Tại sao bị mỏi mắt

Dân văn phòng thường xuyên bị mỏi mắt hoặc khó chịu sau khi tập trung cao độ vào các hoạt động như làm việc, học tập, xem màn hình máy tính, đọc sách hoặc lái xe trong thời gian dài? Nếu bạn đang gặp tình trạng mỏi mắt thì bài viết dưới đây Wit-Ecogreen dành riêng cho bạn, tìm hiểu hết bài này bạn sẽ biết cách làm gì để chẩn đoán và khắc phục chứng mỏi mắt ngay đấy!



Mỏi mắt là gì?

Mỏi mắt là tình trạng phổ biến xảy ra khi mắt bạn hoạt động quá sức. Tình trạng mỏi mắt xảy ra khi các cơ trong mắt chúng ta không được nghỉ ngơi và bảo vệ bởi ánh sáng xanh từ màn hình thiết bị điện tử trong thời gian dài. Đối với một số người, mắt của họ hoạt động với cường độ cao dẫn đến mắt bắt đầu đỏ lên và tình trạng mỏi mắt kéo dài nhiều ngày. Khi điều đó xảy ra, chúng ta cần phải quan tâm đến mắt, hạn chế sử tivi, màn hình máy tính, màn hình điện thoại di động và dành thời gian nghỉ ngơi cho mắt nhiều hơn (1).

Tại sao bị mỏi mắt

Dấu hiệu của mỏi mắt

Trước tiên, bạn cần nhận biết sớm các triệu chứng mắt nhức mỏi để can thiệp kịp thời, giúp cải thiện thị lực mắt, cụ thể:

  • Dễ bị mỏi mắt, đau mắt
  • Mắt mệt mỏi, nóng rát hoặc ngứa mắt
  • Khó tập trung, khó mở mắt
  • Chảy nước mắt hoặc khô mắt
  • Mắt mờ hoặc nhìn đôi
  • Đau đầu, đau cổ, vai hoặc lưng
  • Nhạy cảm với ánh sáng

Tuy mỏi mắt không gây ra hậu quả tức thì nhưng nếu tình trạng kéo dài và không được cải thiện sẽ gây ra nhiều khó chịu, khiến bạn mệt mỏi, giảm khả năng tập trung học tập và làm việc. Ngoài ra, bị mỏi mắt thường xuyên cũng có liên quan đến tình trạng đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng.

Nguyên nhân gây mỏi mắt

Mỏi mắt hay nhức mắt một trong các triệu chứng của bệnh lý về mắt mà bất kỳ ai cũng gặp phải trong cuộc đời, nhưng không phải ai cũng biết nguyên nhân gây ra, việc nắm rõ giúp bạn có biện pháp phòng tránh và chặn đứng căn nguyên ngay từ đầu, tránh các biến chứng nguy hại cho mắt (2).

Tại sao bị mỏi mắt

Theo chuyên gia Đỗ Như Hơn, từ sau tuổi 30, theo quy luật lão hóa tự nhiên, mắt bắt đầu “già đi”, song song đó là tác động dồn dập của môi trường ô nhiễm đẩy nhanh quá trình lão hóa mắt, nguy cơ bệnh lý đến sớm vì mắt tích tụ nhiều chất oxy hóa có hại, phá hỏng các tế bào nội mô của võng mạc, tổn thương tế bào thị giác, làm thị lực suy giảm, sinh ra các biểu hiện như nhìn mờ, mỏi, nhức, khô mắt... Rất nhiều người bỏ qua những triệu chứng này mà không biết rằng nguyên nhân của chúng có thể xuất phát từ các bệnh mắt nguy hiểm, dễ dẫn đến mù lòa như đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm. 

Cụ thể, mỏi mắt có thể là “tín hiệu” cầu cứu của một số tình trạng và bệnh lý sau:

1. Hội chứng thị giác màn hình

Hội chứng thị giác màn hình được xem là căn bệnh phổ biến hiện nay, bao gồm các hội chứng liên quan đến thị lực và các triệu chứng, bệnh lý của mắt như: Nhức mỏi mắt, nhìn mờ, nhìn đôi, khô mắt…

Nguyên nhân là do sự tác động của ánh sáng xanh nguy hiểm phát ra từ các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại, tivi… Theo Báo cáo thống kê từ We Are Social (công ty toàn cầu chuyên nghiên cứu về truyền thông xã hội) năm 2017 cho thấy, trung bình mỗi người trường thành ở Việt Nam dành đến 7 giờ đồng hồ mỗi ngày để online, lướt web, trong đó có hơn 4 giờ là “dán mắt” trước màn hình máy tính và 3 giờ cho các thiết bị di động. Con số này ngày càng báo động và không ngừng tăng lên.

