17) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-II.Đọc hiểu văn bản1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xáchàng thịtc. Kết quả cuộc đối thoạiXác hàng thịt: Đưa ra lời dụ dỗ, thỏa hiệp Hồn Trƣơng Ba: Tuyệt vọng, bần thần nhập vào xác hàng thịt Xác hàng thịt tạmthời thắng thếHồn Trƣơng Ba(18) HỒN TRƢƠNG BA, DA HÀNG THỊT(TRÍCH)-LƢU QUANG VŨ-II. Đọc hiểu văn bản1. Cuộc đối thoại giữa hồn Trƣơng Ba và xáchàng thịt*Nhận xétNghệ thuật xây dựng đoạn đối thoại(19) Nghệ thuậtXây dựng tình huống mâu thuẫn,tạo xung đột kịch gay gắtSử dụng chi tiết kì ảo hợp lí, hấpdẫnNgơn ngữ kịch đặc sắc: phù hợpvới tính cách của từng nhân vật(20) Ý nghĩaBi kịch tha hóa của nhân vật Trương Ba. Trương Ba dằn vặt, đấu tranh Cuộc đối đầu giữa hồn và xác/ giữa phần người và phần con/ đạo đức và tội lỗi… Đặt ra vấn đề có tính triết lí: mối quan hệ biện chứng giữa linh hồn và thể xác, sự hài hịa, thống nhất (tồn vẹn) giữa bên trong và bên ngoài (21) Đọc đoạn văn sau đây và thực hiện các yêu cầu: […] Xác hàng thịt: Có đấy! Xác thịt có tiếng nói đấy! …. Hồn Trương Ba: im đi! Đấy là mày chứ, chân tay mày, hơi thở của mày…[…] (Trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Lưu Quang Vũ, SGK Ngữ văn 12, tập 2, trang 144) 1. Xác định phong cách ngôn ngữ văn bản. 2. Hai nhân vật xác hàng thịt và hồn Trương Ba trong đoạn trích đã bày tỏ quan điểm về vai trò của linh hồn và thể xác như thế nào? 3. Xét về mục đích nói, các câu sau đây thuộc kiểu câu gì: “Có đấy!” “Nói láo!” “ Im đi!” |
