Các nước phát triển gồm những nước nào năm 2024

TTO - Hội nghị LHQ về thương mại và phát triển (UNCTAD) hôm 2-7 đã điều chỉnh và xếp Hàn Quốc vào nhóm phát triển. Trung Quốc cùng những nước nhiều người nghĩ là giàu vẫn trong danh sách đang phát triển của UNCTAD.

Các nước phát triển gồm những nước nào năm 2024

Hàn Quốc hiện là nước đóng góp viện trợ thương mại lớn thứ 6 trong Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD). Trong ảnh: thủ đô Seoul của Hàn Quốc vào tháng 5-2021 - Ảnh: REUTERS

UNCTAD được thành lập năm 1964 và là cơ quan phụ trách các vấn đề thương mại và phát triển của Liên Hiệp Quốc. Theo Hãng thông tấn Yonhap, đây là lần đầu tiên kể từ khi ra đời UNCTAD nâng một quốc gia từ nhóm đang phát triển lên nhóm nước phát triển.

Quyết định "thăng hạng" cho Hàn Quốc được thống nhất trong phiên họp thứ 68 của UNCTAD tại Geneva (Thụy Sĩ) ngày 2-7, theo Yonhap.

UNCTAD phân loại các quốc gia thành viên thành 4 nhóm dựa trên các nhóm khu vực của Liên Hiệp Quốc. Hàn Quốc từng nằm trong danh sách A bao gồm các nước châu Á và châu Phi.

Sau quyết định của UNCTAD, Hàn Quốc sẽ vào danh sách B gồm 32 nước, trong đó có các nước như Đức, Pháp và Nhật Bản.

Ông Lee Tae Ho, đại diện thường trực mới của Hàn Quốc tại Văn phòng Liên Hiệp Quốc ở Geneva, hồi tháng trước đã bày tỏ mong muốn của Seoul trong việc đóng góp nhiều hơn cho UNCTAD.

Hàn Quốc đã phát triển nhanh chóng và chuyển mình từ một nước nhận viện trợ Liên Hiệp Quốc sang nước tài trợ cho các hoạt động của tổ chức này. Theo Yonhap, sự phát triển của Hàn Quốc đã truyền cảm hứng cho nhiều quốc gia đang phát triển, đặc biệt là các nước ở châu Á.

Hiện trang web của UNCTAD vẫn chưa cập nhật danh sách các nước phát triển và đang phát triển sau sự điều chỉnh với Hàn Quốc.

Theo danh sách hiện có trên trang web của UNCTAD, Trung Quốc và một số nước mà nhiều người tin rằng là "nước giàu", "nước phát triển" như Singapore vẫn đang nằm trong danh sách "đang phát triển".

Điều này đã tạo ra nhiều cuộc tranh luận trong vài năm qua, đặc biệt mạnh lên sau khi ông Donald Trump lên làm tổng thống Mỹ.

Chính quyền Washington khi đó đã chỉ trích Liên Hiệp Quốc và các cơ quan của tổ chức này, cho rằng việc Trung Quốc cùng nhiều nước khác tiếp tục tự nhận là "nước đang phát triển" là một điều vô lý và bất công với các nước phát triển như Mỹ.

Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) không có quy định cụ thể hay danh sách phân loại nước đang phát triển và nước phát triển, mà để các thành viên tự đánh giá. Hồi tháng 2-2020, chính quyền Mỹ đã đơn phương hành động, tự cập nhật danh sách các nước đang phát triển và phát triển của riêng mình.

Có nhiều chỉ số khác nhau được dùng để đánh giá sự giàu có của một quốc gia, vùng lãnh thổ, nhưng thường bao gồm tổng sản phẩm trong nước (GDP), GDP bình quân đầu người hoặc tổng thu nhập quốc dân (GNI).

