Dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở tuổi 15

Thanh thiếu niên lại có phản ứng khác so với người lớn khi bị trầm cảm, do vậy cha mẹ cần đặc biệt lưu ý. Theo Mag For Women, dưới đây là những dấu hiệu nhận biết thanh thiếu niên bị trầm cảm.

Nội dung chính Show

• Dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì nhận biết càng sớm càng tốt
• 1. Những dấu hiệu về cảm xúc
• 2. Những dấu hiệu về hành vi
• Vì sao con mắc bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì?
• Cách chữa bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì mà các bậc làm cha làm mẹ cần biết ngay
• 1. Cách chữa trầm cảm ở tuổi dậy thì tại nhà
• 2. Cách chữa bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì bằng thuốc bác sĩ kê đơn
• 3. Áp dụng trị liệu tâm lý
• Video liên quan

1. Cảm thấy tức giận hầu hết thời gian

Thanh thiếu niên chỉ học tập để vật lộn với một loạt cảm xúc của con người. Vì vậy, khi cảm thấy chán nản, chúng thường có xu hướng trở nên nóng tính và thể hiện sự tức giận bằng cách la hét, đập cửa hay những điều tương tự.

Thanh thiếu niên bị trầm cảm thường cảm thấy cuộc sống vô vị hay cảm thấy mình vô dụng. Ảnh: drnohle.

2. Cảm thấy vô dụng hay vô giá trị

Khi ở tuổi này mà trẻ bắt đầu xem cuộc sống của mình vô vị, chẳng có giá trị nào, thường nói mình cảm thấy mình vô dụng thì phụ huynh hãy cẩn thận. Đây là dấu hiệu cho thấy trẻ đang hướng tới thế giới đen tối của trầm cảm.

3. Cảm thấy buồn mà không có lý do

Phụ huynh có thấy con mình ảm đạm, trầm lắng mà không có lý do chính đáng. Tần suất xảy ra ngày một thường xuyên hơn. Đây là lúc cần dành nhiều thời gian tìm hiểu và giúp đỡ con vượt qua.

4. Thay đổi thói quen ngủ

Một dấu hiệu quan trọng của bệnh trầm cảm ở tuổi thiếu niên là sự thay đổi mạnh mẽ trong kiểu ngủ và thói quen ngủ. Trẻ thường ngủ quá nhiều hoặc ngủ quá ít. Bố mẹ cần phải thận trọng và theo dõi con một cách cẩn thận.

5. Trở nên thèm ăn

Một số thanh thiếu niên đối phó với trầm cảm và căng thẳng bằng cách ăn uống quá mức. Mặc dù, một số chỉ dừng lại ở việc ăn nhưng cũng cần thận trọng.

6. Mất hứng thú trong công việc, sở thích

Khi thấy trẻ chỉ ngồi yên mà không có biểu hiện quan tâm đến bất kỳ hoạt động chúng từng thích thú trước đó, mất hứng thú và rút khỏi các hoạt động yêu thích chứng tỏ đang có một cái gì đó gây phiền toái chúng.

7. Luôn cảm thấy mệt mỏi

Hãy quan sát bạn bè của chúng xem có biểu hiện mệt mỏi ở mọi lúc như con mình không? Đây có thể là một tiếng chuông cảnh báo!

8. Có thái độ thù địch đối với cha mẹ và xã hội

Thù địch quá mức hay nổi loạn có thể là một chiến lược đối phó với sự chán nản của chúng. Vì vậy, thay vì trừng phạt, phụ huynh nên cố gắng quan tâm con hơn và tìm hiểu những lý do thực sự đằng sau những hành vi như vậy.

9. Thích ở một mình

Mỗi đứa trẻ nói chung đều rất thích được tôn trọng sự riêng tư. Nhưng nếu trẻ tự tách mình ra khỏi bạn bè và gia đình thì đó là một dấu hiệu cho thấy chúng đang cần giúp đỡ.

10. Bị ám ảnh bởi việc tự tử hay cái chết

Nếu cuộc trò chuyện của trẻ xoay quanh cảm xúc của cái chết hoặc tự sát, thì đừng xem nhẹ việc này và hành động nhanh chóng.

Quan tâm và hỗ trợ con trong độ tuổi mới lớn là rất cần thiết. Nếu cần thiết hãy dẫn con mình đến các bác sĩ chuyên khoa hay bác sĩ tâm lý để giúp con thoát khỏi gian đoạn khó khăn này.

