Mới tấm ảnh nên sử dụng máy điểm mạnh

Bố cục là một trong những yếu tố quan trọng để tạo nên bức ảnh đẹp, có chiều sâu. Quy tắc về bố cục được đặt ra giúp chúng ta định hình chính xác đối tượng, sắp xếp và bố trí các yếu tố khác nhau cho phù hợp. Quy tắc này có thể áp dụng trong mọi tình huống mang đến những bức ảnh đẹp, cân đối và hài hòa, thu hút ánh nhìn của người xem. Nếu là người mới bắt đầu tìm hiểu về nhiếp ảnh, bạn nên nắm rõ những quy tắc cơ bản về bố cục trong nhiếp ảnh để có thể sáng tạo những bức ảnh mang phong cách riêng.

Bố cục 1/3

Quy tắc 1/3 là quy tắc cơ bản và phổ biến nhất trong nhiếp ảnh được nhiều người sử dụng khi chụp ảnh. Để có thể có được bức ảnh theo đúng quy tắc này bạn hãy tưởng tượng hình ảnh bạn định chụp được chia thành 9 phần bằng nhau bởi hai đường dọc và hai đường ngang. Sau đó, bạn ngắm sao cho cảnh dọc theo các đường này hoặc tại điểm mà hai đường giao nhau, như vậy là bạn đã có bức ảnh hoàn hảo theo quy tắc 1/3. Quy tắc này làm nổi bật và cân bằng đối tượng trong không gian và thời gian.

Khi bạn định vị chủ thể ở bố cục 1/3 giao lộ hoặc đường lưới, bức ảnh của bạn sẽ trở nên cân đối hơn. Các yếu tố chính của bạn tạo ra sự quan tâm trực quan đến một phần ba bố cục ảnh, đồng thời cân bằng không gian trống trong hai phần ba còn lại. Điều này trông tuyệt vời và nó phù hợp với người xem. Các bố cục bao gồm các yếu tố chính đập vào giữa khung hình thường tạo cảm giác nhàm chán nhưng với bố cục1/3 tăng sự năng động , bức ảnh mang đến cho người xem nhìn thấy được chủ thể bức ảnh ở bên cạnh và thực hiện hành trình trực quan trong suốt phần còn lại của bức ảnh.

Bố cụccân bằng các yếu tố trong cảnh

Gần giống với quy tắc 1/3, quy tắc cân bằng mang đến sự hài hòa, cân đối cho bức ảnh. Nếu như quy tắc 1/3 đặt đối tượng chính ở 1/3 khung hình, điều này có thể để lại khoảng trống cho bức ảnh thì quy tắc cân bằng sẽ cân đối lại bức ảnh bằng cách đưa một đối tượng khác có tầm quan trọng thấp hơn để lấp đầy không gian.

Bố cụcđường dẫn

Khi chúng ta nhìn vào một bức ảnh, theo tự nhiên mắt sẽ nhìn theo các đường thẳng. Như vậy, khi chụp ảnh, bạn có thể đặt những đường thẳng trong bố cục của mình. Những đường dẫn này sẽ hướng mắt người xem đến đối tượng. Có nhiều loại đường khác nhau - thẳng, chéo, cong, ngoằn ngoèo, xuyên tâm,... tùy thuộc vào không gian và các loại đường mà bạn sử dụng để nâng cao bố cục ảnh.

Quy tắc đối xứng

Đây cũng là một trong những quy tắc được nhiều người áp dụng để có bức hình hoàn hảo. Quy tắc này hướng đến sự hài hòa, giảm thiểu sự tương phản giữa kích thước, hình dạng và màu sắc để làm nổi bật đối tượng trung tâm. Chụp ảnh theo quy tắc này, bạn cần đứng chính giữa hay đối diện đối tượng, giữ máy ảnh song song với đối tượng và căn chính xác đối tượng trung tâm theo chiều dọc hoặc chiều ngang. Ở quy tắc này, đôi khi sự phản chiếu của đối tượng chụp qua gương hay mặt nướcchính là một ví dụ điển hình của quy tắc đối xứng.

