Enzym và men khác nhau như thế nào

Enzyme (hay còn gọi là men) là một chất xúc tác sinh học có thành phần chính là protein. Trong cơ thể chúng ta, enzyme được chia làm hai loại, gồm có enzyme tiêu hóa và enzyme chuyển hóa. Ngoài enzyme do chính cơ thể sản xuất, enzyme trong thực phẩm cũng nhiều, chúng ta có thể bổ sung chúng thông qua nhiều loại thực phẩm đa dạng khác nhau. 

Enzyme là gì? Enzyme có mấy loại?

Enzym và men khác nhau như thế nào
Enzyme trong thực phẩm rất dồi dào.

Enzyme (hay còn gọi là men) đóng vai trò quan trọng trong việc phục vụ cho nhiều hoạt động khác nhau của cơ thể, giúp các cơ quan hoạt động trơn tru, khỏe mạnh. Mỗi loại enzyme sẽ đảm nhận vai trò và chức năng riêng.

Hình dạng của enzym sẽ gắn liền với chức năng của nó nên các yếu tố như nhiệt độ, bệnh tật hoặc điều kiện hóa chất khắc nghiệt đều có thể ảnh hưởng đến các enzyme cũng như thay đổi hình dạng của chúng. Một khi enzyme không hoạt động, hoặc hoạt động kém sẽ ít nhiều tác động đến các chức năng cơ thể mà enzyme này tham gia hỗ trợ.

Trong cơ thể chúng ta có đến hàng ngàn loại enzyme, chúng được xếp vào hai loại enzyme chính, đó là loại enzyme tiêu hóa và enzyme chuyển hóa. 

  • Các loại enzyme tiêu hóa: Đây là nhóm enzyme được tiết ra trong tuyến nước bọt, dạ dày, tuyến tụy và ruột non giúp cơ thể tiêu hóa thực phẩm. 

  • Các loại enzyme chuyển hóa: Được sản sinh trong các tế bào, các enzyme chuyển hóa sẽ giúp cơ thể tổng hợp và sử dụng năng lượng, phục vụ cho các hoạt động sống như hít thở, suy nghĩ, di chuyển…

Enzym và men khác nhau như thế nào
Cơ thể chúng ta có đến hàng ngàn loại enzyme, chúng được xếp vào hai loại enzyme chính, đó là loại enzyme tiêu hóa và enzyme chuyển hóa. 

Dưới đây là một số loại enzyme điển hình:

  • Lipase: Giúp cơ thể tiêu hóa chất béo tại ruột;

  • Amylase: Giữ vai trò chuyển hóa tinh bột thành đường;

  • Maltase: Giúp chuyển hóa đường maltose (có trong khoai tây, mì ống và bia,...) thành glucose. 

  • Trypsin: Giúp chuyển hóa protein thành các axit amin. 

  • Lactase: Enzyme này được tìm thấy ở ruột non, giữ vai trò chuyển hóa lactose thành glucose và galactose.

  • Acetylcholinesterase: Giúp cơ thể phân hủy chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine trong dây thần kinh và cơ.

  • Helicase: Enzyme giữ vai trò tháo xoắn DNA.

  • DNA polymerase: Tổng hợp DNA từ deoxyribonucleotide.

Ngoài các enzym do cơ thể sinh ra, enzyme còn có trong các loại thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày. Vậy enzyme có trong thực phẩm nào? Rất nhiều loại rau củ, trái cây có chứa sẵn enzyme của riêng chúng. Những enzyme này khi vào cơ thể, khi chúng ta nhai chúng tức là đã “kích hoạt” chúng hoạt động.

Dưới đây là những enzyme trong thực phẩm khá phổ biến:

Dứa

Trong dứa có chứa loại enzyme có tên là bromelain. Đây là một enzyme giúp tiêu hóa các protein một cách hiệu quả. Đặc biệt, enzyme bromelain còn được sử dụng để điều trị một số các rối loạn sức khỏe khác nhau, bao gồm cả đau đớn liên quan đến chứng viêm khớp.

Enzym và men khác nhau như thế nào
Dứa có chứa enzyme bromelain giúp tiêu hóa các protein một cách hiệu quả.