Hằng Nguyễn (theoMag For Women)

Nguy cơ tự tử và điều trị bằng thuốc chống trầm cảm là một đề tài cần tranh luận và nghiên cứu ( 1 Tài liệu tham khảo đọc thêm ). Năm 2004, FDA của Hoa Kỳ thực hiện phân tích meta gồm 23 thử nghiệm trước đó gồm 9 loại thuốc chống trầm cảm khác nhau ( 2 Những điểm chính đọc thêm ). Mặc dù không có bệnh nhân nào tự tử trong các thử nghiệm này nhưng một lượng nhỏ phân tích thấy có sự tăng lên đáng kể ý tưởng tự sát được chú ý ở trẻ em và vị thành niên dùng thuốc chống trầm cảm (khoảng 4% so với khoảng 2%), dẫn đến cảnh báo trên tất cả các loại thuốc chống trầm cảm (ví dụ:, thuốc chống trầm cảm ba vòng, SSRIs, chất ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine như venlafaxine, thuốc chống trầm cảm tetracyclic như mirtazapine).

Năm 2006, một phân tích gộp (từ Vương quốc Anh) về trẻ em và thanh thiếu niên đang được điều trị trầm cảm ( 3 Tài liệu tham khảo đọc thêm ) thấy rằng so với bệnh nhân dùng giả dược, những người dùng thuốc chống trầm cảm có một sự gia tăng nhỏ trong tự gây tổn thương hoặc các sự kiện liên quan đến tự tử (4,8% so với 3,0% những người được điều trị bằng giả dược). Tuy nhiên, liệu sự khác biệt có ý nghĩa thống kê hay không khác nhau tùy thuộc vào loại phân tích (phân tích tác động cố định hoặc phân tích tác động ngẫu nhiên). Có xu hướng không đáng kể trong việc tăng ý tưởng tự sát (1,2% so với 0,8%), tự gây tổn thương (3,3% so với 2,6%) và tự sát (1,9% so với 1,2%). Có vẻ như đã có một số khác biệt về nguy cơ giữa các loại thuốc khác nhau; tuy nhiên, không có nghiên cứu đối chứng trực tiếp nào được thực hiện, và rất khó để kiểm soát mức độ trầm cảm và các yếu tố nguy cơ gây nhiễu khác.

Các nghiên cứu quan sát và dịch tễ học ( 4, 5 Tài liệu tham khảo đọc thêm ) đã không tìm thấy sự gia tăng tỷ lệ toan tử hoặc tự tử ở bệnh nhân uống thuốc chống trầm cảm. Ngoài ra, mặc dù giảm liều thuốc chống trầm cảm, tỷ lệ tự sát đã tăng lên.

Nói chung, mặc dù các thuốc chống trầm cảm có hiệu quả hạn chế ở trẻ em và vị thành niên, nhưng lợi ích có vẻ vượt trội hơn các nguy cơ. Cách tiếp cận tốt nhất dường như kết hợp điều trị bằng thuốc với liệu pháp tâm lý và giảm thiểu rủi ro bằng cách theo dõi chặt chẽ việc điều trị.

Cho dù sử dụng thuốc hay không, tự tử luôn là mối quan tâm của trẻ em hoặc thanh thiếu niên bị trầm cảm. Cần làm những điều dưới đây để giảm rủi ro:

• Các bậc cha mẹ và những người hành nghề chăm sóc sức khoẻ tâm thần nên thảo luận kỹ những vấn đề này một cách sâu sắc.

• Trẻ hay vị thành niên nên được giám sát ở mức thích hợp.

• Trị liệu tâm lý với các cuộc hẹn đều đặn nên được nằm trong kế hoạch điều trị.

Nguy cơ tự tử luôn là mối quan tâm của trẻ em và vị thành niên bị trầm cảm dù chúng có đang dùng thuốc chống trầm cảm hay không.

Trầm cảm ở tuổi dậy thì là gì mà khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng. Nguyên nhân do đâu, dấu hiệu nhận biết là gì và cách điều như thế nào hiệu quả nhanh nhất. Đây là những vấn đề đang được các bậc làm cha làm mẹ đặc biệt quan tâm.

Vậy thì hãy tham khảo ngay bài viết được chia sẻ từ các chuyên gia tâm lý dưới đây. Các bậc phụ huynh sẽ có cái nhìn đúng đắn và hỗ trợ con tốt nhất giúp bệnh mau khỏi. Con sẽ sớm hoà nhập lại với cuộc sống bình thường.