Quy tắc đóng khung chủ thể

Sử dụng khung trong bức hình của bạn là cách tốt nhất để tạo chiều sâu cho cảnh vật nhằm thu hút sự chú ý đến một khu vực hay đối tượng cụ thể trong ảnh. Khung của bạn có thể là cây cầu, mái vòm và hàng rào hay cành cây,... Đặt đối tượng vào trong khung hình sẽ làm nổi bật đối tượng, ẩn đi những cảnh vật không mong muốn, thu hút ánh nhìn trực tiếp vào chủ thể và tạo ra chiều sâu cho bức hình.

Tỷ lệ vàng

Tỷ lệ vàng (Golden Ratio) được sử dụng trong các bức hình có bố cục tương đối đơn giản để người xem tập trung vào đối tượng mà không bị chi phối bởi các yếu tố khác trong bức ảnh. Tỷ lệ vàng bao gồm một đường xoắn ốc hướng mắt người xem đến đối tượng. Tương tự như quy tắc 1/3, ở quy tắc này, đối tượng trung tâm sẽ nằm trong vòng tròn xoắn nhỏ nhất của xoắn ốc và các đối tượng nằm bên ngoài chính là phông nền.

Tiền cảnh

Tiền cảnh là những cảnh vật, chủ thể gần nhất, rõ nét nhất đối với người quan sát. Chụp ảnh theo quy tắc tiền cảnh là cách tuyệt vời để tạo chiều sâu cho bức ảnh. Những bức ảnh chụp thiên nhiên thường là ảnh 2D, nếu sử dụng yếu tố tiền cảnh trong lúc chụp sẽ tạo ra bức ảnh gần giống với ảnh 3D mang đến sự chân thực cho người xem. Kĩ thuật chụp ảnh này phù hợp với những ống kính góc rộng.

Quy tắc tam giác

Mắt của chúng ta luôn bị thu hút bởi những hình khối, đặc biệt là hình tam giác. Mỗi cạnh của hình tam giác là một đường dẫn, hướng mắt người xem đến đối tượng. Hình khối này khi kết hợp với các đường dẫn và các hình tam giác ẩn trong cảnh vật sẽ tạo nên sự kịch tính cho bức ảnh. Nếu như ở quy tắc 1/3, đối tượng được đặt ở 1/3 khung hình thì ở quy tắc này, bạn cần phải tính toán các đường dẫn, đường phân chia, điểm trọng tâm,... sao cho làm nổi bật nên đối tượng bạn muốn hướng tới.

Quy tắc số lẻ

Trong nhiếp ảnh, quy tắc số lẻ được áp dụng tương đối nhiều tạo ra bố cục thú vị, thu hút ánh mắt người nhìn hơn là số chẵn bởi khi nhìn vào bức ảnh số chẵn, người xem khó có thể xác định chính xác đâu mà đối tượng chính. Điều này sẽ khiến cho bức ảnh trở nên nhàm chán, tẻ nhạt. Với quy tắc số lẻ, thông thường bức ảnh sẽ có 3 đối tượng bao gồm một đối tượng chính và hai đối tượng phụ, bạn có thể sắp xếp thành một đường thẳng hoặc tam giác. Chụp ảnh theo quy tắc này sẽ giúp bức ảnh của bạn có điểm nhấn mang lại cảm giác tự nhiên và dễ nhìn hơn.

Lời kết

Điềucuối cùng màVJShopmuốn gửi tới mọi người đó là"Nghệ thuật là sự sáng tạo,mọi quy tắc đều có thể bị phá vỡ". Mục đích thực sự là khơi dậy được cảm xúc trong lòngngười xem. Những quy tắc về bố cục trong nhiếp ảnh trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, hy vọng bạn có thể lựa chọn và ứng dụng nó để tạo ra những bức ảnh độc đáo. Hãy tự tin thể hiện tài năng của mình!