GDP bình quân đầu người thường được dùng để xếp hạng mức độ giàu có của các quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, theo lý giải của World Population Review, GDP bình quân đầu người “không tương ứng với mức lương bình quân mà một người sống ở một quốc gia, vùng lãnh thổ nhất định kiếm được”.

“Ví dụ, GDP bình quân đầu người của Mỹ năm 2019 là 65.279,5 USD, nhưng mức lương bình quân năm tại quốc gia này là 51.916,27 USD và mức lương trung bình là 34.248,45 USD”, World Population Review giải thích.

Còn nếu xếp hạng dựa trên GDP, World Population Review, lưu ý: “Thậm chí ở những nước giàu nhất, vẫn có một bộ phận người dân sống trong cảnh nghèo và thậm chí ở những nước nghèo nhất, vẫn có những bộ phận dân chúng cực giàu. Tuy nhiên, GDP là một chỉ số công bằng phản ánh sức khỏe tài chính tổng thể của một quốc gia”.

Khi xếp hạng dựa trên GDP, những nước giàu nhất là những nền kinh tế lớn nhất. Dựa trên dữ liệu GDP năm 2021 của Quỹ Tiền Tệ Quốc tế (IMF), 10 quốc gia giàu nhất thế giới gồm:

  1. Mỹ - 22.996 tỷ USD
  2. Trung Quốc - 17.458 tỷ USD
  3. Nhật Bản - 4.937 tỷ USD
  4. Đức - 4.226 tỷ USD
  5. Anh - 3.187 tỷ USD
  6. Pháp - 2.935 tỷ USD
  7. Ấn Độ - 3.042 tỷ USD
  8. Italy - 2.100 tỷ USD
  9. Canada - 1.990 tỷ USD
  10. Brazil - 1.609 tỷ USD

Tuy nhiên, theo World Population Review, có một thực tế là giá trị GDP đôi khi có thể bị "bẻ cong" bởi các hoạt động kinh doanh quốc tế. Ví dụ, một quốc gia (như Ireland và Thụy Sỹ) được xem là các"‘thiên đường thuế" nhờ các quy định có lợi cho doanh nghiệp nước ngoài của Chính phủ.

“Với những quốc gia này, một phần lớn các giá trị được tính là GDP trên thực tế có thể là tiền của các doanh nghiệp nước ngoài đang đầu tư vào quốc gia đó, thay vì là thu nhập thực sự nằm ở quốc gia đó”.

Mỹ được xem nhiều tổ chức giám sát tài chính quốc tế xem là một “thiên đường thuế”.

Dựa trên GDP bình quân đầu người, 10 quốc gia, vùng lãnh thổ giàu nhất thế giới gồm:

  1. Luxembourg - 140.694 USD
  2. Singapore - 131.580 USD
  3. Ireland - 124.596 USD
  4. Qatar - 112.789 USD
  5. Đặc khu hành chính Macao - 85.611 USD)
  6. Thụy Sỹ - 84.658 USD
  7. Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) - 78.255 USD
  8. Na Uy - 77.808 USD
  9. Mỹ - 76.027 USD
  10. Brunei - 74.953 USD

Luxembourg, cũng thường được xem là một “thiên đường thuế”, lại có một điểm đặc biệt khác. Đó là quốc gia này có tỷ lệ người lao động xuyên biên giới cao – gần 212.000 người trong quý 2/2021.

“Mặc dù nhóm lao động này đóng góp vào sự giàu có của Luxembourg. Nhưng họ không được tính đến khi tính GDP bình quân đầu người, dẫn tới chỉ số này thường ở mức cao hơn thực tế”, đài truyền hình RTL của Luxembourg phân tích.

Theo Forbes, ngoài dân số nhỏ, các yếu tố chính giúp các quốc gia nhỏ như Luxembourg, Thụy Sĩ và Singapore, lọt vào danh sách này gồm có cấu trúc tài chính phức tạp, cơ chế thuế được thiết nhằm thu hút đầu tư nước ngoài và nhân tài chuyên nghiệp...

