Nghiệp vụ chứng từ giao nhận hàng nhập khẩu

Bài viết sẽ giúp bạn biết được 6 bước cơ bản trong quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container. Tùy vào yêu cầu của từng đơn hàng cũng như tình trạng, chính sách của từng công ty giao nhận hàng nhập khẩu mà sẽ có quy trình đặc thù riêng. Tuy nhiên về cơ bản thì quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container FCL sẽ có 10 bước cơ bản tổng quát như sau: 

Nghiệp vụ chứng từ giao nhận hàng nhập khẩu

BƯỚC 1: NHẬN VÀ KIỂM TRA BỘ CHỨNG TỪ

Sau khi hai bên đã thỏa thuận các điều khoản, thống nhất về giá và ký kết hợp đồng giao nhận, bên khách hàng sẽ gửi cho nhân viên chứng từ một bộ chứng từ cơ bản gồm: Sales Contract, Packing List,  Commercial Invoice, Bill of Lading, kèm với đó là các thông tin quan trọng như ngày tàu dự kiến cập cảng, thông tin - số hiệu tàu,...

Lúc này, nhân viên chứng từ sẽ rà soát kiểm tra xem các thông tin giữa các loại chứng từ nêu trên có trùng khớp với nhau hay không, đảm bảo mọi thông tin cần thiết đều đầy đủ và chính xác. Nếu phát hiện thiếu sót hoặc có sự bất nhất không trùng khớp giữa các thông tin của chứng từ, thì nhân viên chứng từ cần lập tức liên hệ lại với khách hàng điều chỉnh hoặc bổ sung kịp thời. 

BƯỚC 2: LẤY LỆNH GIAO HÀNG D/O 

Delivery Order hay còn gọi là Lệnh giao hàng D/O – là một loại chứng từ quan trọng trong quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container. Theo đó, D/O do công ty vận chuyển (có thể là hãng tàu hoặc forwarder) phát hành dùng để chỉ thị cho đơn vị đang lưu kho giữ hàng tại cảng  giao hàng cho người chủ hàng đã được chỉ định.  

Thông thường bạn sẽ nhận được giấy thông báo hàng đến (Arrival Notice) khoảng 1-2 ngày trước ngày dự kiến hàng đến. Để lấy lệnh giao hàng D/O, sau khi tàu cập cảng, nhân viên giao nhân đem theo bộ chứng từ đầy đủ cùng giấy giới thiệu của bên công ty khách hàng, tới hãng tàu để lấy lệnh giao hàng D/O. Nếu là lệnh nối thì có thể bạn phải tới một đại lý giao nhận chỉ định khác. 

Nghiệp vụ chứng từ giao nhận hàng nhập khẩu

Lưu ý, bạn sẽ phải đóng một số loại phí khi lấy lệnh giao hàng như phí làm D/O, phí THC, phí vệ sinh container, Handling, ...

Đối với hàng nguyên container FCL (Full container ), tùy theo yêu cầu của từng hãng tàu, nhân viên giao nhận cần làm giấy mượn container đồng thời đóng tiền cược container nếu thuộc hình thức hàng giao thẳng, giao nguyên container. Lúc này, trên D/O sẽ được đóng dấu là “HÀNG GIAO THẲNG”. Hoặc nếu là hàng rút ruột thì trên lệnh giao hàng sẽ đóng dấu  “HÀNG RÚT RUỘT” cùng với ghi chú thời gian hết hạn.

Bên cạnh đó, nhân viên giao hàng sẽ được hãng tàu đưa cho ký vào 01 bản D/O, và đây là bản mà hãng tàu sẽ giữ lại lưu trữ. Trong trường hợp phát sinh trục trặc, thì bản D/O này giúp họ xác nhận đã hoàn tất nhiệm vụ trao lệnh D/O. Ngoài ra, người giao nhận còn cần phải đối chiếu các thông tin giữa B/L và D/O, trong trường hợp phát hiện sai lệch cần yêu cầu hãng tàu sửa ngay. 