Khi nhắc tới hai từ “bố cục” trong nhiếp ảnh, rất nhiều người ngay lập tức nghĩ tới “quy tắc 1/3”. Không sai khi nói rằng “quy tắc 1/3” là bố cục phổ biến và kinh điển trong nhiếp ảnh, nhưng cần lưu ý không đánh đồng hai khái niệm này với nhau. Thậm chí, nói “quy tắc 1/3” là một thể loại bố cục trong nhiếp ảnh cũng không đúng, bởi thực chất đó chỉ là một phần rất nhỏ (nhưng đơn giản, dễ áp dụng nên trở thành phổ biến) trong bố cục về vị trí các vật thể trong khung hình mà thôi. Để dễ hình dung hơn, có thể xem bảng sau:

Tuy nhiên, vì quá phổ biến và rất dễ áp dụng trong các thể loại ảnh chụp thông thường, nên ở phần tiếp theo sau, GenK vẫn sẽ đi sâu vào hướng dẫn bạn đọc cách vận dụng “quy tắc 1/3” này. Còn trước hết, xin được mạn đàm đôi lời về bố cục trong nhiếp ảnh.

1.      Bố cục trong nhiếp ảnh là gì? Tại sao tôi cần nó?

Theo Nhiếp ảnh gia Dương Quốc Bình (Thạc sỹ Nhiếp ảnh truyền thông – Đại học Northeastern, Mỹ)  thì “bố cục hình ảnh trong nhiếp ảnh là việc sắp xếp hay sắp đặt các thành tố hình ảnh trong một không gian giới hạn để thể hiện được ý tưởng của nhiếp ảnh gia.”

Nhiều người vẫn thường cho rằng “tôi chụp hình cho vui là chính”, hoặc là “tôi ghét bị ràng buộc trong khuôn khổ” để trốn tránh việc tìm hiểu về bố cục trong nhiếp ảnh. Cũng có nhiều người hoang tưởng rằng mình là... thiên tài nhiếp ảnh, nên cố vặn vẹo người sao cho ra những tư thế và góc chụp thật kỳ quặc rồi tự gán những tấm hình đó hai chữ “phá cách”. Thực chất, bố cục trong nhiếp ảnh là một khái niệm quá rộng và bao gồm quá nhiều “tập con” mà không phải ai – ngay cả các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp – có thể khẳng định rằng mình biết được hết, bởi vậy đa phần những gì chúng ta nghĩ rằng mình đang “phá cách”, thực chất chỉ đang nằm trong một vùng tối mà mắt mình chưa nhìn thấy.

Một tấm hình không có bố-cục-theo-chủ-đích (để phân biệt với bố cục vô tình tạo ra trong quá trình tìm tòi... phá cách nói tới ở trên) cũng giống như một căn phòng lộn xộn ngổn ngang. Đôi khi, chỉ đôi khi thôi, chúng tạo ra đôi chút ấn tượng đối với người xem. Nhưng trong đa số trường hợp, người ta sẽ đặt câu hỏi “Rốt cuộc tấm hình này có ý nghĩa gì?” Căn phòng này có gì đặc biệt, đâu là những vật dụng quan trọng được sử dụng, chúng nằm ở đâu mất rồi? Bố-cục-theo-chủ-đích khi đó là công cụ để loại bỏ những chi tiết thừa, sắp xếp lại những gì cần thiết theo một trật tự nào đó để bất kỳ một người khách nào khi mở cửa bước vào phòng cũng dễ dàng nhận ra chúng, và đoán biết được phần nào tính cách của chủ nhân căn phòng.

Ngay cả với người sử dụng máy ảnh du lịch để chụp một tấm hình cho cả gia đình (hoặc nhóm bạn) khi đi du lịch, việc sắp đặt người cao đứng giữa, thấp dần về hai bên hay nam nữ xen kẽ, khuỵu gối xuống hất máy lên để lấy được cả mái nhà hay ngọn cây phía sau,... cũng là một kiểu bố cục trong nhiếp ảnh. Vậy có gì là không tốt nếu chúng ta nắm được phần nào đó kiến thức về chúng và áp dụng để có được những tấm hình đẹp hơn?