Các quốc gia khác trong danh sách này như Qatar, Brunei và UAE sở hữu trữ lượng hydrocacbon khổng lồ cùng nhiều tài nguyên thiên nhiên sinh lợi khác. Còn Macao, đặc khu hành chính của Trung Quốc, là thiên đường cờ bạc của châu Á, nơi có các sòng bạc thu hút đông đảo khách du lịch giàu có.

Để giảm sự ảnh hưởng của các yếu tố trên khi đánh giá mức độ giàu có của một quốc gia, nhiều nhà kinh tế theo dõi GNI - chỉ số kinh tế xác định tổng thu nhập của một quốc gia trong một thời gian, thường là một năm.

Các nước phát triển gồm những nước nào năm 2024
Phố Grafton ở Dublin, Ireland - Ảnh: Getty Images

Dù đánh giá theo cách nào, tất cả các chỉ số năm 2022 đều được điều chỉnh do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 toàn cầu khiến nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa hoặc giảm hoạt động, đồng thời nhiều người lao động phải làm việc từ xa, cùng nhiều thay đổi khác.

Theo Global Finance, Luxembourg đã vượt qua đại dịch tốt hơn nhiều so với các nước láng giềng châu Âu. Năm 2014, nước này đạt mốc GDP bình quân đầu người 100.000 USD.

"Luxembourg sử dụng một phần lớn tài sản trong nước để cung cấp nhà ở, chăm sóc sức khỏe và giáo dục tốt hơn cho người dân. Người Luxembourg hiện được hưởng mức sống cao nhất trong Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone)”, Global Finance nhấn mạnh.

Luxembourg là một quốc gia nhỏ không giáp biển, nằm ở Tây Âu và giáp với Bỉ, Pháp và Đức. Với dân số 642.371 người, Luxembourg có GDP bình quân đầu người năm 2021 là 140.694 USD, là quốc gia giàu nhất thế giới xét theo tiêu chí này. Tỷ lệ thất nghiệp tại quốc gia này chỉ là 5% và tuổi thọ bình quân của người dân là 82. Các dịch vụ y tế, giáo dục và giao thông công cộng được miễn phí cho toàn dân.

Chính phủ Luxembourg cũng được đánh giá là hoạt động hiệu quả, duy trì nền chính trị và kinh tế ổn định cùng mức sống cao cho người dân.

Thế nào là các nước đã phát triển?

Nước phát triển, nước tiên tiến hay nước công nghiệp là các quốc gia và vùng lãnh thổ có trình độ phát triển vượt trội so với phần còn lại của thế giới. Được biểu hiện thông qua sự tiến bộ đồng đều của tổng hợp các chỉ số kinh tế, chính trị, xã hội.

Đặc điểm của các nước đang phát triển là gì?

Các nước đang phát triển là những quốc gia có mức sống còn khiêm tốn, có nền tảng công nghiệp chưa được phát triển hoàn toàn và có chỉ số phát triển con người (HDI) cũng như thu nhập bình quân đầu người không cao.

Nhóm nước phát triển và đang phát triển khác nhau như thế nào?

Sự khác biệt chính giữa các nước phát triển và đang phát triển. + Các quốc gia độc lập và thịnh vượng được gọi là các quốc gia phát triển. Các nước đang bước vào thời kì công nghiệp hóa được gọi là các nước đang phát triển. + Các nước phát triển có thu nhập bình quân đầu người và GDP cao so với các nước đang phát triển ...

Có bao nhiêu quốc gia phát triển trên thế giới?

Tiêu chí phân loại. WTO không đưa ra định nghĩa “nước phát triển” hay “nước đang phát triển” và các thành viên có quyền tự tuyên bố điều đó. Ngày nay, có gần 2/3 trong tổng số 164 thành viên WTO tuyên bố là “nước đang phát triển”.