Đu đủ

Papain là loại enzyme được tìm thấy trong đu đủ, mang lại công dụng giúp bạn tiêu hoá tốt protein. Enzyme này còn được sử dụng như một chất làm nhừ thịt khi nấu thức ăn. Papain có khả năng tách các chuỗi protein trong tổ chức mô xơ cứng của thịt, giúp làm mềm thịt.

Xoài

Enzyme amylase có trong xoài là một trong những enzyme tự nhiên có thể giúp phá vỡ một số tinh bột thành đường mantose. Đó là lý do vì sao chúng ta thấy những trái xoài xanh đã già, khi mua về chỉ vài ngày sau là nó chín mềm đi.

Mật ong

Trong mật ong chúng ta có thể tìm thấy rất nhiều enzyme khác nhau, điển hình như enzyme diastase, invertase và catalase. Các enzyme này giúp tiêu hóa carbohydrate và protein bằng cách phân hủy chúng thành các axit amin cần thiết để cung cấp cho cơ thể.

Chuối

Enzyme trong thực phẩm, ví dụ như chuối có chứa rất nhiều enzym tiêu hóa tự nhiên, như amylase và glucosidase có khả năng phân hủy carbs phức tạp như tinh bột thành các phân tử đường nhỏ hơn và dễ hấp thụ hơn.

Enzym và men khác nhau như thế nào
Enzyme trong thực phẩm, ví dụ như chuối có chứa rất nhiều enzym tiêu hóa tự nhiên.

Tương tự xoài, khi chuối bắt đầu chín, các enzym này giúp phân hủy tinh bột thành đường. Đó là lý do tại sao chuối chín vàng thường ngọt hơn chuối xanh chưa chín. 

Trong trái bơ có chứa enzym lipase giúp hỗ trợ tiêu hóa bằng cách phân giải các phân tử chất béo thành các phân tử nhỏ hơn, chẳng hạn như acid béo và glycerol, để cơ thể hấp thu dễ dàng hơn. 

Ngoài ra, trong bơ còn chứa các enzyme khác, bao gồm polyphenol oxidase có tác dụng biến quả bơ xanh thành nâu khi có oxy.

Kim chi

Kim chi có chứa vi khuẩn thuộc loại Bacillus, chúng sản xuất ra protease, lipase và amylase. Đây là những enzym có công dụng giúp tiêu hóa protein, chất béo và carbs.

Ngoài hỗ trợ tiêu hóa, kim chi có nhiều lợi ích sức khỏe khác, chẳng hạn như giảm cholesterol và các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch khác.

Kiwi

Enzyme có trong thực phẩm nào thì câu trả lời đó chính là kiwi. Loại trái cây này được khuyên dùng để hỗ trợ tiêu hóa. Nhờ chứa nhiều enzyme tiêu hóa, đặc biệt là một protease gọi là actinidain mà tiêu thụ kiwi sẽ giúp cơ thể tiêu hóa protein và được sử dụng để làm mềm các loại thịt dai. 

Ngoài ra, quả kiwi còn chứa nhiều enzym khác giúp làm chín trái cây. 

Enzym và men khác nhau như thế nào
Enzyme có trong thực phẩm nào thì câu trả lời đó chính là kiwi.

Gừng

Gừng không chỉ là một loại gia vị trong nấu ăn mà còn là thảo dược hỗ trợ sứ khỏe nhờ chứa nhiều enzyme tiêu hóa. Cụ thể, trong gừng chứa protease zingibain, giúp tiêu hóa protein. 

Có thể nói, enzyme trong thực phẩm là rất nhiều. Bạn có thể bổ sung chúng từ thực phẩm tự nhiên hoặc thực phẩm bổ sung. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu được vai trò của enzyme cũng như enzyme có trong thực phẩm nào rồi đúng không? Dứa, đu đủ, xoài, mật ong, chuối, bơ, kimchi, kiwi, gừng… đều dồi dào enzyme, bạn có thể thêm bất kỳ loại thực phẩm nào trong số này vào chế độ ăn uống để thúc đẩy tiêu hóa và sức khỏe đường ruột tốt hơn.