2.      Quy tắc 1/3 (The Rule of Thirds)

Như đã nói ở trên, bố cục trong nhiếp ảnh là một khái niệm rất rộng, bao gồm nhiều thể loại như bố cục ánh sáng, bố cục màu sắc, bố cục vị trí các vật thể trong khung hình. Trong khuôn khổ có hạn của bài viết này, GenK chỉ xin được giới thiệu tới bạn đọc “quy tắc 1/3”, một “tập con” trong bố cục về vị trí các vật thể trong khung hình.

Quy tắc 1/3 tạo bởi 2 đường cắt ngang và 2 đường cắt dọc, chia khung hình ra thành 9 phần bằng nhau:

Bố cục 1/3.

Các đường cắt dọc gọi là các “đường dọc mạnh”, các đường cắt ngang gọi là các “đường ngang mạnh” hay các “đường chân trời”, chúng giao nhau tại 4 điểm (đánh dấu đỏ) gọi là các “điểm mạnh”.

Một tấm hình tuân thủ tốt quy tắc 1/3 là khi người chụp đặt các điểm nhấn của chủ thể vào càng nhiều các đường mạnh và điểm mạnh càng tốt, và phần hậu cảnh nếu có đường chân trời thì đường chân trời này nằm song song hoặc trùng khớp với 1 trong 2 đường ngang mạnh.

Hãy xem các hình dưới đây để hiểu rõ hơn về cách xếp đặt theo quy tắc này. Nguồn hình: Internet.

Đường chân trời phía xa được đặt song song và gần sát với đường ngang mạnh phía trên. Phần đầu

của con thuyền được đặt tại điểm mạnh phía dưới bên trái.

Khung hình dọc cũng áp dụng quy tắc 1/3, với bông hoa hướng dương và cô gái đều nằm ở các điểm mạnh bên phải.

Ảnh chân dung vận dụng khá nhiều quy tắc 1/3. Trong tấm hình này, chủ thể là cô gái với toàn bộ trục cơ thể nằm trên 2 đường dọc mạnh bên

phải và ngang mạnh phía dưới, đi qua 3 điểm mạnh (quá tuyệt!). Đường chân trời phía sau nằm song song với đường ngang mạnh phía trên.

Chân dung cận cảnh cũng không phải ngoại lệ. Đặc biệt đôi mắt – “cửa sổ tâm hồn” là điểm nhấn thường được

khai thác nhiều nhất, được ưu ái đặt trên đường ngang mạnh và điểm mạnh phía trên bên phải.

Quy tắc 1/3 phổ biến và dễ áp dụng tới mức trong hầu hết mọi chiếc máy ảnh – từ du lịch tới ống kính rời, đều tích hợp sẵn thước ngắm phục vụ cho quy tắc này. Cụ thể trong kính ngắm (viewfinder) của máy ảnh ống kính rời, ta sẽ thấy nhìn các đường vạch mờ chia khung hình ra làm 9 phần đúng như trên. Còn ở máy ảnh du lịch, ngắm chụp qua LCD, ta có thể kích hoạt các đường vạch này bằng cách vào Menu / Camera Settings / Grid Lines: On.

Thậm chí tính năng này có ngay cả trên iPhone:

Bật gridlines trên iPhone.

Quy tắc 1/3 không phải là quy tắc duy nhất trong bố cục về vật thể trong nhiếp ảnh, nhưng đó lại là quy tắc thường gặp nhất với các thể loại hình chụp mà chúng ta hay thực hiện. Chỉ cần áp dụng nhuần nhuyễn quy tắc này – nhận định được đâu là điểm nhấn của chủ thể, đâu là đường chân trời, v..v.. là bạn đọc đã có thể nâng cao trình độ của mình lên rất nhiều rồi. Ở bài viết tuần tiếp theo, GenK sẽ giới thiệu tới bạn đọc thêm một số loại hình bố cục khác nữa, cũng như một số thủ thuật nho nhỏ khiến hình chụp trông “chuyên nghiệp” hơn.