Nếu cuộc đời là một trò chơi thì có những luật chơi
|
Cuộc đời giống như một trò chơi. Nếu muốn trở thành người thắng cuộc, bạn phải nắm trong tay những quy tắc chính của trò chơi này. Bằng không, bạn sẽ mãi cảm thấy cuộc đời này bất công với bạn mà thôi.Từ trước đến nay, mọi người thường quan niệm: cuộc sống vốn dĩ không công bằng và tự an ủi bản thân rằng phải tập quen dần với điều đó. Cũng đúng là thế thật, ngoại trừ những người tài năng xuất chúng, người bình thường như chúng ta phải từng ngày vật lộn với những khó khăn trong cuộc sống. Vậy nên, mọi người thường dễ cảm thấy cuộc đời này bất công.Sự thật là, cuộc đời giống như một trò chơi, nhưng có mức độ phức tạp hơn. Người chơi sẽ cần đọc kỹ và hiểu đúng những quy tắc đã có trước khi bắt đầu vào cuộc chơi. Tác giả của bài viết này, ông Oliver Emberton – một cây bút nổi tiếng đồng thời còn là một nghệ sĩ đa tài – đã soạn ra 3 quy tắc chính của trò chơi mang tên “cuộc đời” này. Quy tắc 1: Đời về căn bản là ganh đua Thế nên, đừng bao giờ tự tin nói rằng, mình chẳng cần đến cạnh tranh để có thể sống như ngày hôm nay. Bạn vẫn đang cố gắng học tốt để đạt điểm số cao, bạn vẫn đang mải miết làm việc để có thêm thu nhập hoặc bạn vẫn đang tìm cách tạo ấn tượng với người bạn thầm thích đó thôi.Nếu vẫn nghĩ đây không phải ganh đua, thì đơn giản là bạn đã bị loại khỏi cuộc chơi này rồi. Mọi nhu cầu của con người đều sẽ khởi động “đường đua”. Và chiến thắng sẽ chỉ dành cho những ai thực sự chiến đấu vì nó. Quy tắc 2:Người ta đánh giá bạn qua những thứ bạn làm được, không phải những thứ bạn nghĩXã hội này thường đánh giá con người dựa trên những gì họ có thể làm cho người khác. Bạn vừa cứu một đứa trẻ khỏi đám cháy, sơ cứu người bị tai biến hay đơn giản là có thể gây tiếng cười, mọi hành động của bạn sẽ được người khác “định giá” ngay lúc đó.Sẽ chẳng có gì bàn cãi ở đây nếu bạn cũng đánh giá bản thân theo cách đó. Chúng ta chỉ đơn thuần tự tin cho rằng “tôi là người tốt”, hay “chắc chắn tôi sẽ làm được”. Bạn đánh giá bản thân theo cách nghĩ riêng của mình, nhưng đó không phải cách thế giới đang nhìn vào bạn.Bạn tốt tính như thế nào, tài cán đến đâu, đam mê dữ dội ra sao, xã hội này không quan tâm. Điều họ quan tâm là bạn sẽ làm được gì cho thế giới. Thủ khoa tốt nghiệp Đại học nhưng lại thất nghiệp, thì cũng bằng không.Mà cho dù chúng ta có làm tốt cỡ nào, ta cũng sẽ bị người đời soi mói và nhìn bằng góc nhìn phiến diện. Một nhân viên gác cổng cần mẫn sẽ chẳng được tung hô như một nhà đầu tư chứng khoán thành đạt. Một nhà nghiên cứu ung thư sẽ ít được quan tâm hơn dàn siêu mẫu chân dài. Vì sao vậy? Đó là bởi vì những tài năng đó là quý hiếm và được đón nhận bởi nhiều người hơn. Mọi người luôn có niềm tin bất diệt rằng, tài năng của mình sớm muộn rồi sẽ tỏa sáng. Chỉ cần chăm chỉ và làm ra sản phẩm thật tốt, thế giới rồi sẽ biết đến mình… Nhưng trong thực tế, sự đón nhận của đám đông đơn giản chỉ là một hiệu ứng mạng lưới, tức là sức lan tỏa và ảnh hưởng càng lớn, thì bạn càng thành công. Cứu một mạng người, bạn là anh hùng khu phố, nhưng chữa được bệnh ung thư, tên bạn đi vào