Trầm cảm ở tuổi dậy thì được hiểu đơn giản là một dạng rối loạn cảm xúc thường xảy ra ở trẻ từ 10-17 tuổi. Đặc trưng của bệnh là sự giảm thấp của cảm xúc cùng với hiện tượng tư duy và hành động bị ức chế.

Trẻ bị trầm cảm ở tuổi dậy thì có biểu hiện thường gặp là cảm giác buồn chán, tiêu cực kéo dài và dần không còn hứng thú với những hoạt động bên ngoài; thậm chí các trò chơi, lĩnh vực đã từng yêu thích.

Một vài năm trở lại đây, tỷ lệ người bị trầm cảm tăng lên nhanh chóng, nhất là ở trẻ em trong độ tuổi dậy thì, phụ nữ mang thai và sau khi sinh. Trẻ em có nhận thức và nhân cách chưa phát triển hoàn chỉnh nên bệnh lý trầm cảm để lại những hậu quả vô cùng nặng nề.

Trầm cảm ở tuổi dậy thì là một dạng rối loạn về cảm xúc thường gặp ở trẻ từ 10-17 tuổi

Chính sự thay đổi hormone nên trẻ nhạy cảm hơn với lời nói của người khác cùng những sự kiện, tình huống xảy ra trong cuộc sống. Do đó, nhà trường cùng gia đình cần quan tâm đặc biệt đến trẻ ở độ tuổi dậy thì, nhất là những trẻ bị ảnh hưởng tâm lý.

Giai đoạn trẻ dậy thì chính là lúc chúng nhận thức được “cái tôi” và luôn muốn khẳng định cá tính, suy nghĩ của bản thân. Vì vậy, biểu hiện trầm cảm tương đối phức tạp nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn.

Nếu gia đình không quan tâm và nâng đỡ trẻ trong giai đoạn này có thể dẫn đến nhiều hệ lụy. Theo đó, trẻ bước vào tuổi trưởng thành với sự méo mó về nhân cách.

Dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì nhận biết càng sớm càng tốt

Các dấu hiệu trầm cảm ở tuổi dậy thì có thể bao gồm những thay đổi về thái độ và cách ứng xử gây ra nhiều vấn đề rắc rối hoặc phiền muộn ở nhà, trường học cùng các hoạt động xã hội.

Để nhận biết con có mắc bệnh trầm cảm hay không, bạn nên theo dõi những dấu hiệu trầm cảm ở trẻ em độ tuổi dậy thì về cảm xúc và hành vi.

1. Những dấu hiệu về cảm xúc

Trẻ bị trầm cảm ở tuổi dậy thì có thể xuất hiện các dấu hiệu về cảm xúc:

• Thiếu tự tin về bản thân
• Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi
• Cảm thấy tuyệt vọng hoặc trống rỗng
• Tâm trạng cáu kỉnh hoặc khó chịu
• Thờ ơ hoặc dễ xung đột với gia đình và bạn bè
• Thường xuyên có ý nghĩ tự tử hoặc nghĩ về chết chóc
• Thất vọng hoặc tức giận, thậm chí chỉ vì những vấn đề nhỏ
• Cảm giác buồn bã khiến trẻ la hét, khóc lóc mà không rõ lý do
• Mất hứng thú hoặc niềm vui trong các hoạt động thông thường
• Luôn có cảm giác rằng cuộc sống và tương lai thật nghiệt ngã và ảm đạm
• Gặp khó khăn khi suy nghĩ, tập trung, đưa ra quyết định và ghi nhớ mọi thứ
• Cực kỳ nhạy cảm với sự từ chối hoặc thất bại và kỳ vọng được an ủi nhiều hơn
• Sửa lỗi về những sai lầm trong quá khứ hoặc tự trách bản thân hoặc tự phê bình thái quá

2. Những dấu hiệu về hành vi

Bên cạnh cảm xúc thất thường, bạn cũng nên theo dõi cả những thay đổi về hành vi của trẻ:

• Cách ly xã hội
• Mệt mỏi và uể oải
• Sử dụng rượu hoặc ma túy
• Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều
• Lên kế hoạch tự tử hoặc cố gắng tự tử
• Ít chú ý đến vệ sinh cá nhân hoặc ngoại hình
• Thành tích học tập kém hoặc nghỉ học thường xuyên
• Chậm chạp khi suy nghĩ, nói hoặc chuyển động cơ thể
• Tự làm tổn thương mình như cắt tay, xỏ tai hoặc xăm mình
• Kích động hoặc bồn chồn đi qua lại, vặn tay hoặc không thể ngồi yên
• Thay đổi khẩu vị như cảm giác chán ăn và giảm cân, hoặc tăng cảm giác thèm ăn và tăng cân
• Những cơn giận dữ bùng phát, hành vi gây rối hoặc mạo hiểm hoặc các hành vi bốc đồng khác
• Thường xuyên than phiền về đau nhức cơ thể không giải thích được, thường xuyên đến phòng y tế.