BƯỚC 3: KHAI HẢI QUAN ĐIỆN TỬ VÀ ĐÓNG THUẾ

Bạn có thể thực hiện việc khai báo hải quan online đồng thời với việc lấy lấy lệnh giao hàng D/O. Việc này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều so với trước đây. Bởi trước khi có hình thức khai báo điện tử, bên nhập hàng phải điền tờ khai giấy thủ công, sau đó đem ra hải quan để nhập thông tin. Chưa kể tới việc điền sai phải điền lại rất phiền phức và mất thời gian. Còn hiện nay, nhờ tờ khai điện tử mà mọi việc trở nên rất nhanh chóng, nếu điền sai sẽ có thông báo điều chỉnh ngay. 

Hiện nay để khai tờ khai hải quan điện tử, người dùng có thể sử dụng phần mềm ECUS5/VNACCS của cơ quan Hải quan hoặc có thể dùng các phần mềm khác đã đăng ký với cơ quan chức năng và được cấp phép. Khi truyền tờ khai hải quan thành công, thì hệ thống tiếp nhận sẽ thông báo tự động cho bạn các thông tin như: số tiếp nhận, số tờ khai và tình trạng phân luồng hàng hóa (xanh/vàng/đỏ). 

Nếu được thông báo luồng xanh, xem như bạn hoàn tất phần khai báo hải quan điện tử, mọi thứ suôn sẻ (trong khi luồng vàng cần bổ sung sửa đổi và kiểm tra bộ chứng từ gốc, còn luồng đỏ bên cạnh kiểm tra chứng từ gốc sẽ phải kiểm hóa trực tiếp). Lúc này, bạn sẽ nhận được tờ khai hải quan hàng nhập. Bạn in bộ tờ khai này ra và tiến hành liên hệ với khách hàng nộp thuế.

BƯỚC 4: ĐĂNG KÝ TỜ KHAI TẠI CẢNG

Khi khai báo hải quan điện tử thành công và in tờ khai. Việc bạn cần làm tiếp theo là chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ để đăng ký tờ khai tại cảng. Cụ thể: 

  • Tờ khai hải quan nhập khẩu
  • Invoice
  • Vận đơn (B/L)
  • C/O 
  • Packing list
  • Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước
  • Giấy giới thiệu
  • Đăng ký kiểm hóa (trường hợp luồng đỏ)

Sau khi đã chuẩn bị bộ chứng từ đầy đủ nên trên, nhân viên giao nhận sẽ đem tới hải quan. Cơ quan hải quan sẽ tiếp nhận hồ sơ và tiến hành kiểm tra. Nếu không có gì bất thường thì chuyển hồ sơ sang bộ phận tính giá thuế để báo mức thuế cần đóng. 

Lưu ý, trường hợp hàng hóa của bạn rơi vào luồng đỏ, thì cần tiến hành kiểm hóa. Lúc này, nhân viên giao nhận cần dựa vào bảng phân công để liên hệ với hải quan kiểm hóa và thực hiện thủ tục đăng ký chuyển bãi kiểm hóa. Khi tới bãi, thì cont được cắt seal, dỡ hàng ra kiểm hóa. 

BƯỚC 5: TRẢ TỜ KHAI HẢI QUAN

Khi quá trình kiểm tra bộ chứng từ (hoặc kiểm hóa) hoàn tất, bộ chứng từ được đóng dấu, rồi chuyển sang cửa trả tờ khai hải quan. Lúc này, nhân viên giao nhận sẽ mua tem để dán vào tờ khai (tem được xem như là lệ phí hải quan)

Bộ hồ sơ trả về sẽ bao gồm: Tờ khai Hải quan đã đóng dấu, phiếu kết quản kiểm tra chứng từ, nếu là luồng đỏ thì có thêm phiếu ghi kết quả kiểm tra hàng hóa). Nhân viên giao nhận có trách nhiệm kiểm tra xem đã đủ hồ sơ chưa. Nếu đủ thì tiến hành bước tiếp theo. 