huyền thoại. Viết một quyển sách cực hay nhưng không xuất bản, bạn chẳng là ai trên cõi đời này, nhưng nếu bạn là tác giả tiểu thuyết “Harry Potter”, cả thế giới đều phải ngưỡng mộ bạn.Có thể bạn sẽ không thích nghe điều này: Bạn sẽ được đánh giá dựa trên những gì bạn có khả năng làm được và số lượng người được hưởng lợi từ điều bạn làm. Nếu không chịu chấp nhận sự thật đắng ngắt này, lúc nào bạn cũng thấy thế giới bất công với mình. Quy tắc 3:Khái niệm công bằng của mỗi người liên quan mật thiết đến lợi ích cá nhânCon người thích đặt ra những chuẩn mực đạo đức. Đó chính là lý do chúng ta cần trọng tài trong thi đấu hay thẩm phán trong tòa án. Chúng ta luôn phân định rõ đúng – sai trong mọi tình huống, và hy vọng thế giới sẽ tuân theo. Cha mẹ và thầy cô cũng dạy chúng ta điều đó từ khi còn nhỏ. Họ dạy ta điều hay, lẽ phải và thấm nhuần tư tưởng: cứ ngoan là sẽ có thưởng.Nhưng trò chơi cuộc đời này đâu dễ dàng gì. Bạn học như điên, nhưng vẫn thi trượt. Bạn làm việc miệt mài, nhưng người khác lại được thưởng. Bạn yêu người ấy đến dại khờ, nhưng thứ bạn nhận lại là những cử chỉ lạnh lùng của đối phương.Vấn đề ở đây không phải là cuộc đời này bất công với bạn, mà là do tự bạn đã hiểu sai về khái niệm “công bằng”.Khi bạn yêu đơn phương ai đó, bạn xem họ là mẫu người hoàn hảo. Họ có đầy đủ những đức tính bạn mong chờ mà người khác không có. Tương tự khi ai đó thích bạn, tuy bạn không quá xinh đẹp hay xuất sắc, người ta vẫn ưu ái bạn, bởi vì bạn đem lại cho họ cảm giác “hoàn thiện”. Cách bạn ghét những người xung quanh cũng thế thôi, đặc biệt là những đối tượng quyền lực điển hình. Bạn ghét sự nghiêm khắc của sếp, ghét thầy cô vì bạn hay bị la rầy. Việc bạn thích hay ghét ai đó sẽ phụ thuộc vào việc người đó có đem đến những gì bạn muốn hay không. Đôi khi, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống thật nghẹt thở và bất công với những điều luật đầy bó buộc từ họ. Nhưng việc gì cũng có 2 mặt, họ cũng chỉ đang làm tốt bổn phận của mình mà thôi. Thầy giáo tỏ ra hung dữ để bạn sợ và chú tâm học hành, sếp uy nghiêm để giữ kỷ cương công ty. Nếu họ không làm đúng trọng trách, họ biết sẽ xảy ra hậu quả gì. Mỗi người đều có những sự ưu tiên khác nhau, vậy nên, “khổ trước sướng sau” là tốt nhất.4. Tại sao cuộc sống không công bằng?Đó là bởi vì chúng ta không định nghĩa đúng khái niệm về sự công bằng. Chúng ta đang phủ lên sự công bằng một tấm áo choàng gắn đầy những suy nghĩ mơ mộng: “Ước gì mình được như họ”.Thử tưởng tượng nếu tồn tại thế giới mà ai cũng được đối xử “công bằng” như họ mong muốn, thì cái thế giới đó sẽ loạn đến mức nào? Không ai dám yêu đương ai vì sợ làm tổn thương những trái tim yếu đuối. Trường học, công ty sẽ chẳng đi lên vì toàn những thành phần vô kỷ luật. Và ông trời sẽ chỉ đổ mưa xuống những người xấu.Hầu hết chúng ta đều dành quá nhiều thời gian vẽ nên cuộc sống lý tưởng trong mơ, đến nỗi chẳng màng đến thế giới thực xung quanh đang chuyển biến thế nào. Vì vậy, ngừng than vãn và đối mặt với thực tế mới chính là chìa khóa mở tung sự hiểu biết về thế giới cũng như mọi tiềm năng ẩn sâu bên trong bạn.