Trẻ có nhiều biểu hiện bất thường về hành vi như có những cơn giận giữ bùng phát bất chợt

Vì sao con mắc bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì?

Theo Mayoclinic, sau đây là một số nguyên nhân trầm cảm mà con bạn có thể gặp phải:

1. Hóa chất trong não bộ: Chất dẫn truyền thần kinh là chất hóa học nội sinh xuất hiện tự nhiên mang tín hiệu đến các bộ phận khác trong não và cơ thể. Khi các hóa chất này bất thường hoặc suy yếu, chức năng của các thụ thể thần kinh và hệ thống thần kinh thay đổi có thể dẫn đến trầm cảm.
2. Hormone mất cân bằng: Tình trạng mất cân bằng hormone có thể liên quan đến khả năng gây ra trầm cảm.
3. Di truyền gia đình: Trầm cảm phổ biến hơn ở những người có cùng huyết thống. Chẳng hạn như cha mẹ hoặc ông bà bị trầm cảm thì con cháu cũng sẽ dễ mắc bệnh tâm lý này.
4. Ký ức tuổi thơ: Các ký ức tổn thương trong thời thơ ấu, chẳng hạn như lạm dụng thể chất hoặc tinh thần, mất cha mẹ, có thể gây ra những thay đổi trong não khiến một người dễ bị trầm cảm.
5. Suy nghĩ tiêu cực: Trầm cảm tuổi dậy thì có thể được liên kết với cách suy nghĩ mình bất lực thay vì tìm giải pháp cho những thách thức của cuộc sống.

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì bao gồm:

• Lạm dụng rượu, nicotine hoặc các loại chất gây nghiện khác
• Bị khuyết tật học tập hoặc rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
• Bị đau liên tục hoặc bị bệnh mãn tính như ung thư, tiểu đường hoặc hen suyễn
• Đã từng là nạn nhân hoặc nhân chứng của bạo lực, chẳng hạn như lạm dụng thể chất hoặc tình dục
• Đồng tính nam, đồng tính nữ, lưỡng tính hoặc chuyển giới trong một môi trường không được hỗ trợ
• Có những đặc điểm tính cách nhất định, chẳng hạn như tự ti hoặc bị phụ thuộc quá mức, tự phê bình hoặc bi quan
• Có những vấn đề ảnh hưởng tiêu cực đến lòng tự tin, chẳng hạn như béo phì, vấn đề bạn bè trang lứa, bắt nạt lâu dài hoặc các vấn đề học tập
• Có các tình trạng sức khỏe tâm thần khác, chẳng hạn như rối loạn lưỡng cực, rối loạn lo âu, rối loạn nhân cách, chán ăn hoặc chứng cuồng ăn

Lịch sử gia đình và các vấn đề với gia đình hoặc người khác cũng có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm của con bạn, chẳng hạn như:

• Có mâu thuẫn gia đình
• Có một thành viên gia đình đã mất vì tự tử
• Có cha mẹ, ông bà hoặc người có quan hệ huyết thống khác bị trầm cảm, rối loạn lưỡng cực hoặc nghiện rượu
• Trải qua những sự kiện căng thẳng trong cuộc sống gần đây, chẳng hạn như ly hôn của cha mẹ hoặc nỗi đau mất đi người thân

Cách chữa bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì mà các bậc làm cha làm mẹ cần biết ngay

Bác sĩ chuyên khoa sau khi khám và chẩn đoán tình trạng bệnh cho trẻ sẽ hướng dẫn và tư vấn về phương pháp điều trị. Nếu trẻ bị trầm cảm ở tuổi dậy thì mức độ nhẹ sẽ áp dụng trị liệu tâm lý và các biện pháp tự cải thiện.

Những trẻ có bệnh nghiêm trọng bắt buộc phải kết hợp sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.

1. Cách chữa trầm cảm ở tuổi dậy thì tại nhà

Khi bệnh trầm cảm của trẻ còn nhẹ, bố mẹ có thể áp dụng cách chữa bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì ngay tại nhà dưới đây cũng có thể mang lại cải thiện rõ rệt. Còn với những trẻ bệnh biểu hiện nặng hơn áp dụng cách này cũng góp phần giảm nhẹ triệu chứng và nâng đỡ tinh thần cho trẻ.