Ánh sáng xanh là loại ánh sáng có bước sóng ngắn từ 450 đến 495nm (nanomet) nhưng có khả năng tiến sâu vào trong mắt và tác động thường xuyên gây tổn thương tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, làm chết các tế bào thị giác và làm nguyên nhân hàng đầu gây hội chứng thị lực màn hình, thoái hóa điểm vàng…

2. Đục thủy tinh thể

Đục thủy tinh thể là bệnh lý về mắt nguy hiểm với nguy cơ mù lòa cao nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Mỏi mắt, thấy chấm đen, lóa sáng là triệu chứng điển hình của đục thủy tinh thể.

Các triệu chứng như mỏi mắt, mờ mắt, khô mắt là giai đoạn sớm của đục thủy tinh thể. Khi bước vào giai đoạn muộn, bên cạnh suy giảm thị lực, người bệnh còn nhìn màu không chuẩn, nhìn thấy bóng mờ, chấm đen, nhìn thấy vệt sáng và lóa mắt khi gặp ánh sáng với cường độ mạnh.

Tại sao bị mỏi mắt

Đục thủy tinh thể căn bệnh nguy hiểm với dấu hiệu ban đầu là mỏi mắt, mờ mắt

3. Bệnh khô mắt

Bị mỏi mắt kèm theo hiện tượng khô rát rất có thể là bệnh khô mắt. Môi trường ô nhiễm khói bụi, tia cực tím, hóa chất độc hại, làm việc trong môi trường máy điều hòa thường xuyên hay thời tiết nắng bức, sử dụng nhiều thiết bị điện tử, người lớn tuổi, phụ nữ sau mãn kinh… là những yếu tố dẫn đến tình trạng khô mắt lúc này nước mắt không đảm bảo chức năng bôi trơn cho mắt từ đó gây ra các cảm giác khó chịu như chảy nước mắt, đau và nóng rát khiến tầm nhìn của người bệnh bị ảnh hưởng.

4. Thoái hóa điểm vàng

Khi bị mỏi mắt kèm theo việc nhìn hình méo mó, biến dạng, song thị thì nguy cao cơ bạn đã mắc bệnh thoái hóa điểm vàng. Hình ảnh nhìn thấy bị méo mó, biến dạng, mắt mờ vùng trung tâm, nhìn có điểm mờ đen trước mắt, rối loạn thị lực màu: nhìn mọi vật mờ dần và nhạt màu hoặc song thị (nhìn 1 thành 2). Thoái hóa điểm vàng là nguyên nhân gây mất thị lực toàn phần hàng đầu thế giới, chiếm khoảng 50% tất cả các trường hợp khiếm thị.

5. Tật khúc xạ cận thị

Rất nhiều người thắc mắc không biết mỏi mắt có phải bị cận thị không? Các chuyên gia nhãn khoa cho biết, mỏi mắt là một trong những triệu chứng phổ biến của cận thị, bên cạnh đó còn có các dấu hiệu khác như:

  • Hình ảnh nhìn xa bị mờ, nhòe, không rõ nhưng có thể nhìn rõ các vật ở xa như đọc sách, xem điện thoại, sử dụng máy tính…
  • Thường xuyên phải nheo mắt, căng mắt, chảy nước mắt.
  • Cảm thấy mệt mỏi khi lái xe hay chơi thể thao.