Cuộc sống thực chất không khác một trò chơi, mà ở đó chúng ta là những nhân vật chính. Nếu trong game, bạn phải chiến đấu để giành được chiến thắng thì ngoài cuộc sống, những kỹ năng đòi hỏi còn cao hơn rất nhiều. “Thành công” và “thành tích” lúc này chỉ là kết quả của một loạt những hành động trả lời cho các câu hỏi: - Cách bạn tận dụng thời gian của mình (số giờ bạn dành để tích lũy cho một kỹ năng nhất định)? - Bạn dành thời gian đó với ai (chất lượng của thời gian đó)? - Nơi bạn dành thời gian đó (số kỹ năng bạn dùng để làm chủ một hoặc nhiều vấn đề)? - Tại sao bạn lại dành thời gian để làm những việc đó (động lực thúc đẩy bạn là gì)? Đại đa số chúng ta không bao giờ đặt câu hỏi về cách tận dụng thời gian mà chỉ đơn thuần là để nó tự đẩy chúng ta từ hành động này sang hành động khác. Chúng ta không dành thời gian để chọn lọc những người bạn, hay một “cộng đồng” phù hợp. Chúng ta cũng không nhìn lại hành động và đặt câu hỏi về hiệu quả của hành động đó. Và trên hết chúng ta không dành thời gian để suy nghĩ xem vì sao chúng ta lại lựa chọn điều đó. Kết quả là, chúng ta bị cuộc sống cuốn đi. Thiết kế của trò chơi cuộc sống thực ra khá đơn giản. Nó gồm một vài nguyên tắc cơ bản được tạo ra để giúp người chơi có được trải nghiệm về vô vàn những sự ngẫu nhiên. Và đây là những gợi ý để giúp bạn tiến bước trong cuộc sống và đến được cái đích cuối cùng một cách viên mãn. 1. Hãy hành động ngay khi bạn có ý tưởng Một khi bạn đã tìm được hình mẫu hay lý tưởng, đừng ngần ngại mà thực hiện hành động ngay. Nếu bạn không làm những gì bạn biết mình cần làm, hay nên làm; bạn không động não, không lập kế hoạch, không tưởng tượng… thì cái gì sẽ xảy ra? Hãy tưởng tượng đến việc làm một cái bát sứ. Để làm được, bạn phải đặt cục đất sét lên bàn quay, chân thì đạp để bàn xoay đều trong khi tay thì liên tục nhào nặn. Sẽ chẳng có một cái tô đẹp nào nên bạn không hành động. Vì thế, hãy ngừng lập kế hoạch đi. Thay vào đó cần hành động ngay. 2. Mọi người nghe theo trái tim của bạn đầu tiên, sau đó mới đến lời nói Rất nhiều người trong số chúng ta mắc chứng sợ giao tiếp xã hội hay khó kết bạn. Nhưng ngược lại, cũng có những người thật sự rất quảng giao và không ngần ngại khi bắt chuyện. Liệu có điều gì khác biệt trong những cá nhân này? Điều quan trọng nhất khiến người khác lắng nghe bạn không phải lời nói mà chính là trái tim, là con người bạn. Khi bạn tiếp cận người khác với sự công khai và trung thực, họ cũng sẽ đáp lại như vậy. Khi bạn cho đi thì sẽ có người trả lại. Khi bạn thoải mái với cảm xúc của chính mình thì người khác cũng sẽ cảm thấy tự nhiên khi chia sẻ những cảm xúc của họ với bạn. Tôi tin rằng, 50% yếu tố quyết định sự thành công của bạn trong cuộc sống là sự thành thật với chính bản thân mình. Bạn càng nuôi dưỡng con người bên trong, thế giới bên trong thì cuộc sống càng mang đến nhiều cơ hội. 3. Để trưởng thành, bạn phải cam kết theo tiến trình  Điều dễ nhất trong cuộc sống là nói rằng bạn sẽ làm một điều gì đó. Nhưng có đến 99% thất bại khi gặp thách thức ngay lần đầu tiên. Có nhiều nguyên nhân để bào chữa cho việc này, trong đó có những lý do khách quan như cản trở của người khác, quy định pháp luật… hay những lý do chủ quan “bé tí” như bị bệnh, cảm thấy mệt mỏi… Tuy nhiên, điều đáng sợ là chúng ta thường tự nhủ rằng “Chỉ bỏ lỡ lần này thôi, lần sau sẽ bù đắp” mà không nhận ra chính mình đang phá vỡ cam kết tiến trình của mình. Khi chấp nhận trì hoãn thì cũng là lúc bạn để cuộc sống của mình lùi lại một bước. Nếu hôm nay bạn không hành động để trở thành người bạn muốn vào ngày mai, thì bạn cũng không thể trở thành người đó sau 5 năm nữa. 4. Thành công lâu dài phụ thuộc vào khả năng làm chủ Không có một định nghĩa chính thức nào về “thành công”. Mỗi người có 1 ý kiến khác nhau về thành công và kéo theo đó là những định lượng khác nhau, những đánh giá khác nhau. Điều này có nghĩa là tùy thuộc vào từng cá nhân mà thành công là dài hay ngắn và động lực nào thúc đẩy họ bước tiếp để tiến tới thành công to lớn hơn. Với một người có khả năng làm chủ bản thân, bạn sẽ biết thời điểm thích hợp để gặt hái thành công và tiếp tục bước tới. Họ không cảm thấy bị gò bó vào một quan điểm nào và duy trì được sự tập trung vào những gì thực sự quan trọng. 5. Con đường dễ dàng thường đi lòng vòng. Lối tắt là con đường khó khăn hơn Một trong những điều mỉa mai của cuộc sống là những điều tưởng chừng dễ dàng thì lại khó khăn còn những điều tưởng như khó khăn thì lại có thể kết thúc rất rõ ràng. Tất nhiên, chúng ta khó có thể biết thế nào là dễ dàng, là đường tắt hay đường vòng nếu chưa thử sức. Nhưng nó sẽ dễ dàng hơn khi bạn tỉnh táo mỗi khi đưa ra quyết định và khắt khe một chút với lựa chọn của mình. Theo Nicolas Coles |