• Thay đổi chế độ ăn uống hàng ngày, thường xuyên cho trẻ dung nạp các thực phẩm nhiều vitamin, khoáng chất tốt cho cơ thể và não bộ. Hạn chế cho trẻ ăn các món ăn cay nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ, những thực phẩm béo… Tuyệt đối không cho trẻ uống rượu bia, hút thuốc hay sử dụng các chất gây nghiện.
• Tập luyện thể thao để nâng cao sức khỏe cho trẻ. Chỉ nên áp dụng bài tập đơn giản, nhẹ nhàng giúp máu huyết lưu thông, não bộ được cân bằng, tinh thần thoải mái. Bố mẹ nên khuyến khích trẻ dành ra khoảng 30 phút mỗi ngày để đạp xe, chạy bộ, đi bộ, tập yoga, bơi lội, thiền để tâm trạng được ổn định hơn.
• Hình thành thói quen ngủ trước 23 giờ mỗi ngày và nên ngủ đủ 8 tiếng để cơ thể được nghỉ ngơi, thư giãn.
• Hỗ trợ trẻ sắp xếp thời gian học tập, sinh hoạt hợp lý và tránh học quá sức.
• Động viên con tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí để cải thiện các mối quan hệ và có tâm trạng tốt hơn.
• Mỗi ngày ngâm mình trong nước ấm khoảng 15 phút để thư giãn.
• Bố mẹ luôn đồng hành, động viên và tạo niềm tin giúp trẻ nỗ lực vượt qua chứng trầm cảm.
• Người thân trong gia đình cũng nên đồng hành để tiếp thêm động lực cho trẻ và hạn chế tình trạng chán nản, muốn bỏ cuộc.
• Các bậc phụ huynh thường xuyên trò chuyện, tâm sự cùng trẻ để tháo gỡ các khúc mắc trong lòng.
• Không nên đặt mục tiêu quá cao cho trẻ và dành nhiều lời chê bai đối với trẻ ở tuổi dậy thì.
• Bố mẹ cũng cần trang bị cho trẻ các kiến thức cơ bản về tuổi dậy thì nhất là những kiến thức liên quan đến giới tính.
• Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động vui chơi, tập thể mà trẻ thích.
• Nhiều trẻ có các hành vi tự hủy hoại và nỗ lực tự sát thì người thân cũng cần tham gia điều trị để ổn định tâm lý, làm chỗ dựa vững vàng để trẻ có động lực vượt qua chứng trầm cảm.

Nếu trẻ bị bệnh trầm cảm ở mức độ nhẹ thì có thể chữa trị tại nhà

2. Cách chữa bệnh trầm cảm ở tuổi dậy thì bằng thuốc bác sĩ kê đơn

Với trẻ có tình trạng bệnh trầm cảm nặng hơn thì phải cần đến sự can thiệp của thuốc chống trầm cảm. Thuốc có tác dụng hỗ trợ các triệu chứng trầm cảm ở tuổi dậy thì được thuyên giảm đáng kể.

Nhưng phần lớn các loại thuốc điều trị trầm cảm cho trẻ đều gây một số tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, suy giảm chức năng sinh lý…

Do đó, gia đình cần cẩn thận cho trẻ uống thuốc và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ. Bố mẹ tuyệt đối không được tự ý cho trẻ dùng thuốc hay tăng giảm liều dùng một cách tùy ý.

3. Áp dụng trị liệu tâm lý

Nhiều phụ huynh sau khi biết con bị bệnh trầm cảm đã tìm đến phương pháp trị liệu tâm lý. Vì đây là biện pháp được đánh giá cao về độ an toàn và hiệu quả.

Khi đó, các chuyên gia tâm lý sử dụng những kỹ thuật chuyên môn để trò chuyện, giao tiếp với trẻ. Theo đó, họ sẽ biết được nguyên nhân gây bệnh và dần cải thiện các triệu chứng trầm cảm một cách tự nhiên.

Trầm cảm ở tuổi dậy thì là một bệnh lý ngày càng phổ biến khiến nhiều phụ huynh lo sợ. Bởi nếu bệnh không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời thì rất khó chữa khỏi hoàn toàn.

Bố mẹ cần quan tâm con hơn nữa, nhất là ở lứa tuổi “nổi loạn” dậy thì để con được học tập phát triển tâm lý bình thường.

Xem thêm:

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.