Tại sao bị mỏi mắt

Ngồi sai tư thế - Căn nguyên hàng đầu gây ra triệu chứng mỏi mắt và các bệnh lý về mắt khác

6. Dị ứng mắt

Dị ứng mắt xảy ra khi mắt phản ứng với các chất kích thích (hay còn gọi là dị nguyên) có trong môi trường sống như phấn hoa, khói bụi, nấm mốc, lông thú…

Dị ứng mắt có các triệu chứng rõ ràng như: mắt ngứa hoặc bỏng rát, đỏ mắt, chảy nước mắt, sưng tấy mí mắt hoặc sưng húp, phù mọng kết mạc, khi mắt tập trung cao độ vào các hoạt động như lái xe, đọc sách hay xem phim có thể bị nhức mỏi mắt…

7. Ngồi sai tư thế

Ngồi sai tư thế khiến khoảng cách giữa mắt và các đồ dùng học tập, làm việc như sách, máy tính,… không ở khoảng cách tốt nhất. Khi bạn ngồi cong lưng hay nghiêng, vẹo lưng, khoảng cách này càng bị thu ngắn lại, làm cho mắt dễ bị mỏi do phải điều tiết liên tục.

Tình trạng kéo dài dễ dẫn đến suy giảm thị lực, mắc các tật khúc xạ, đặc biệt là cận thị. Ngoài ra, ngồi sai tư thế là căn nguyên hàng đầu dẫn đến các bệnh lý về xương khớp.

8. Không cho mắt nghỉ ngơi

Cơ thể cần được nghỉ ngơi để bồi đắp năng lượng và mắt cũng như thế. Việc nghiên cứu nhiều tài liệu, sách báo, online hàng giờ sẽ khiến mắt mệt mỏi không thể gắng gượng. Cần thay đổi thói quen này ngay nếu không muốn “cửa sổ tâm hồn” của mình có vấn đề.

Cụ thể, khi mắt bạn cố định quá lâu trên các trang giấy, cơ mắt sẽ không được vận động và do đó dẫn đến tình trạng mắt bị mỏi và căng thẳng. Để cải thiện triệu chứng này, cứ mỗi giờ làm việc hãy dành ra ít nhất 5 phút để mắt thư giãn, nghỉ ngơi.

Những biến chứng do tình trạng mỏi mắt gây ra

Mặc dù bản chất của mỏi mắt chỉ là triệu chứng, là một tình trạng tạm thời và có thể tự khỏi, tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài thường xuyên sẽ không tránh khỏi những biến chứng nguy hiểm.

Tại sao bị mỏi mắt

Lưu ý, khi sử dụng thiết bị kỹ thuật số trong một khoảng thời gian dài, tiếp xúc thường xuyên với ánh sáng xanh - “sát thủ thầm lặng” hủy hoại đôi mắt, ngoài triệu chứng mỏi mắt, đau mắt, nhức mắt đơn thuần, ánh sáng xanh gây ra hàng loạt các biến chứng nguy hiểm đáng báo động như:

  • Suy giảm thị lực: Mỏi mắt là dấu hiệu chứng tỏ mắt phải làm việc quá sức, dưới tác động nguy hiểm phát ra từ thiết bị điện tử. Luồng ánh sáng này rất nhanh, chúng tác động sâu vào đáy mắt, làm tổn thương và suy yếu tế bào võng mạc gây suy giảm thị lực.
  • Đục thủy tinh thể: Các nhà khoa học đã chỉ ra mối tương quan giữa chứng mỏi mắt do thường xuyên tiếp xúc với ánh sáng xanh có thể dẫn đến đục thủy tinh thể.
  • Thoái hóa điểm vàng: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh từ các thiết bị số làm hỏng các tế bào nhạy cảm với ánh sáng võng mạc và gây ra thoái hóa điểm vàng.
  • Ảnh hưởng đến giấc ngủ: Theo Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia, ánh sáng xanh nguy hại phát ra từ các loại màn hình có thể trì hoãn việc phóng hormone melatonin gây ngủ, kích thích tâm trí và làm bạn tỉnh táo hơn và đồng nghĩa với việc gây khó ngủ. Ánh sáng xanh có bước sóng ngắn ảnh hưởng đến mức độ melatonin nhiều hơn bất kỳ bước sóng nào khác.
  • Tăng nguy cơ trầm cảm: Bị mỏi mắt thường xuyên kéo theo việc mất ngủ do thiếu hụt hormone melatonin khiến đồng hồ sinh học bị xáo trộn lâu ngày dẫn đến bệnh trầm cảm, đặc biệt ở những người thường xuyên sử dụng các thiết bị điện tử.