Nghiệp vụ chứng từ giao nhận hàng nhập khẩu

BƯỚC 6: XUẤT PHIẾU EIR

Phiếu EIR còn được gọi là phiếu giao nhận container. Nó chính là phơi phiếu xác nhận tình trạng của container. Đây được xem là một trong những loại giấy tờ quan trọng hàng đầu hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. 

Để xuất phiếu EIR thì nhân viên giao nhận cần tới phòng Thương vụ tại cảng để nộp lệnh giao hàng D/O đã có dấu giao thẳng của hãng tàu. Tiếp đó nhân viên giao nhận cần đóng tiền nâng/hạ và lưu container.

BƯỚC 7: THANH LÝ HẢI QUAN

Nhờ sự tiến bộ của khoa học công nghệ hỗ trợ thanh lý hải quan mà giờ đây bạn đã có thể tiết kiệm khá nhiều thời gian trong việc thanh lý cổng. Nhưng hạn chế là hiện tại, thủ tục này mới chỉ được áp dụng cho các tờ khai hải quan được mở ở Hải quan Sài Gòn khu vực I. Còn ở các khu vực khác, vẫn phải tiến hành theo cách truyền thống. 

Để thực hiện thanh lý hải quan cổng, thì nhân viên giao nhận sẽ mang bộ hồ sơ gồm Lệnh giao hàng D/O, ph iếu EIR, Tờ khai hải quan (gồm cả bản chính và bản photo), cùng danh sách container nộp cho Hải quan. Đơn vị này sẽ lưu thông tin lô hàng vào sổ hải quan, đồng thời đóng dấu vào tờ khai, phiếu EIR, và xác nhận vào tờ danh sách container. Sau đó trả các hồ sơ này lại cho nhân viên giao nhận.

BƯỚC 8: VÀO CẢNG LẤY HÀNG

Lúc này quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container về cơ bản là hoàn tất. Bây giờ nhân viên giao nhận chỉ cần đưa phiếu EIR, danh sách container, cùng giấy mượn container cho tài xế container của mình, và lái xe chạy vào cảng  hoặc ICD để nhận hàng.

BƯỚC 9: TRẢ VỎ CONTAINER RỖNG CHO HÃNG TÀU VÀ NHẬN CƯỢC 

Sau khi hoàn tất việc rút hàng, dựa trên chỉ định ghi trên giấy mượn container, tài xế sẽ mang trả container rỗng về lại cho cảng hoặc ICD. Tiếp đó nhân viên giao nhận sẽ mang phiếu EIR, giấy cược container cùng phiếu thu tới đại lý hãng tàu để làm thủ tục nhận lại tiền cược container đã đóng trước đó.

BƯỚC 10: QUYẾT TOÁN VÀ LƯU HỒ SƠ 

Bước cuối cùng trong quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container là hoàn thiện hồ sơ. Tức sau khi hoàn tất thông quan nhập hàng và hàng đã được chuyển cho khách, thì nhân viên chứng từ sẽ có trách nhiệm kiểm tra và sắp xếp đầy đủ, cẩn thận các chứng từ thành bộ hoàn chỉnh. Một bộ sẽ trao trả lại cho khách hàng, và một bộ sẽ đưa vào lưu trữ. Cùng với đó sẽ gửi cho khách hàng một bản Debit Note (Giấy báo nợ). 

Ngày nay hoạt động xuất nhập khẩu giữa các quốc gia ngày càng phát triển mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu thông thương hàng hóa, phục vụ nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp cũng như đời sống của người dân. Vì thế nắm được quy trình giao nhận hàng nhập khẩu nguyên container là một điều cần thiết mà bất kỳ ai làm trong lĩnh vực xuất nhập khẩu cũng cần phải biết. Hy vọng quy trình chi tiết nêu trên sẽ hỗ trợ cho bạn phần nào trong quá trình làm việc.