Phương pháp khắc phục và phòng ngừa tình trạng mỏi mắt

Hầu hết các tình trạng mỏi mắt đều xuất phát từ thói quen, lối sống thiếu khoa học. Do đó, để khắc phục cũng như phòng ngừa mỗi người cần áp dụng những giải pháp:

1. Dinh dưỡng hợp lý

Để cải thiện tình trạng nhức mỏi mắt cũng như chăm sóc mắt tốt hơn bạn nên bổ sung các loại thực phẩm tốt cho mắt như: Thịt nạc, trứng, sữa, các loại rau, củ xanh đậm như súp lơ, cải chân vịt, cà rốt...và cung cấp các loại trái cây giàu vitamin và khoáng chất như cam, quýt, bưởi, táo…

2. Chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý

Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao đều đặn 30 phút mỗi ngày đồng thời dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn, không làm việc quá sức, không thức khuya, hạn chế stress, căng thẳng...

3. Hạn chế ánh sáng xanh tác động lên mắt

  • Cần giữ khoảng cách an toàn với các thiết bị kỹ thuật số cụ thể, cách mắt 50-60cm và tâm màn hình thấp hơn mắt từ 10 - 20cm
  • Điều chỉnh ánh sáng phù hợp với độ sáng trong phòng  khi xem tivi.
  • Áp dụng quy tắc 20:20:20 sau mỗi phút làm việc, nhìn ra xa 20 feet (6m) trong khoảng thời gian 20s

4. Khám mắt định kỳ

Với những người mắc các tật khúc xạ hoặc suy giảm thị lực, cần kiểm tra mắt mỗi 6 tháng để điều chỉnh độ kính phù hợp cũng như đề phòng các bệnh lý mắt nguy hiểm như thoái hóa hoàng điểm, đục thủy tinh thể có thể xảy ra.

Tại sao bị mỏi mắt

Khám mắt định kỳ giúp hạn chế các triệu chứng khó chịu ở mắt

Việc duy trì sức khỏe của mắt bằng cách khắc phục ngay từ đầu tình trạng mỏi mắt là chìa khóa để giảm các vấn đề thị lực nghiêm trọng hơn xảy ra trong tương lai.

5. Bổ sung dưỡng chất chuyên biệt cho mắt từ bên trong

Dưới tác động của “ánh sáng xanh” cùng với môi trường ô nhiễm (tia UV, khói bụi, hóa chất,…), thủy tinh thể và võng mạc là hai bộ phận chịu tổn hại nhất. Do đó, bảo vệ 2 bộ phận quan trọng này chính là việc đầu tiên bạn nên làm nhằm bảo vệ và hỗ trợ ngăn ngừa suy giảm thị lực tận gốc.

Ứng dụng công nghệ sinh học phân tử, một loại tinh chất quý là Broccophane (có trong Wit) thiên nhiên giúp tăng Thioredoxin gần đây đã được các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu, chứng minh có tác dụng bảo vệ võng mạc và thủy tinh thể của mắt.

Tại sao bị mỏi mắt

Viên uống Wit chứa tinh chất Broccophane thiên nhiên giúp gia tăng Thioredoxin nuôi dưỡng và bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và thủy tinh thể trước các tác nhân gây hại cho mắt.

Thioredoxin sẽ giúp duy trì và giữ độ trong suốt, co giãn của thủy tinh thể khi tiếp nhận hình ảnh và ánh sáng bên ngoài đưa vào, đồng thời giúp gia tăng hoạt động và bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, bảo vệ tế bào thị giác trước sự tấn công của “ánh sáng xanh” và các tác nhân gây hại cho mắt khác.

Từ đó, Broccophane giúp tăng cường thị lực, giảm mờ, mỏi, khô mắt, hỗ trợ điều tiết mắt, phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý nguy hiểm như thoái hóa hoàng điểm, đục thủy tinh thể cũng như hạn chế nguy cơ mù lòa, cải thiện phòng ngừa rối loạn thị giác (CVS) do sử dụng máy tính, điện thoại, màn hình tivi,…

Tuy rằng tình trạng mỏi mắt sẽ mang lại rất nhiều phiền toái, ảnh hưởng đến công việc của bạn, nhưng điều này cũng chỉ tạm thời. Hãy chủ động hơn trong việc chăm sóc mắt bằng những thoái quen hàng ngày sẽ ngăn ngừa triệu chứng mỏi mắt hiệu quả.